İran’ın nükleer programını durdurmak için askeri seçeneğe başvurma olasılığı tartışılırken Amerikalı askeri uzmanlar ‘vur-kaç’ operasyonunun zorluğuna dikkat çektiler.
Amerikan Savunma Bakanlığı’ndan uzmanlar ve üst düzey askeri yetkililerle görüşen New York Times gazetesi, nükleer programı durma noktasına getirecek bir saldırıda İran’ın farklı şehirlerine dağılmış tesislerin aynı anda vurulması için en az 100 jetin gerektiğini öne sürdü.
İsrail’den yola çıkan jetlerin İran’a varmak için 3200 kilometrelik mesafeyi katetmesi gerekiyor. İsrail’in elindeki toplam sayıları 125 civarındaki F-15 ve F-16’ların böyle bir mesafeyi aşabileceği şüpheli. Bu sorun halledilse bile sıra yakıt ve uçuş rotası pürüzlerine geliyor. İsrail jetleri Türkiye, Suudi Arabistan ya da Ürdün-Irak hattı üzerinden gidebilir.
Tüm filo havalanmalı
Fakat Türkiye’nin İsrail’le son dönemdeki gergin ilişkileri düşünüldüğünde uçuş güzergahının müttefik Ürdün ve hava kuvvetleri çok zayıf olan Irak üzerinden planlanması muhtemel. Bir diğer sorun da uçakların hedefleri vurduktan sonra geri dönmelerini sağlayacak miktarda yakıtın tek seferde doldurulamaması… Dolayısıyla havada yakıt ikmali yapılmasını sağlayacak uçakların da jetlere eşlik etmesi gerekecek. Savunma uzmanı Scott Johnson, İsrail’in elinde bu büyüklükte bir operasyonu kaldırabilecek sayıda tanker uçağının olmadığını belirtiyor. Hedeflere yaklaşan uçakların İran’ın hava savunmasını geçmesi de zor olabilir. Ayrıca yerin 10 metre derinine kazılmış Natanz nükleer tesislerine bombardımanın zarar verme ihtimali düşük görülüyor. Saldırılar başarıya ulaşsa bile İran’ın verebileceği karşılığa İsrail’in dayanıp dayanamayacağı ise ayrı bir büyük soru işareti…
ABD yardımı şart
1991’de Körfez Savaşı sırasında ABD hava kuvvetlerinin stratejisini şekillendirmiş isimlerden General David Deptula "’Hadi İran’ı bombalayalım’ diyenler, bu kolay olmayacak" yorumunu yaptı. Uzmanlara göre İran’ın uranyum zenginleştirme programını felç etmek İsrail’in 2007’de Suriye’nin, 1981’de Irak’ın nükleer reaktörlerine düzenlediği ‘cerrahi müdahalelere kapsam açısından hiç benzemiyor’.
‘İsrail riski kavrayamıyor’
Washington DC çevrelerinde İsrail’in askeri kapasitesinin yeterliliği hakkındaki tartışmalar sürerken ‘İsrail’in risklerin büyüklüğünü iyi kavrayamamasından’ endişeleniliyor. Deptula "Dünyada bu operasyonu yapabilecek tek bir süper güç var. İsrail önleyici saldırı düzenlemede mükemmeldir" diyerek İsrail’i küçük çaplı saldırılara ‘davet etti’.
Sabah