Vakıflar İstanbul Bölge Müdürü İbrahim Özekinci, Fatih Sultan Mehmed tarafından, Saint Apotres (Havariun) adındaki Bizans kilisesinin bulunduğu alanda 1462-1470 tarihleri arasında Atik Sinan’a yaptırılan Fatih Camisi restorasyonu hakkında bilgi verdi.
Özekinci, Hz. Muhammed’in bu müjdesinden sonra İslam dünyasının İstanbul’u fethetmek için büyük akınlar düzenlediğini, fakat burayı fethetmenin Fatih Sultan Mehmed Han’a nasip olduğunu ifade ederek, fetihle İstanbul’un, Türk-İslam yurdu haline geldiğini ve bir çağın kapandığını, yeni bir çağın açıldığını anlattı.
İstanbul’da 1509 yılında meydana gelen ve ”küçük kıyamet” denilen büyük depremde hasara uğrayan Fatih Camisi’nin esas zararı 22 Mayıs 1766’da gerçekleşen depremde gördüğünü belirten Özekinci, depremin ardından caminin ilk yapısından sadece şadırvan avlusunun üç kolu, tak kapısı, mihrabı, minarelerinin birinci şerefesine kadar kaldığını, kubbesi ve etrafındaki duvarların tamamen çöktüğünü kaydetti.
Fatih Camisi’nin, 2007 yılında Cumhuriyet tarihinin en kapsamlı, ciddi ve bilimsel restorasyona alındığını ve 5 yıldır sürdürülen çalışmalarda sona gelindiğini ifade eden Özekinci, ”Çalışmaları bilim kurulları kararları doğrultusunda yürüttük. Burada minimum müdahale ve maksimum koruma ilkelerine riayet ederek restorasyonu gerçekleştirdik” dedi.
Deve kuşu yumurtaları korumaya alındı
Caminin, uzun yıllar çevre kirliliği ve egzoz dumanına maruz kalan dış cephesinin temizlendiğini, caminin 5 binden fazla taşının da aslına uygun olarak değiştirildiğini anlatan Özekinci, ”Yapılan incelemede camide deve kuşu yumurtaları olduğunu gördük. Deve kuşu yumurtaları, salgıladığı kimyasallardan dolayı örümceklenmeyi önlüyor. Bu ecdadımızın bulduğu bir yöntem” dedi.
Özekinci, cami içinde kapalı mekanlarda uzun yıllar atıl vaziyette duran saatler, şamdanlar, Sakal-ı Şerif kutuları, rahleler, Kur’an-ı Kerim kutularını açığa çıkardıklarını belirterek, ”Bunlar çok ciddi konservasyonlara tabi tutuldu. İnşallah caminin açılmasıyla birlikte bu objeleri de sergileyeceğiz. Cami içinde bulunan deriden yapılan hat levhalarını da elden geçirdik” şeklinde konuştu.
AA