Tuba OLĞAÇ’ın röportajı…
Yayınevlerinin durumu kültürel olarak geldiğimiz noktaya da mercek tutuyor. Pazarlamasından dağıtımına yayınevlerinin pek çok sorunu var. KDV oranlarındaki değişim ise çoğu yayıncıyı mutlu etmedi. Türkiye’de yayıncılığı Granada Yayınları Genel Yayın Yönetmeni Hüseyin Kaya ve Erkam Yayınları Yayın müdürü Salih Zeki Meriç ile konuştuk.
Salih Zeki Meriç’e göre, yayıncılığın en büyük sıkıntısı nitelikli okurun azlığı. Nitelikli okur kitlesi oluşturmak ta ciddi emek isteyen bir iş…
Yayınevlerinin en büyük sorunu nedir?
Yayınevlerinin en büyük sıkıntısı, insanımızın yeterince kitap okumaması. Daha çok magazin değeri olan materyallerin tüketilmesi ve bundan dolayı gerçek manada bir okuyucu kitlesinin azlığı olarak ifade edebiliriz.
Kitap okumak belli bir kaygı ve sosyal bilinç isteyen bir eylemdir. Dolayısı ile insanları veya yeni nesillerimizin değer yargılarını oluştururken hiçbir dünyevi değerin insana erdemlilik manasında bir şey katamayacağını ancak okumanın bizi entelektüel boyutta değerli kılacağını telkin etmek lazım. Okumaya güdülenmiş insan kitleleri oluşturmak bir emek ister.
İNSANLARIN ALIM GÜCÜ ÖNEMLİ
En çok hangi kitaplarınız satıyor?
Bizim yayınlarımız arasında daha çok ucuz kitaplar satıyor. Belki sorunuza tam cevap olmadı ama gerçekten insanların alım gücü çok önemli. Çok güzel bir kitap çıkarırsınız pahalı olunca herkes alamıyor ama biraz fiyatını düşük tuttuğunuz zaman binlerce on binlerce satabiliyorsunuz. Ben ülkemizdeki okuyucu kitlesinden az bir kısmının parasına kıyarak kitap aldığını düşünüyorum.
Yayınevleri, ekonomik koşullara ve pazar şartlarına nasıl direniyor?Kitapta KDV’ler yüzde 18’den yüzde 8’e düşürüldü. Bu indirimin yayınevlerini rahatlattığı söylenebilir mi?
KDV oranlarının düşmesi elbette ki olumlu bir gelişme. Gönül ister ki KDV tamamen kaldırılsın ve bu da kitabın fiyatına indirim olarak yansıtılsın sonuçta okuyucuya ucuz kitap ulaştırılsın. Ama mevcut ekonomik şartlar tabir yerinde ise sineğin kanadından yağ çıkarma mantığı üzerine kurulduğu için bu bir hayal.
E-kitapların ortaya çıkması yayıncılığı nasıl etkiledi? Önümüzdeki on yılda, yayınevlerini neler bekliyor?
Farklı öngörüler var, e- kitap hızla yayılıyor. Ben ilerleyen yıllarda kitabın yerini e- kitabın alacağını düşünenlerdenim. Bizden sonraki nesil için basılı kitaplar
bir nostalji olacak ama bu yayıncıları çok fazla etkilemez. Matbaa sektörü ne basacağını düşünsün ve yeni arayışlara girsin. Neticede kitabın editoryal işleri ve yayıncılık anlamındaki işleri hep var olacak. Hatta e-kitap konusu yaygınlaştıkça daha çok kitap çıkacak ve okuyucuya daha hızlı ulaşacak. Çünkü, baskı, cilt, nakliye işleri olmayacak.
Geçmişten bugüne bakıldığında okuyucuların kitap okuma alışkanlıklarında, kitap seçimlerinde neler değişti?
Değişimi tek taraflı görmek doğru olmaz aslında insanların mantığı, değer yargıları değişti. Değişen insan olunca, alışkanlıklar da değişti. Kitap okuma konusunda geçmişte daha kültürel değeri olan kitaplar okunurken ve medya kültürü az iken daha çok roman tarzı kitaplar okunurken şimdi bunu yerini fantastik kitaplar aldı. Bir yönü ile tasavvuf muhtevalı kitapların da tercih edildiğini düşünüyorum.
Salih Zeki Meriç’in açıklamaları böyleyken, Granada Yayınları Genel Yayın Yönetmeni Hüseyin Kaya’ya göreyse KDV değişimi yayıncıyı rahatlatmadı. Yayınevlerinin en büyük sıkıntısı neredeyse tüm yayıncıların hemfikir olduğu dağıtım problemi…
Yayınevlerinin en temel sorunu nedir?
Yayınevlerinin en başta gelen sıkıntısı elbette dağıtım problemi. Dağıtımın bir kaç büyük dağıtım şirketinin elinde olması ve dağıtımcıların bestseller kitaplar dışındaki kitapları görmezden gelmesi yayıncıların en büyük sıkıntısı. Bu elbette en başta kitapçılardan kaynaklanan bir sorun. Maalesef kitapevlerinin yetkin kişiler tarafından yönetildiğini düşünmüyorum.
En çok hangi kitaplarınız satılıyor?
Bizde en çok aktüel, tarih ve edebiyat alanındaki kitaplar ilgi görüyor. Sadık Yalsızuçanlar, Doğu Ergil, Enis Batur, Nilüfer Göle en çok ilgi gören yazarlarımız…
Mali açıdan küçük olan yayınevleri nasıl ayakta duruyor?
Yayınevleri pazar şartlarına inatla direniyor. Bunun başka da bir yolu yok zaten. Yayıncılıkta inatçı değilseniz sektörde var olmanız çok güç… KDV kitapta düştü fakat üretimde düşmedi. Bu KDV düşüşü okura yansıyabilir belki ama yayıncıya zarar verdi. Çünkü üretimde KDV hala %18 dolayısıyla 10 puan içeri geçiyor yayınevleri. Bu da aslında bir şeyin değişmediğini gösteriyor. Çünkü indirim öncesi 10 TL olan bir kitaba artık 11 TL fiyat koymak zorunda kalıyorsunuz.
E-kitaplar yayıncılığı nasıl etkiledi?
E-kitap yayıncılığın karşısına çıkan en büyük avantajdır. Çünkü dijital ortam matbaa, nakliye, depolama gibi bir çok harcamayı ortadan kaldırıyor. Mantıklı çözümler geliştirildiği takdirde e-yayıncılık büyük bir imkan.
Okuyucuların kitap okuma alışkanlıklarında neler değişti?
Ülkemizde yüzbinler satan kitapların sayısı giderek artıyor. Bu artış dünyada da aynı şekilde devam ediyor. Ancak nitelikli okur sayısı oldukça az ve sayı artış göstermiyor. Dolayısıyla sizin nitelikli okur için bastığınız sıkı metinler pazarda çok fazla yer bulamıyor. Bu kitapların raf ömrü de oldukça kısa. Bugünün okurunun %90’ı “boş zamanlarında kitap okuyan okurlar”dan oluşuyor.
Profil Yayınları’ndan Münir Üstün röportajı için tıklayın…
İnsan Yayınları’ndan İlhan Akıncı röportajı için tıklayın…
Hayy Yayınları’ndan Rauf Baysal röportajı için tıklayın…
HECE Yayınları’ndan Abdurrahim Karadeniz röportajı için tıklayın…
İZ Yayıncılık’tan Hamdi Akyol röportajı için yıklayın…
Çıra Yayınları’ndan Yahya Ayyıldız röportajı için tıklayın…
Yeditepe Yayınları’ndan Mustafa Karagüllüoğlu röportajı için tıklayın…
Kültür A.Ş’den Fatih Yavaş röportajı için tıklayın…
on5yirmi5.com