Engin Dinç’in röportajı
Mısır’da yeni anayasal düzenlemelere muhalefet edenlerle, Devlet Başkanı Muhammed Mursi yanlıları arasındaki gösteriler çatışmaya döndü. Dün yaşanan çatışmalarda 5 kişi hayatını kaybetti. Ancak Mursi muhalifleri yeni anayasal düzenlemeleri engellemek için elinden geleni yapıyor. Özellikle de yargı… Mısır’da neler yaşandığını Ortadoğu’yu çok iyi bilen Gazeteci – Yazar Mustafa Özcan’la konuştuk.
Mısır’daki Mursi yanlıları ve karşıtları arasındaki bu çatışmaların sebepleri neler acaba?
İktidar meselesi tabi, başka bir nedeni yok. Aslında iktidar derken bunun içinde tabi yeni anayasa var, ondan sonra Mursi tarafından ilan edilen geçici anayasa var. Onun dışında tabi yetki paylaşımı var. Yargıçlar, Mursi yargının işine karıştı diyorlar vs. Ama yargıçlar da daha önce Anayasa Mahkemesi Şura Meclisi’ni bir şekilde lağvetmişti, feshetmişti. Onun dışında Mursi’nin yetkilerini kısıtlayan birtakım kararlar almışlardı. Yani herkes herkesin yetkisini kısıtlamaya çalışıyor. Mesele tabi iktidar savaşı. Seçimin galibini pek tanımak istemiyorlar ve diyorlar ki bazıları, “bir saniye bile diktatörlüğe hayır”. “Bir saniye bile diktatörlüğe hayır” demeleri onların azgınlığını gösteriyor. 50 yıldan beri neredeydiler? Kaç yıl diktatörlüğe tahammül ettiler. Kaldı ki bu diktatörlük de değil. Geçici bir süreç. Anayasa taslağı hazır, sonra oylama olacak. Dediğimiz gibi Mısır normalleşecek. Zaten Mısır’ın yeni anayasa taslağında Mursi’nin bir diktatör olmasının önüne geçecek her türlü madde var.
Peki bu olayların dışarıdan tetikleniyor olması söz konusu mu?
Mutlaka tabi. Genel olarak eski rejimin devamıyla, dışarıdan da bu işi karıştıranlar olduğu yönünde bir kanaat var. Dışarıdan Muhammed Baradey’in Amerika’nın adamı olduğu, ajan olduğuna dair genel bir kanaat var. Ve bunu söyleyen Pakistan’ın nükleer atom bombasının babasının sayılan meşhur Abdülkadir Han. Han, onun Amerikan ajanı olduğunu söylüyor. Mısır’da da genel olarak kanaat bu yönde. Tabi işin içinde İsrail’in ajandası var, Mursi’nin, Müslüman Kardeşler’in bu şekilde gitmesi İsrail’i sevindirecek bir gelişme. Sadece o değil, Körfez ülkeleri de İhvansızlaştırma projesinin içindeler. Özellikle Birleşik Arap Emirlikleri vs. Ahmet Şefik’le yani Mursi’nin rakibi ile birlikte çalışıyor. Dolayısıyla çok yönlü bir dış saldırı var Muhammed Mursi’ye. Dediğim gibi Körfez ülkelerinden bazıları özellikle Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkeler, onun dışında İsrail ve ABD bu işin içinde. Hatta Amerikan Büyükelçisi Peterson’un bu işte başat bir rol oynadığı ifade ediliyor veya en azından Mursi taraftarları veya basın bunu yazıyor.
Mursi’ye Mısır’da çok büyük bir destek olduğunu da görüyoruz.
Tabi netice itibariyle yüzde 50 oy aldı.
Dolayısıyla Mursi’nin istediklerini yapması anlamında arkasında halk desteği olduğunu söyleyebilir miyiz?
Halk desteği var tabi. Halk desteği var, diğer kitlenin de desteği var. Şunu söylemek lazımsa karşılıklı her iki tarafın da desteği var. Fakat meselenin çözümü seçimlerde ve sandıkta. Sandık da kullanıldı, bundan sonra Mursi etkilerini tahkim ederek, konsolide ederek bir şekilde diktatör olmak istiyor diyorlar. Halbuki yeni anayasa Mursi’nin yargılanmasını da beraberinde getiriyor. Yani eski sistem gibi olması mümkün değil. Ama siz karşı tarafa sorduğunuzda bunları kabul etmiyorlar. Mursi, “yargıyı budamak istiyor” diyorlar. Ama yargının başındaki adam Abdülmecid Mahmud daha önce Mübarek’e yönelik eylemlerde ölenlerle ilgili yargılamada hakikaten tarafsızlığını kaybetmiştir. Yargı politize olmuştur. Mübarek’ten devir alınan bir yargı, Mübarek lehinde ya da onun rejiminin lehinde Mursi’yi devirecek kararlara imza atıyor. Dolayısıyla yargı, yargı değil ki… Hatta Mursi’yi devirme girişimi içinde Kıpti Kilisesi de var.
Peki ordunun konumu ne acaba? Ordu burada yargıyla ya da muhaliflerle birlikte mi, yoksa Mursi’yle birlikte mi hareket ediyor?
Mısır ordusunun pozisyonu şu anda tarafsız bir pozisyonda. Lakin Muhammed Baradey gibi eski adaylar veya Mursi’nin rakipleri, Avrupa Birliği’ne ve Amerika’ya doğrudan ve dolaylı olarak çağrılarda bulunuyorlar. İkinci olarak da darbe yapması için orduyu kışkırtıyorlar. Muhammed Baradey, “ordu bir harekat yaparsa benim için sürpriz olmaz” dedi. Dolayısıyla ordu kilit konumda.
Son olarak süreç sizin gözlemlediğiniz kadarıyla nereye kadar gider?
Vallahi tabi endişeler var. Mursi’yi devirirler mi? Bir şey diyemeyeceğim, fakat pek de tahmin etmiyorum. Fakat böyle bir endişe de var.
on5yirmi5.com