Dava dava dilekçesiyle (arzuhal) açılır. Mahkemede dava açan tarafa davacı, kendisine dava açılan kişiye de davalı denir. Bu taraflardan birisi olan kişinin dava ehliyetine sahip olması gerekir.; bu kendiniz ya da vekiliniz (avukatınız) aracılığıyla davacı ya da davalı olarak bir davanın gerektirdiği işlemleri yapabilme yeteneği olarak tanımlanıyor.
Dilekçenin mahkeme kalemine kaydı tarihinde dava açılmış sayılır. Dava açılırken belirli bir harç ödenir iki türlü harç vardır: Başvurma harcı ile karar ve ilam harcı. Başvurma harçları zamanla artsa da miktarı bellidir. Karar ve ilam harçları ise davanın değerine göre belirlenir. Eğer davacıysanız başvurma harcının ya da karar ve ilam harcının dörtte birini davayı açarken ödemek zorundasınız. Dilekçeyi veren ve başvuru harcını ödeyen davacı olarak aynı zamanda dilekçenin davalıya iletilmesi için gereken posta ücretini vermeyi de unutmamak gerekiyor.
İdari Mahkemeler
Haksız yere başka bir yere atanan bir memursunuz; polisin kestiği trafik cezasını haksız buluyorsunuz; dükkânınıza ruhsat verilmemesi işleminin yasal olmadığını düşünüyorsunuz; arazinizin kamulaştırılmasına karşı çıkmak istiyorsunuz… Bu durumlarda idareye karşı idare Mahkemeleri’nde dava açabilirsiniz. Ancak dava yoluna gitmeden önce îdareye başvurarak işlemin kaldırılması geri alınması değiştirilmesi ya da yeni bir işlemin yapılması için haksız işlemin size yazılı olarak bildirildiği tarihten itibaren 60 gün içinde talepte bulunmayı ihmal etmeyin.
Davayı açmadan önce haksız uygulamayı kaldırmak için işlemi yapan ya da yapmaktan kaçınan makamın bir üstüne başvurmak gerekir. Kaymakamlık ise valiliğe valilik ise içişleri Bakanlığı’na gibi… Belediye gibi üst makamı olmayan kurumlar söz konusuysa yine o makama başvurmak gerekiyor.
İdari davalarda duruşma ender olarak yapılır. Mahkeme davayı dosya üzerinde görür. Dosyanızın tam olması ve kanıtların iddianızı kesin bir şekilde desteklemesi hem sizin talebinizin geçerlilik kazanması hem de mahkemenin uzamaması açısından yararlı olur.
Bir idari işlemin hukuksal olarak ortadan kalkmasını istiyorsanız iptal davası açmalısınız. 60 gün içinde haksız işlemi yapan idari merciin bulunduğu yerdeki idare mahkemesine başvurmanız gerekiyor. Taşınmaz mallara ilişkin davalara bakacak yetkili mahkeme bu taşınmaz malların bulunduğu yerin bağlı olduğu idare mahkemesidir.
Dava açsanız bile idarenin yapmış olduğu işlem yürümeye devam eder. Dava açılması sizin haksız bulduğunuz işlemi otomatik olarak durdurmaz işlem ancak mahkemenin vereceği YÜRÜTMENİN DURDURULMASI kararıyla sona erdirilir. Eğer menfaatinize: veren işlemin derhal durdurulmasını istiyorsanız dava dilekçesi sağ üst köşesine "yürütmeyi durdurma istemlidir" ibaresini koymalısınız. Şunu unutmayın: Mahkemenin yürütmeyi durdurma karan vermesi için: a) dava konusu işlem açıkça hukuka aykırı olmalıdır; b) bu işlem yüzünden telafisi güç hatta imkânsız bir zararın oluşmakta olduğu açıkça kanıtlanmalıdır.
Bu kararın aleyhine 7 gün içinde Bölge idare Mahkemesi’ne itiraz edebilirsiniz. Bölge idare Mahkemesi’nin karan kesindir.
Not:
İdareye açılan davalar sürelidir. İdari işlemin size bildirildiği tarihten itibaren 60 gün içinde size herhangi bir yanıt gelmemişse talebiniz reddedilmiş anlamına gelir. Dava açma süresi yeniden başlar.