Doğumunun 400. yıldönümü, UNESCO etkinlikleri kapsamına alınan Evliya Çelebi’nin hayatı, TDK Başkanı Şükrü Haluk Akalın’ın hazırladığı "Seyyâh-ı Âlem Evliya Çelebi" kitabıyla yeniden can buldu.
Yetmiş yılı aşkın ömrünün elli bir yılı seyahatlerle geçen Evliya Çelebi nasıl bir kişiliğe sahipti. Avrupa Konseyi’nin Strasbourg’da açtığı bir sergide farklı kültürlerin kaynaşmasına en çok katkıda bulunan 20 kişi arasında gösterdiği Evliya Çelebi’nin bilinmeyenlerini Türk Dil Kurumu Başkanı Şükrü Haluk Akalın kaleme aldı.
Adını daima "Evliya" diye anan ünlü gezgin, bu adın kendisine nasıl verildiğinden eserlerinde söz etmedi. "Çelebi" ise unvanı. Kendisinden söz ederken hakir, (değersiz, aşağı, bayağı), fakir, biriya (özü sözü bir) sıfatlarını kullandı. Çelebi yazılarında 20 yaşındayken ince yapılı ve çocuk görünüşlü olduğunu belirtmişti. Ataları Kütahyalı olan Çelebi’nin soyu Hoca Ahmet Yesevi’ye dek uzanıyordu. Babası Kanuni Sultan Süleyman’dan. Ahmed’e kadar hüküm süren padişahların kuyumcubaşılığını yapmıştı. Saraylı Evliya Çelebi çok iyi bir dini eğitim gördü. Devlet ricaline çok yakın bir aileden olmasına ve Saray’a girmesine karşın gelecek ve makam hırsına kapılmayan bir kişiliğe sahipti. Pek çok kişinin makam peşinde koştuğu dönemde o her yeri görüp öğrenmek istedi.
MEZARININ YERİ BİLİNMİYOR
Evliya Çelebi’nin gezmek için gittiği son yer Mısır oldu. 1682 yılından sonra da vefat etti. Çelebi’nin kesin ölüm tarihi bilinmediği gibi mezarının nerede olduğu da meçhul. Bu konuda farklı görüşler var. Ancak bilinen bir gerçek var ki, Evliya Çelebi 17. yüzyılda üç kıtada, yedi iklimde, yaklaşık 25 milyon kilometrekarelik bir coğrafyada dolaşarak yazdığı "Seyahatname"yi dünya kültürüne miras bırakarak çıktı son yolculuğuna.
Haber Türk