Müjgan Halis’in haberi
192 edebiyatçı ve akademisyenin katılımıyla hazırlanan listenin ilk sıralarında, Yaşar Kemal, Ahmet Hamdi Tanpınar, Sait Faik’in kitapları yer alıyor. Derginin genel yayın yönetmeni Semih Gümüş, "Öğrencilerin kendilerine daha yakın bulacakları bir liste hazırladık," diyor.
Edebiyat dergisi Notos, altıncı yılında da, her şubat ayında yaptığı soruşturmalara, bu kez edebiyatçıların seçtiği 1’00 temel eseri’ ekledi. 192 yazar ve eğitimcinin katıldığı ve toplamda 741 eserin önerildiği soruşturmada belirlenen 100 eser, Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) hayli tartışmalı ‘100 temel eseri’ne de bir alternatif niteliği taşıyor. MEB listesinden farklı olarak, Notos’un 100 temel eseri arasında, 13 yaşayan yazarın eseri de bulunuyor. Derginin genel yayın yönetmeni Semih Gümüş, soruşturmaların altıncısını bu koruya ayırmalarının nedenini şöyle anlatıyor: "MEB’in 100 temel eser listesi, ortaöğrenime önerildiğinden ve uygulamaya konduğu günlerden beri tartışılmaktan kurtulmadı. İlk niyet belki olumluydu, ama uygulama öğrenciler için daha başlangıçta bir yaptırım biçimine dönüştü ve bu uygulama içinde öğrenciler, kitap ve yazarları sevmek yerine, onlardan uzaklaştı." Gümüş, MEB’in 100 temel eserinde yer alan kitapların büyük kısmının, okunumasının güç olduğunu söylüyor ve listenin ilk sırasında yer alan Nutuk’un 1100 sayfalık bir yapıt olduğunu anımsatıyor. Keza Kutadgu Bilig ya da Divan-ı Lügat-it Türk gibi, edebiyat tarihi içindeki anlamlarıyla değerlendirilmesi gereken eserleri ortaöğrenim öğrencilerine okutmanın da güçlüklerine dikkat çekiyor. Öte yandan listenin başka falsoları olduğunu da öne sürüyor: "Yazarları doğru, kitapları yanlış birçok seçim de var elbette. Tolstoy’dan Savaş ve Barış var listede; 2 bin sayfadan fazla, dört ciltlik. Bunu kaç zamanda okutacaksınız, üstelik Tolstoy’un başka romanları varken? Yaşayanlara yer vermeme ilkesi yüzünden bir çağdaş Türk şiiri antolojisinin bile bulunmadığı bir liste bu." Notos’un 100 temel eser soruşturmasının ‘hedefinde’ ortaöğretim öğrencileri olduğu için, edebiyatçıların yanı sıra kadar eğitimciler de dahil edilmiş. katılmış. 192 kişilik jürinin seçimlerine ilişkin şunları söylüyor Semih Gümüş: "Sonuç, bir eğilimi gösterir, yaşadığımız günlerin beğenisini. Başka bir deyişle, tarihsel bir saptama yapmaktır bu ve amaç da zaten bu tarihsel saptamayı ortaya çıkarmaktır. Notos’un yıllık büyük soruşturmaları, edebiyat ve kültür tarihimize düşülmüş en nitelikli kayıtlar arasında yer alacak, gelecekte geçmişe dönük çalışmalar yapacak tüm edebiyat araştırmacıları için başvurulması gerekli kaynaklar arasında bulunacaktır." 100 temel eser soruşturmasının sonunda ortaya çıkan 100 kitaplık listenin en önemli yanlarından birinin, yaşayan Türk edebiyatının nitelikli örneklerini de ciddi biçimde göz önünde tutması olduğunu anlatan Gümüş, listenin MEB tarafından dikkate alınmasını çok önemsediklerini vurguluyor: "Çünkü hem öğretmenlerin uygulama sırasında daha kolay izleyebileceği hem öğrencilerin kendilerine yakın bulacakları bir liste olduğunu düşünüyoruz."
KİMLER SEÇTİ?
Notos listesini aralarında aşağıdaki isimlerin de bulunduğu 192 edebiyatçı ve akademisyen belirledi: Adnan Binyazar, Adnan Özer, Ahmet Büke, Ahmet Telli, Ali Akay, Ayfer Tunç, Barış Müstecaplıoğlu, Burhan Sönmez, Celil Oker, Cemil Kavukçu, Esmahan Aykol, Feridun Andaç, Feyza Hepçilingirler, Fuat Keyman, Gaye Boralıoğlu, Gündüz Vassaf, Gürsel Korat, Hakan Bıçakçı, Hakan Günday, İnci Aral, Jale Parla, Leyla İpekçi, Mehmet Murat Somer, Müge İplikçi, Nazlı Eray, Orhan Alkaya, Özcan Karabulut, Roni Margulies, Sadık Yalsızuçanlar, Selim Temo, Sema Kaygusuz, Semih Gümüş, Suzan Samancı, Şükrü Erbaş, Tanıl Bora, Yavuz Ekinci, Yusuf Eradam.
NOTOS’UN 100 TEMEL ESER LİSTESİNİN İLK 20’Sİ
1- İnce Memed 1, Yaşar Kemal
2- Saatleri Ayarlama Enstitüsü, Ahmet Hamdi Tanpınar
3- Alemdağ’da Var Bir Yılan, Sait Faik
4- Memleketimden İnsan Manzaraları, Nâzım Hikmet
5- Don Kişot, Cervantes
6- Kürk Mantolu Madonna, Sabahattin Ali
7- Sevgili Arsız Ölüm, Latife Tekin
8- Bütün Öyküleri, Sait Faik
9- Suç ve Ceza, Dostoyevski
10- Parasız Yatılı, Füruzan
11- Küçük Prens, Antoine de Saint-Exupery
12- Kuyucaklı Yusuf, Sabahattin Ali
13- Dönüşüm, Kafka
14- Tutunamayanlar, Oğuz Atay
15- Bereketli Topraklar Üzerinde, Orhan Kemal
16- Yüzyıllık Yalnızlık, Gabriel Garcia Marquez
17- Çavdar Tarlasında Çocuklar, J.D. Salinger
18- Aylak Adam, Yusuf Atılgan
19- Sevda Sözleri, Cemal Süreya
20- Beyaz Kale, Orhan Pamuk
Sabah