Dizilerin gündemimize bu kadar yerleşmesi çeşitli tartışmalara sebep oluyor: Aile ilişkilerimiz, ahlaki değerlerimiz, şiddet… Tartışıldıkça karakter isimleri de iyice hafızalara kazınıyor. Zaman gazetesinden Aslıhan Köşşekoğlu’nun haberine göre işin ceremesini ise dalga geçmelere ve ti’ye almalara maruz kalan gerçek Bihter‘ler, Fatmagül‘ler, Behlül‘ler çekiyor.
Son yıllarda ülkemizin en önemli sosyolojik gerçeklerinden biri diziler. İzlesek de izlemesek de her gün yeni bir diziye merhaba diyoruz. Tam birinin ismine, cismine alıştık derken, piyasa tabiriyle "dizi tutmuyor" ve ekranlardan kayboluyor. Beğenildiğinde ise olaylar daha farklı gelişiyor tabii. Söz konusu yapımdaki karakterler bir anda ülkenin gündemine oturuyor. Televizyonlarda, gazetelerde, dergilerde karakterlerle ilgili değerlendirmeleri, oyuncularla yapılmış röportajları okuyoruz. Bu yoğun bilgi akışında söz konusu dizideki karakter iyiyse ülkenin kahramanı, değilse kötü adamı oluyor. Karakterlerin isimleri de aynı düşüncelerle zihinlerimize kazınıyor. Örneklendirme için çok geriye gitmemize gerek yok. Bundan bir-iki ay önce gazetelerde, içinde ‘Bihter’ geçen bir haber görmediğimizde şaşırır hale gelmiştik. Halit Ziya Uşaklıgil’in romanından uyarlanan Aşk-ı Memnu dizisindeki Bihter’in hafızalarda oluşturduğu imaj malum; kocasını aldatan, entrikalar çeviren bir kadın. Aşk-ı Memnu, cilvesini sadece Bihter ismine de yapmadı. Hayatımıza ‘zampara’ denecek kadar çapkın bir ‘Behlül’, çocuklarını zengin ailelerin çocuklarıyla evlendirmeye çalışan, hırslı, şan, şöhret, güzellik düşkünü bir ‘Firdevs Hanım’ girdi.
Son günlerde ise ‘talih kuşu’, Fatmagül’lerin başında. Gazetelerde, televizyonlarda ve neredeyse bütün sosyal paylaşım sitelerinde bir Fatmagül muhabbeti almış başını gidiyor. Tahmin edersiniz ki bu yorumlar hoşa gidecek türden değil. Dizilerde gördüğümüz ve duyduğumuzda zihnimizde pek hoş olmayan bir izlenim uyandıran isimler bu kadarla sınırlı değil; Ferhunde, Oğuz (Yaprak Dökümü), Kadir (Hallederiz Kadir), Ayşegül (Küçük Sırlar), Gafur (Avrupa Yakası). Bu isimlerin üzerinden çeşitli yorumlar yapılmasından, haftalarca gündemde kalmasından memnun olanlar var mutlaka. Ama gerçek Bihter’ler, Behlül’ler, Ferhunde’ler biraz dertli. En ufak bir durumda isimlerinden espriler üretilmesinden, hatta bazen dizilerdeki karakterlerin özelliklerinin kendilerine yakıştırılmasından rahatsızlar. Birkaçıyla konuştuk, yaşadıklarını kendilerinden dinledik. a.kossekoglu@zaman.com.tr
Adım çapkına çıktı
Behlül Arda (Restoran işletmecisi): Annem ve babam Aşk-ı Memnu romanını okuduktan sonra değişik ve nadir bulunan bir isim olduğundan Behlül ismini vermişler bana. Ancak diziden dolayı takılanlar o kadar çok ki, etrafımda hep çapkın, zampara diye anılmaya başladım. Kızlar bazen nahoş davranışlarla karşılıyorlardı beni. Ahlaksız biriymişim gibi dalga konusu oluyordum. Behlül’ler hep çapkın olur diye adımız çıktı. Behlül ismi daha karizmatik, daha ağır bir tip olarak canlandırılsaydı hoşuma giderdi doğrusu, tabii Aşk-ı Memnu senaryosu değişmez.
Kardeşimin adını duyanlar inanmıyordu
Ahu Bihter Şare (Antalya’da yerel gazete sahibi): Aşk-ı Memnu dizisi çıkmadan önce Bihter ismini tam anlayamıyorlardı ve telaffuzunu yapamıyorlardı. Aşk-ı Memnu çıktı bizim isimler meşhur oldu. Gereksiz şakalar oluyordu bazen. Hoş değil tabiî ki ismin kötü anılması. Kardeşimin adı da Behlül. Benim adımı bilenler, kardeşiminkini öğrenince inanmıyordu. Zar zor inandırıyorduk milleti. Şimdilerde Fatmagül gündemde. Bihter ismi daha kötü bir imajdı bence.
Dalga geçenleri hiç önemsemiyorum
Fatma Gül (Halkla ilişkiler uzmanı): Adım Fatma, soyadım Gül olmasına rağmen çocukluğumdan beri arkadaş çevrem hep Fatmagül der. Okul ve iş hayatımda da hep Fatmagül diye hitap ettiler. Hatta romanı bilen bir arkadaşım bana hep "Fatmagül’ün suçu ne?" diyerek takılırdı. Ben de "Onun hiçbir suçu yok." der, gülerdim. Dizinin fragmanlarını izlediğimde çevremdeki herkesin takılacağı aklıma gelmişti. Böyle şaka yapanlara karşı hazırlıklıyım, hiç kızmadım. Hatta ben de onlarla dalga geçiyorum. Geçen gün bir açılış törenine katıldım, basın kiti almak için basın masasına gittiğimde ismimi sordular, söyleyince, sorumlu kızlar birbirlerine bakıp gülerek ‘Fatmagül’ün suçu ne?’ dediler, ben de "Onun suçu yok ama siz kiti verirseniz ortada suçlu aranmaz." dedim, hep beraber güldük. Birkaç ay sonra bitecek bu şakalar, insanlar da sıkılacak. Evlilik hazırlığı içindeyim. Diziden dolayı soyadımı değiştirmeyi düşünmüyorum. İsmimle birlikte kullanacağım.
İsmimin kötü bir sahneyi çağrıştırması rahatsız edici
Fatmagül Temel (Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi yüksek lisans öğrencisi): Dizi çıktıktan sonra ismimden dolayı özellikle izlemek istedim; çünkü konunun arkadaşlarım arasında gündeme geleceğinden emindim. Uzun süredir konuşamadığımız çok sevdiğim bir arkadaşımı aradığımda da bana ilk sözü "Fatmagül suçun neydi?" oldu, gerçekten çok şaşırdım. Dizinin ismi bana göre alay edilecek tarzda. Dizide ismimin kullanılmasından dolayı büyük rahatsızlık duyuyorum. Birincisi, Fatmagül ismi çok sık rastlanmayan bir isim olduğundan arkadaşlar arasında "Fatmagül’ün suçu ne?" dendiğinde akıllara gelen tek Fatmagül ben oluyorum. İşin beni rahatsız eden bir diğer boyutu ise bu konu her gündeme geldiğinde o malum sahne aklıma geliyor. Zaten o sahne sadece benim ismimde olanları değil, Türk toplumunu yaralayıcı ve aklı sapkınlara kötü örnek bir sahneydi.
Tanımadığım insanlar bile espri yapıyor
Fatmagül Güzel (Pazarlamacı): Diziden sonra espri yapmayan arkadaşım neredeyse kalmadı. Tabii rahatsız oluyorum. Ya da yolda insanlar diziden bahsediyor. ‘Fatmagül’ diyorlar ben de bana seslendiklerini sanıp arkama bakıyorum. En çok rahatsızlığı da bir pazarlamacı olarak sosyal paylaşım ağlarında yaşıyorum. Normal bir şey paylaştığımda adımı gören tanımadığım insanlar bile espri yapıyor. Ben de artık takmamaya hatta onlarla eğlenmeye başladım. "Fatmagül’ün suçu ne?" esprisini kendim yapar oldum çözüm olarak. Google aramalarında da sorun yaşıyorum. Kendime ait web sitem var. Önceden aramalarda üst sırada çıkıyordum. Şimdi adımı soyadımla birlikte yazsalar bile dizi çıkıyor. İşlenen konu kötü olduğu için rahatsız oluyorum.