John le Carré, Man Booker Uluslararası Ödülü’nden edebiyat eserleri için yarışmak istemediği gerekçesiyle çekilmişti, ama gerilim romanı yazarı, “Avrupa’da bütünlük, barış ve yaratıcılığın gelişimine sağladığı katkı” dolayısıyla kendisini onurlandıran bir madalyayı kabul etti.
Le Carré, Alman diline ve uluslararası kültürel diyaloga önemli ölçüde katkı sağlayan kişilere verilen Goethe Madalyası’na bu yıl layık görülen isimlerden biri oldu. Goethe Enstitüsü’ne göre, “Bu, politik ve psikolojik polisiye romanların ustası, Soğuk Savaş dönemi süresinde eserlerinde Almanya’nın zahmetli görevine yoğunlaştı ve hayata canlı bir şekilde küresel tartışma alanı getirdi.
Goethe Enstitüsü’nden yapılan açıklamada, “Berlin Duvarı’nın inşasından 50, Sovyetler Birliği’nin çökmesinden 20, 11 Eylül Saldırıları’ndan 10 yıl sonra, John Le Carré’nin bu sıradışı başarısına, Goethe Madalyası’yla bir takdir nişanesi göstermekten daha iyi bir hareket olamazdı” dendi.
Dünya tarihine nüfuz etmek ve ideolojileri, dinleri ve insanları anlamanın önşartı olarak bir ülkenin bilgisini ve dilini görmek – bunlar John le Carré’nin hayatı boyunca ürettiği eserlerini karakterize eden noktalar…
Konuları Doğu ile Batı arasındaki çelişkiler ve Soğuk Savaş etrafında dönen romanları, okuyucuyu karakterlerin nefes kesen psikolojik tasvirleri ve zengin tarihî ayrıntılarla esir alıyor -Le Carré, basmakalıp bakış açılarıyla ilişiğini kesti ve Batı ideallerinin ihanetini eleştirdi.
Yazarın politik ilişkisinin, eserlerinin ötesine geçtiğini ifade eden organizasyon, açıklamasında “Batı politikalarına, bilhassa 11 Eylül saldırılarından sonra Britanya ve Amerika’nın terör karşıtı koalisyonuna eleştirel bir bakış getirdi” ifadesine yer verdi.
Britanya’nın en ünlü Almanca konuşanı
Le Carré’nin tüm eserlerinin göz önünde bulundurulduğunu söyleyen Goethe Enstitüsü, Carré’yi Britanya’nın en ünlü Almanca konuşan adamı olarak tanımladı ve ünlü yazarın her zaman dil öğrenmenin yabancı kültürleri anlamak için anahtar nokta olduğunu anladığını ifade etti.
Geçen yıl “Alman ruhunu sahiplenmeye kararlı olduğunu söyleyen Carré, 1949 yılında Almanya’nın incelemeye değer olduğuna karar vermiş. 1959’dan sonra, Bonn’da Britanya Elçiliği’nde ve Britanya Gizli Servisi için ajan olarak çalıştı.
Geçen yıl Think German konferansında konuşan Le Carré, çocukluk Almanyası’nın büyük bir bölümü için “salondaki azgın fil” tanımlamasını kullanmıştı. “Almanlar için ölüm saçan insanlardı” diyen Le Carré, “Almanlar, okullarımdan birini bombaladı (Hiç yanlış anlamamıştım): büyükannemin tenis kortunu bombaladılar ve onlardan çok korktum. Fakat, isyancı gençlik halimle, bütünüyle kötü bir ülkenin tabiatı gereği açıklanmaya muhtaç olduğuna karar verdim. Ayrıca, okulla ilgili olarak sevdiğim çok az şeyden biri de Alman diliydi, Almancayla doğal, arkadaşça bir ilişki kurdum” demişti.
Ödül, 28 ağustosta verilecek
İlk olarak 1955 yılında verilen Federal Almanya Cumhuriyeti’nin resmî nişanı olan Goethe Madalyası, geçmişte Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Imre Kertész, şef Daniel Barenboim, yönetmen Billy Wilder ve yayıncı Helen Wolff’a verilmişti.
Goethe Enstitüsü, yazara madalyasını Weimar’da 28 ağustos tarihinde takdim edecek.
John Le Carré ile birlikte onore edilecek isimler arasında Fransız tiyatro yönetmeni Ariane Mnouchkine ve Leh entelektüel Adam Miçnik de bulunuyor.
Guardian