Danıştay’ın içki satışında yaş sınırını genişleten kararı, Avrupa’daki uygulamaları gündeme getirdi. Avrupa Komisyonu’na ‘içkide vergiler artırılsın, promil limiti yükseltilsin’ gibi önerilerde bulunan İngiltere’nin gençleri korumak için seferber olduğu belirlendi.
Türk sivil toplum örgütleri de tedavi gören alkol bağımlısı sayısının hızla arttığı ülkemizde Danıştay kararını ‘sorumsuzluk örneği’ olarak nitelendirdi.Danıştay’ın 24 yaş altına içki satışını serbest bırakan kararı tartışmalara yol açtı. Karar, kişi başına alkol tüketiminin 15 litreye ulaştığı Avrupa’daki uygulamaları gündeme getirdi.
Gençleri alkolün zararlarından korumak için ciddi çalışma yürüten İngiltere Alkol Araştırmaları Enstitüsü’nün Avrupa Komisyonu’na sunduğu raporda yer alan öneriler dikkat çekti. Raporda önlemler şöyle sıralandı: "İçki fiyatları vergiler yoluyla yüzde 10 artırılsın. İçki satışı yapılan yerler haftada 24 saat kapatılsın. Alkollü araç kullanma limiti gençlerde 0,5’ten 0,2 promile indirilsin."
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Avrupa Bölge Komitesi’nin 2012-2020 Alkol Eylem Planı’yla ilgili son toplantısında ise gençlerin alkolden korunması için etkin politikaların bir an önce hayata geçirilmesi gündeme alındı.
Çocukların, gençlerin reklam ve promosyon tekniklerine karşı korunması için de çalışmalara öncelik verilmesi karara bağlandı.
Alkol Araştırmaları Enstitüsü’nde görevli Peter Anderson ve Ben Baumberg’in 2006 yılında hazırladığı raporda, içkilerden alınan vergilerin özellikle gençler üzerinde etkili olduğu ve bu yöndeki çalışmaların desteklenmesi istendi. Çalışmada, içki fiyatları vergiler yoluyla yüzde 10 artırılırsa, bir sonraki yıl 9 bin ölümün engelleneceği belirtildi.
Kıtada alkole başlama yaşı ortalama 12,5 olurken, 15-16 yaşındaki öğrencilerin yüzde 90’ından fazlası, hayatlarının herhangi bir döneminde sarhoş oluyor. Rapora göre, Avrupa’da alkolün sebep olduğu sağlık, sosyal ve adli suçlara bağlı olarak oluşan maliyet yıllık 300 milyar Euro. Alkol, bölgede her yıl 200 bin ölümün sorumlusu ve hastalıkların nedenleri arasında 3. sırada.
Çözüm: Alkole ulaşım ve reklam kısıtlansın
Hem DSÖ’nün Avrupa Bölge Komitesi hem de İngiltere’deki Alkol Araştırmaları Enstitüsü’nün çalışmalarında genç ve çocukların alkole ulaşımının kısıtlanması ve reklam promosyonlarının engellenmesi temel çalışma noktası olarak gösteriliyor.
Hazırlanan raporlarda, Avrupa’da ülkelerin üçte birinden fazlasında alkol satış saatlerinin sınırlı olduğu aktarılıyor. Fakat bu yeterli görülmüyor. İçki satışı yapılan yerlerin haftada 24 saat kapatılması da talep ediliyor. Ayrıca Avrupa genelinde alkollü ürünlerin satışı için bir minimum lisanslama sistemi uygulamaya konulması isteniyor.
Kurallara uymayan işletmelerle ilgili ruhsatların geri alınması, geçici ve sürekli kapatmaların tavizsiz uygulanması çözüm olarak sunuluyor. Alkollü araç kullanma konusunda gençlerde yasal sınırını 0,5’ten 0,2 promil’e çekilmesi isteniyor. Alkolün, sağlık, aile ve toplum üzerindeki zararlarının eğitim programlarıyla gençlere aktarılması, önemli bir yöntem olarak sıralanıyor.
Zaman