Akaidin tanımı nedir? Akaidin konusu nedir? Akaidin amacı nedir? İlahiyyat nedir? Nübüvvat nedir? Semiyyat nedir? İmanın esasları nelerdir? İslam akaidinin temel özellikleri nelerdir? İslam akaidinin kaynakları nelerdir? Akaid ilmiyle ilgili eserler…
Akaidin Tanımı nedir?
Akaid, akide kelimesinin çoğuludur.
Akide sözlükte “gönülden bağlanılan, düğüm atmışçasına inanılan şey” anlamına gelir.
Akaid; inanılan şeyler, akideler, dinî inançlar, gönülden bağlanılan, kesinlikle inanılan şeyler, itikatlar demektir.
Akaid ilmi;
Allah’ın varlığını, birliğini, sıfatlarını, fiillerini, yaratmada ve hükmetmede eşsizliğini, ahiretle ilgili konuları, meleklere, kitaplara ve peygamberlere imanı, kaza ve kaderle ilgili konuları ele alır.
İman esaslarını akıl ışığında incelemeye ve delillendirmeye çalışır.
İslam’ın temel inanç esasları ve hükümlerini, Kur’an-ı Kerim ve hadisler çerçevesinde inceler.
Akaidin Konusu nedir?
İmanın altı esası ve bunlarla ilişkili meselelerdir.
İman esasları 3 temel başlık altında toplanmıştır.
1)İlahiyyât:
- Allah’a iman
- Kadere iman
2)Nübüvvât:
- Peygamberlere iman
- Kitaplara iman
3)Sem’iyyât:
- Ahirete iman
- Meleklere iman
Akaidin ana konusunu oluşturan iman esaslarına, dinin temelleri, aslî hükümleri anlamında “usûlü’d-dîn” adı verilir.
Bunlar arasından Allah’a (c.c), peygamberlere ve ahirete imanın özel adına “usûl-i selâse” (üç temel esas) denir.
Bütün iman esaslarının kendisine bağlı bulunduğu, imanın temelini teşkil eden “Allah’a (c.c) iman”a ise “aslü’l-usûl” denir.
Akaidin Amacı nedir?
İman esaslarının açıklamasını yapmak ve yorumlamaktır.
İman esaslarını gerek akli gerekse naklî delillerle ispatını gerçekleştirmek ve aynı zamanda savunmaktır.
Sapkın düşünce sahiplerinin İslam’a ve inanç esaslarına yönelik itirazlarını delillerle çürütüp onlara cevap vermektir.
İman esaslarını sarsıntıya uğramaktan korumaktır.
İslam Akaidinin Temel Özellikleri nedir?
Apaçık, sade ve anlaşılır bir akidedir.
Fıtrata uygundur.
Aklı selim tarafından kolayca kabul edilecek niteliktedir.
Artma ve eksilmeyi, tahrif ve tebdili kabul etmeyen sabit ve değişmez bir akidedir.
Kesin delillere dayanır.
Mutedil ve dengeli, ifrat ve tefritten uzak bir inanç sistemidir.
İslam akaidi;
Diğer inanç sistemlerine yaklaşımda itidal üzeredir.
Peygamberler hakkında mutedil bir yol takip etmektedir.
Şirkin her türlüsünü reddeder.
Allah’ın sıfatları konusunda orta yolu izler.
İslam Akaidinin Kaynakları nelerdir?
İslam akaidin temel kaynakları Kur’an-ı Kerim ve hadislerdir.
Kur’an-ı Kerim ve hadislerde iman esasları hiçbir yoruma meydan vermeyecek biçimde açık ve nettir.
Aklını kullanan her insan inanç ilkelerini anlayabilir; Allah’ın varlığı ve birliğini idrak edebilir.
Dikkat Edelim
Aklın akaid alanındaki birinci vazifesi, nassların ortaya koyduğu itikadî ilkeleri anlamak ve yorumlamaktır.
Aklın nass ile çelişkiye düşmesi mümkün değildir.
Biliyor musunuz?
Akıl, nasslarda ortaya konulan inanç esaslarını
- Ayet ve hadislerle
- Gözlemle
- Akıl yürütmeyle
- Pozitif ve sosyal bilimlerden elde ettiği verilerle
açıklar, delillendirir ve ispatlar.
Akaid ilmiyle ilgili eserler:
Erken dönem eserlerden bazıları şunlardır:
- Ebû Hanîfe: el-Fıkhü’l-Ekber
- Ebû Mansûr el-Mâtürîdi: Kitâbü’t-Tevhîd
- Ebü’l-Hasan el-Eş’ari: el-İbâne an Usûli’d-Diyâne/ el-Lüma’
Akaid ilmiyle ilgili öne çıkan bazı eserler şunlardır:
- Ömer en-Nesefi: Akaidü’n-Nesefî
- Taftazânî: Şerhu’l-Akaid
- Ömer Nasuhi Bilmen: İslam Akaidi
- Şerafettin Gölcük ve Süleyman Toprak: Kelam Tarihi
- Bekir Topaloğlu: Allah İnancı