Yüzyıl dönümünde Türkiye ve dünya oldukça gergin bir dönem yaşıyor. Geçtiğimiz ay vefat eden Şerif Mardin’in 1960 sonrası çalışmalarının en önemli teması dindi. O, sosyal içerikli analizlerinde önemli bir değişken olarak dine büyük yer vermiştir. Dini devreden çıkarmaya niyetlenen ilerlemeci, determinist ve pozitivist saplantıları nedeniyle dini göz ardı eden sosyal bilimcilerin hilafına din meselesiyle yoğun olarak ilgilenmiştir. Bu yaklaşım özellikle 1990’lardan sonra artık Türkiye’de de ilgi toplamaya başladı, fakat mesele esas soruya, Türkiye’nin tümelinin ne olduğuna gelince, tekrar eski alışkanlıkların nüksetmeye başladığını görüyoruz. Ömrü hayatının sonlarında mahalle baskısı bahsindeki şaz kanaatiyle gündeme gelmiş olması da trajikti.
Mustafa Aydın, Ercan Yıldırım, Öner Buçukcu, Hasan Ufuk Aktaşlı, Mardin’in yıllardır üzerinde düşündüğü ve yazdığı konular arasında dinin ve İslâm’ın yerini, sosyal bilim alanına katkılarını ve temel kavramlarının bugün için ne anlama geldiğini ele alıyorlar.
Umran’ın yeni sayısında Irak’ın kuzeyindeki referandum başta olmak üzere İslâm âleminde ve dünyada öne çıkan gelişmelere yer veriliyor. Şer ittifakının 1990’daki birinci körfez operasyonunun ardından zamana yayarak uyguladığı stratejinin yeni bir aşamaya geldiğine şahit olunduğuna dikkat çekiliyor. Burhanettin Can ve Murat Özer meseleyi, Kürt etnisitesi üzerinden izaha kalkmanın büyük fotoğrafı görememek demek olduğunun altını çiziyorlar. Emre Saygın-Tahsin Yamak, Cemal Sultan, Cemal Kaşıkçı yazılarıyla bu sayıya katkıda bulunuyorlar. Emin Kamuriye röportajı ve Muhammed İmara, Steven A. Cook, Cihad El-Hazin’den tercümeler diğer analiz ve yorumları oluşturuyor. Dilaver Demirağ’ın Bolşevik ihtilalinin zombi kapitalizme dönüşümünü merkez edindiği Ekim Darbesi başlıklı yazısı da son derece ilginç ironilerle dolu!
M. Akram Khan, kendisiyle yapılan söyleşide İslâm iktisadını çeşitli yönleriyle tanıtıyor. Khan ile İslâm iktisadının güncel durumu ve geleceği hakkında gerçekleştirilen söyleşide bu alanın İslâmî ilimlerin mirası kadar günümüz ilimlerine de hâkim olunması gerektiği dile getiriliyor.
Kültür-Sanat sayfalarında, Metin Önal Mengüşoğlu, İslâm dünyasının kendisiyle yüzleşmesini, Yusuf Bilal Aydeniz felsefe-sinema ilişkilerini Yunus Şahbaz düşünce dünyamızın meselelerini ve Haydar Barış Aybakır’ın şirket kapitalizmi konulu yazıları yer alıyor.