1970’lerin başlarında bütün kapitalist ülkelerde yaşanan iktisadi kriz Türkiye’de, yükselen sınıf mücadelesinin de büyük rol oynadığı bir siyasal krizle birleşmiş ve derin bir "hegemonya krizi" ortaya çıkmıştı. Gülme Sırası Bizde, sonunda 12 Eylül Darbesi’ne giden bu süreçte, sermayenin çeşitli kesimlerinin sürekli dile getirdiği çeşitli talepler ile darbe sonucunda devlet biçiminde ortaya çıkan değişim arasındaki yakın ilişkiyi inceleyerek sermaye sınıfının darbede oynadığı rolü saptamaktadır.
"12 Eylül’le hesaplaşma" sözünü son yıllarda sıklıkla işitiyoruz. Türkiye’nin bugün içinde bulunduğu koşullarda bunun mümkün olmadığını düşünen yazar şöyle diyor:
Yine de 12 Eylül’e giden süreci ve dönemin kazanan ve kaybedenlerini ortaya koymak, bu hesaplaşmaya küçük bir katkı sunabilir… Dönemin TİSK Başkanı Halit Narin’in darbe sonrasında sarf ettiği "20 yıl işçiler güldü biz ağladık, şimdi gülme sırası bizde" sözü, aslında sermaye sınıfının o dönemdeki konumunu çok iyi özetliyor. Öyle görünüyor ki, darbeden bu yana geçen yıllarda, belki birkaç an dışında, sermaye sınıfı hâlâ gülmeye devam ediyor.
Darbelerin sadece ordu içine yuvalanmış bazı kötü niyetli generallerin ve "derin devlet"in örtülü faaliyetleriyle açıklanmaya çalışıldığı, tarihsel analizlerin merkezine sık sık "ceberrut devlet geleneği" kavramının yerleştirildiği bir dönemde son derece uyarıcı bir çalışma.
Yazar: Ebru Deniz Ozan
Yayınevi: Metis