MİT’i süper yetkilerle donatmayı hedefleyen MİT yasa teklifi dün TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmeye başlandı. Muhalefetin Anayasa’ya aykırı olduğu iddiasıyla yoğun engelleme yaptığı teklife ilişkin AK Parti’den sürpriz bir hamle geldi. Vatan’ın haberine göre, Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay, Meclis’te bir komisyon kurulacağını ve bu komisyonun istihbarat ve güvenlikle ilgili konularda “denetleme yetkisi” bulunacağını açıkladı.
Gündemin önüne çekildi
AK Parti, Meclis’in seçim tatili öncesi yasalaştırmaktan son anda vazgeçtiği MİT yasa teklifini dün grup önerisi yoluyla Meclis Genel Kurul’u gündeminin ön sırasına çekti. AK Parti’nin 15 maddelik yasa teklifinin “temel kanun” olarak Genel Kurul’da görüşülmesine ilişkin grup önerisinin kabulünün ardından Meclis’te tansiyon yükseldi. Muhalefet anayasaya aykırı olduğunu ve görüşülemeyeceğini iddia ettiği teklifin müzakerelerine başlanmasını engellemek için usul tartışması ve yoklama isteme yöntemlerine başvurdu. Muhalefetin engellemesi nedeniyle saat 14.00’de açılan Genel Kurul’da teklifin görüşmelerine 19.15’te başlanabildi.
‘Hükümet MİT’i kullanır…’
BDP’li Hasip Kaplan, teklifin yasalaşması halinde hükümetin MİT’i her türlü amaç için kullanacağını savundu. CHP’li Ali Serindağ ise iç güvenlikten sorumlu emniyet ve jandarma tarafından yapılan bazı görevlerin, MİT’e yaptırılmak istendiğini söyledi. MHP’li Hasan Hüseyin Türkoğlu da düzenleme için “Türkiye Cumhuriyeti Devletini ve Türk milletini karanlık bir döneme sokabilecektir” ifadelerini kullandı. AK Parti Grup Başkanvekili Nurettin Canikli, muhalefetin eleştirilerine yanıt verirken, “Bizden önceki dönemlerde dış operasyonlar yapılmadı mı, yapıldı. Nasıl yapıldı? Gizli Bakanlar Kurulu kararlarıyla yapıldı. Biz daha hukuki bir şekilde yapmaya çalışıyoruz” dedi..
Yedi değişiklik önergisi
Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay da hükümet adına düzenlemeyi savunurken muhalefetten gelen eleştirileri de dikkate alarak 7 değişiklik önergesi vereceklerini açıkladı. Teklifin komisyon görüşmeleri aşamasında Meclis’in güvenlik ve istihbarat çalışmalarını denetlemesine imkan tanıyacakları yönünde bir söz verdiğini anımsatan Atalay, görüşmeler sırasında bu yönde de madde ihdası yoluyla düzenleme yapacaklarını bildirdi. Atalay şöyle konuştu: “Bizim bir sözümüz vardı komisyonda, biraz daha üzerinde çalışmamız gerekiyor, TBMM’nin güvenlik ve istihbarat çalışmalarını denetleme hakkını getirmek istiyoruz diye, bu konuda bir komisyon kuracağız diye. Bu konuda çalışmalarımızı tamamladık. Kararımızı verdik. İlgili bölüm geldiğinde bir madde ihdası ile onu da gerçekleştireceğiz. TBMM’nin ülkenin güvenlik ve istihbaratında daha fazla söz sahibi olmasını çok önemli görüyoruz. Ben bunu komisyon çalışmalarında söz vermiştim. O sözümüzü de yerine getiriyoruz.”
MİT’in Filistin ve İsrail arasındaki esir değiş tokuşunda çok önemli bir oynadığını ifade eden Atalay, “Bu kapasiteyi ülkemizdeki çözüm süreci içinde kullanıyoruz. Kim ne derse desin biz çözüm sürecinde kararlıyız. Ve MİT’te burada çok önemli bir görev görüyor. Bunu ülkemiz için en hayırlı çalışmalardan birisi olarak görüyoruz” dedi.
AK Parti kurmaylarından edinilen bilgiye göre, muhalefetin eleştirdiği teklifte yapılması planlanan bazı değişiklikler şöyle:
– İMRALI GÜVENCESİ: MİT’in “yetkilerini” düzenleyen teklifin 3. maddesinde “MİT mensupları görevlerini yerine getirirken ceza ve infaz kurumlarındaki tutuklu ve hükümlülerle önceden bilgi vermek suretiyle görüşebilir…” hükmü yer alıyor. Yapılacak değişiklikle bu hükme “veya görüşmeler yaptırabilir” ifadesi eklenecek. Böylece MİT mensuplarının yanı sıra, BDP-HDP heyetleri ve İmralı’ya gönderilebilecek başka kişilerin Öcalan ile görüşmeleri yasal güvenceye kavuşturulmuş olacak.
– ‘HER TÜRLÜ GÖREV’ ÇIKTI: MİT’in görevlerini düzenleyen 1. maddesinde yer alan “Dış güvenlik, terörle mücadele ve milli güvenliğe ilişkin konularda bakanlar kurulunca verilen her türlü görevi yerine getirmek” hükmünden de yoğun tepki üzerine “her türlü” ifadesi çıkarılacak.
– SUÇ İMTİYAZI: AK Parti teklifin MİT mensuplarına “suç işleme imtiyazı getiriliyor” eleştirilerine konu edilen “teşkilat mensuplarının sahte kimlik kullanabilecekleri bu şekilde sahte şirket, vakıf ve dernek kurabileceklerini” düzenleyen fıkrada da geri adım atmayı düşünüyor.
– YALAN MAKİNASI: MİT’in mevcut ve yeni alınacak personelinin güvenirlilikleri ile uygunluklarını belirlemek için “yalan makinası” kullanımına imkan tanıyan hüküm konusunda da AK Parti muhalefetin tavrına göre karar verecek.
– CEZA MADDESİNE RÖTUŞ: MİT’in görev ve faaliyetlerine ve MİT mensuplarına ilişkin bilgi ve belgeleri yayımlayan, yayan süreli ve süresiz yayın sahipibi, içerik sağlayıcı, eser sahibi, muhabir, yazar, sorumlu müdür, yayımcı ve basımcı ile yayanlar hakkında 3 yıldan 9 yıla kadar hapis cezasına hükmolunmasını öngören maddede yapılacak değişiklik ile de bu belgeleri sadece basan ve yayana ceza verilmesinin sağlanması düşünülüyor.