Türk edebiyatının en özgün ve bereketli yazarlarından Nuri Pakdil’in otuz yılı aşkın bir süredir baskısı olmayan ilk dönem eserleri yeniden yayınlanıyor. İlk dört kitap raflardaki yerini aldı bile.
Nuri Pakdil’in (d.1934) yayımlanan son kitabı Otel Gören Defterler’in altıncı cildi olan Yazmak Bir Mûcize 2005 Haziran’ında çıkmıştı. O tarihten sonra hem yeni kitap yayınına, hem de tükenen kitaplarının yeni baskısına ara vermişti Edebiyat Dergisi Yayınları. Yayınevi yedi yıllık aradan sonra, Nuri Pakdil’in 1970 ve 1980’li yıllarda yayınlanan dört kitabının yeni baskılarını yaparak dikkatleri yeniden üzerine çekti. İlk baskıları 1979 Şubat’ın yapılan Bağlanma, 1980’de basılan Put Yapımevleri ve Bir Yazarın Notları II ile 1984’te çıkan Edebiyat Kulesi adlı eserler geçen ayın sonunda yeniden yayınlandı.
Fethi Gemuhluoğlu’nun İzleri
Pakdil’in aynı günlerde okurla buluşan dört eserinden özellikle Bağlanma’nın vurgulanması gerekiyor. Yazarın “Fethi Gemuhluoğlu’nun Büyük Anısına” adadığı yazılardan oluşan bu eser, bir yandan Gemuhluoğlu’nun şahsiyetini ve Pakdil’deki etkilerini somutlaştırırken, öbür yandan da yazarın sanata ve edebiyata bakışının temel kodlarını gözler önüne seriyor. Deneme ile anı arasında salınan bu zengin kitap, Pakdil okurları ve Gemuhluoğlu’nu tanımak isteyenler için vazgeçilmez bir kaynak. Yazarın deyimiyle geçen asrın “öncü bilgelerinden” biri olan Fethi Gemuhluoğlu’nun Pakdil’deki derin izlerini görmek için Bağlanma’yı okumak şart.
Kazanda kaynatılan metinler
Edebiyat Kulesi, Pakdil’in 1982-1983 yılları arasındaki günlük ve notlarını içeriyor. Tabii bunlar gündelik pratiğin ve diğer yüzeysel olayların kaydı değil. Bu notlarda Ortadoğu uluslarından edebiyat dünyasıyla ilişkilere kadar pek çok konu var. Acele edilen değil, “kazanda kaynatılan” olgun metinler bunlar. Pakdil’in düzyazıya getirdiği kendine özgü yaklaşımın çok somut göründüğü bir toplam Edebiyat Kulesi.
Bir yazarın notları da var
Bir Yazarın Notları, kuşkusuz Pakdil’in en karakteristik eseri. Sanat-edebiyat meseleleri, dünyaya bakış, çürümenin işaretleri ve benzeri birçok konu iç içe işleniyor bu notlarda. Sanat, emek, doğa, yaşamak, kirli mülkiyet ve evrensellik gibi ana izleklerin yanı sıra, kıymetli otobiyografik notlar da satırlar arasına serpiştirilmiş. Kitabın sonuna doğru mühim bir uyarı suratımıza tokat gibi iniyor: “Sözcükleri, gerçeklerden kaçışın araçları olarak kullanamayız. Çünkü, artık, sözcükler kesin bir vahşeti anlatmaktadır yeryüzünde; böylesine boyutlu bir ‘akımı’ taşıyor her sözcük.”
Devam eden umut ve “Put Yapımevleri”
Put Yapımevleri ise Pakdil’in Korku ve Umut’un ardından kitaplaşan üçüncü oyunu. Absürt tiyatronun dilimizdeki dikkat çekici örneklerini veren Pakdil’in ilk oyunu Umut’un devamı sayılan Put Yapımevleri, yazarın temel meseleleri olan yabancılaşma ve sorumluluk bilinci çevresinde örülüyor. Yeryüzünün yorgunluğunu taşıyan işçiler aracılığıyla yargılanan 20. yüzyılın oyunu niteliğinde Put Yapımevleri.
Ali Görkem Userin
Star