Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, bugün Moskova’da Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile Türkiye-Rusya Üst Düzey İşbirliği Konseyinin (ÜDİK) alt organı Ortak Stratejik Planlama Grubu’nun 4. toplantısına başkanlık etmek için Moskova’da bulunuyor.
Anadolu Ajansı’na değerlendirmede bulunan uzmanlar, Davutoğlu’nun ziyaretinin, Putin’in “Güney Akımın AB üyesi olmayan bir ülkeden geçirileceği” yönündeki açıklamasından birkaç gün sonra gerçekleşmesine işaret etti. Uzmanlar, Rusya gazının Avrupa’ya ulaşmasında alternatif rota olabileceğini belirtti.
İngiltere’deki Birmingham Üniversitesi Rusya ve Doğu Avrupa Çalışmaları Merkezi’nden Dr. Richard Connolly, Davutoğlu’nun ziyareti öncesinde Putin’in, Güney Akım Boru Hattı’nın AB üyesi olmayan bir ülkeden geçirileceği yönündeki açıklamasına dikkat çekti. Putin’in bu açıklaması ile “Türkiye imasında” bulunduğunu vurgulayan Connolly, “Güney Akım’ın planlanan rotası olan Bulgaristan yerine Türkiye’nin Trakya bölgesinden geçeceği” şeklinde okuduğunu dile getirdi.
Türkiye’nin Rusya’nın en büyük doğal gaz müşterilerinden biri olduğunu hatırlatan Connolly, Türkiye’nin hızla artan enerji ihtiyacıyla Rusya için AB’den daha cazip bir tüketici olduğunu belirtti.
– “İtalya’ya baskı aracı olabilir”
Connolly, Putin’in sözlerinin AB’te gözdağı olarak da yorumlanabileceğini belirterek, şöyle devam etti:
“Güney Akım’ın orijinalinde İtalya var ve Rusya-AB ilişkileri düzeldiğinde proje yine orijinal rotasını takip edebilir. Dolayısıyla, Putin’in Türkiye’yi işaret etmesini İtalya’ya baskı aracı olarak görebiliriz. Böylece, İtalya’daki AB taraftarları, Brüksel’i Moskova’yla ilişkileri iyileştirmesi için zorlayabilir. Ancak Bulgaristan ve İtalya yerine Türkiye de Gazprom için oldukça iyi bir müşteri, Rusya için de iyi bir alternatif pazar ve rota olur.”
Ukrayna’daki I. Mechnikov Ulusal Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Sergii Glebov da, Rusya’nın ya Mavi Akım’ı genişleterek, ya da Güney Akım’ı Türkiye’den geçirerek, enerji arzı rotasında değişikliğe gideceğini söyledi. Glebov, “Bu durumda geri bir soru kalıyor: AB üyesi ülkeden geçmesin diye rotası değişecek gazı, hangi AB üyesi ülke almak ister?” ifadesini kullandı.
– AB’nin ihtiyacının yüzde 15’ini karşılayacak
AB, Rusya’nın Ukrayna ve Kırım’daki tutumuna karşılık, ülkeye olan enerji bağımlılığı azaltmak için, Güney Akım Projesini durdurmuştu.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Cumartesi günü yaptığı açıklamada, Güney Akım projesinin rotası için Avrupa Birliği (AB) üyesi olmayan alternatif bir ülkeye işaret etmiş, bu da akıllara Türkiye’yi getirmişti.
Dışişleri Bakanı Davutoğlu ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız da yakın zamanda yaptığı açıklamalarda, sık sık Ukrayna krizinin Türkiye-Rusya ilişkilerine olumsuz etki yapmadığını dile getirmişti. Gazprom Başkan Yardımcısı Alexander Medvedev de geçen ayki Türkiye ziyaretinde, Türkiye’nin Rus enerji sektörü için önemini vurgulamıştı.
Almanya’dan sonra Rus gazının en büyük müşterisi durumunda olan Türkiye, geçen yıl Mavi Akım ve Batı Hattı vasıtasıyla Rusya’dan yaklaşık 27 milyar metreküp gaz ithal etti. AB’nin tek taraflı durdurduğu Güney Akım Boru Hattı, Türkiye Münhasır Ekonomik Bölgesi’nden geçerek sırasıyla Bulgaristan, Sırbistan, Macaristan ve Slovenya üzerinden İtalya’ya uzanması planlanıyordu. Projenin tam kapasiteye ulaştığında, yılda 63 milyar metreküp gaz taşıyıp, AB’nin enerji ihtiyacının yaklaşık yüzde 15’ini karşılaması hedefleniyordu. Rusya, doğalgaz, petrol ve kömür ihraç ederek AB’nin enerji ihtiyacının yüzde 22′sini tek başına karşılıyor.