Mübadele döneminde Yunanistan’dan gelen Bölükbaşı ailesine Kemerburgaz’da tarım arazisi verildi. Belgrad Ormanı’nda kalan arazi 1945’te kamulaştırıldı. Aile hukuk mücadelesi başlattı. 40 yıllık davada AİHM Türkiye’yi haksız buldu ve 536 bin euro tazminata mahkûm etti.
Türkiye ile Yunanistan arasında 1924’te imzalanan Mübadele Anlaşması’yla Yunanistan’dan gelen Bölükbaşı ailesine Kemerburgaz’da verilen ancak daha sonra kamulaştırılıp, geri alınan tarım arazisi üzerinde yıllar süren hukuk mücadelesi Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde (AİHM) nihayete erdi. Milliyet’in aktardığı habere göre AİHM, kararında Türkiye’yi haksız bularak 15 davacıya 536 bin euro tazminat ödenmesine karar verdi.
Yunanistan’dan gelen 800 ailelik bir grup o tarihte Kemerburgaz’a yerleştirilmiş, Rumlar’dan kalma evler tahsis edilmiş ve her aileye ekip biçebilmesi için arsa verilmişti. Ancak bu topraklar, 1937’de Belgrad Ormanı sınırları içinde kaldı, 1945’te çıkarılan bir kanunla bütün arazi devletleştirildi.
1950’de çıkarılan 5653 sayılı kanunla köy ve tarım arazilerinin iadesine karar verildi. Bölgenin kadastro çalışması da 1972’de yapılınca Kemerliler, Orman Bakanlığı’na dava açmaya başladı. Beldedeki 300 aile Orman Bakanlığı’yla 40 yıldır mahkemelerde hak mücadelesini sürdürüyor. Bu süreçte araziyi kullanmaya devam eden onlarca köylü hakkında hapis cezası kararları verildi.
BÖLÜKBAŞI AİLESİ KAZANDI
Bölükbaşı ailesi de, kendilerine verilen tarım arazisinin kamulaştırılmasına karşı çıkarak bir hukuk mücadelesi başlattı. Ailenin 40 yıldır sürdürdüğü hukuk mücadelesi AİHM’in kararıyla sonuca ulaştı. AİHM, Bölükbaşı ailesine mensup 15 kişinin yaptığı başvuruyla ilgili olarak Türkiye Cumhuriyeti’ni tazminat ödemeye mahkûm etti.
AİHM kararında, “başvuru sahiplerinin ataları tarafından 1933’te tapuya kayıt ettirilen Belgrat ormanları sınırlarındaki bir tarım arazisinin devlet ormanlarının bir parçası olduğu gerekçesiyle kendilerine verilmesi reddedilen 15 Türk vatandaşına tazminat ödenmesine karar verildiği” açıklandı.
AİHM, 2010 yılında Türkiye aleyhinde sonuçlanan davaya ilişkin tazminat kararında, mülkiyetin korunması hakkının ihlal edildiği gerekçesiyle Türkiye’nin maddi zarar için 536 bin, mahkeme masrafları için de 2 bin Euro’yu ödemesine hükmetti.
‘EMSAL OLABİLİR’
60 kişilik ailenin üyesi, davacı Yalçın Bölükbaşı, yıllardır ailesine ait araziyi devletten geri almak için hukuki mücadele verdiklerini vurgulayarak, “Kendi arazimizi kullandığımız için bize hapis cezaları verildi. Hakkımda 5 yıl hapis kararı bulunuyor” dedi. Bölükbaşı, şöyle devam etti: “1924’te mübadelede döneminde devlet iskan kaydına işleyerek 16.5 dönüm araziyi ailemize tahsis etmiş. 1940’lı yıllarda çıkarılan ‘Orman Koruma Kanunu’ ile bizim arazilerimizi orman alanı içerisine almışlar. ‘Burası orman alanı, tapular geçersizdir’ denilmiş. Biz de arazilerimizi geri almak için aileyi temsilen 15 kişi dava açtık, sonunda kazandık.”
Aynı durumda Kemerburgaz’da 850 dönüm arazi olduğunu söyleyen Bölükbaşı, “Bizim dışımızda davalar var, hukuki süreç devam ediyor. Emsal olabileceğini düşünüyoruz” dedi.
Ntvmsnbc