Etoloji…
Hayvan davranışlarını inceleyen bilim dalı.
Ülkemizde hindiyi bilmeyen yoktur. Anne hindiler, çok hayvan gibi sevecen, korumacıdır. Zamanının çoğunu yavrularını besleyerek, temizleyerek, sarılıp sıcak tutarak geçirir…
Tüm bunları yavru hindinin çıkardığı “glu glu” sesini duyarak yapar. Bu ilişkide yavrunun kokusu, dokunması veya görüntüsü küçük rol oynar. Varsa yoksa yavrunun “glu glu” sesini çıkarmasıdır! Öyle ki, bu sesi çıkarmayan yavrusuyla anne hindi hiç ilgilenmez ve hatta öldürür!
Michael W. Fox 1974 yılında anne hindiler üzerinde çalışma yaptı:
Anne hindi yavrularının peşindeki kokarcaya düşmandır. Gagalayarak, tırmalayarak, bağırarak yavrularından uzaklaştırmak ister.
Deney bunun üzerinedir:
– İçi doldurulmuş kokarca iple yavru hindilere yaklaştırılınca anne hindinin saldırısına uğrar; kokarcayı paramparça eder.
– Bu kez… İçi doldurulmuş kokarcanın içine yavru hindilerin çıkardığı “glu glu” ses kaseti konup iple öyle yaklaştırılınca anne hindinin tavrı ne olur dersiniz?
Anne hindi “glu glu” sesi çıkararak yaklaşan içi doldurulmuş kokarcayı yavru bilip bağrına basar, koruması altına alır! Fakat…
Ne zaman ki kaset durdurulur, anne hindi kokarcayı öldürür!
Anne hindinin içgüdüsü tek sesin/uyarıcının otomatik kontrolündedir. Bu sadece anne hindiye özgü değildir.
İnsan, bir hindi değil.
Ama yaşamda insanı kandıran kurmaca kasetler yok değil!
Konuyu şuraya bağlayacağım…
KORUMA TALEBİ
Okuyucu soruyor:
“Gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetini niye yazmıyorsunuz?”
Oysa. Bu köşede 9 Ekim’de “Suikast Sebebi” başlıklı yazı kaleme aldım.
Dedim ki: Bu istihbarat servisi işidir. Kaşıkçı’yı kıtır kıtır kestiler.
Dedim ki: Kaşıkçı’yı salt “gazeteci” kimliğiyle tanımak/tanıtmak yanlış olur; “istihbaratçı” kimliği de var!
Dedim ki: Kaşıkçı’nın ölüm fermanı “devşirilmiş” olduğu için çıkmış olabilir!
Dedim ki: Kaşıkçı, Türkiye’ye itibarıyla Katar’a yaklaştığı için katledildi.
Üç haftalık süreçte başka ne gelişme oldu ki? Yeni bilgi yok.
Zaten… Beni ilgilendiren tek konu; suikast sebebidir. Cinayetin yapılış şekli-biçimi gibi ayrıntılar polis adliye muhabiri meslektaşların alanına girer. Her bilgiye de temkinli yaklaşıp aceleci davranmam.
Gazetecilikte kuraldır; kurmaca kasetlere karşı hep uyanık olmak şarttır. Özellikle servis cinayetlerinde taraflar psikolojik harp metotlarıyla dünya kamuoyu önünde zafer kazanmak için kurmaca kasetler sızdırır.
Peki…
Üç haftalık süreçte ilgimi çeken gelişme olmadı mı? Oldu:
Örneğin Cemal Kaşıkçı’nın sözde nişanlısı Hatice Cengiz niye koruma istedi? “Sır mı saklıyor” gibi onlarca soru sorabilirsiniz. Yanıtını bulmak şimdilik çok zor. Konsolosluktaki Adli Tıp delilleri bu soruya yanıt veremez.
Bu ve benzeri soruların cevabı ancak siyaseten verilebilir! Yakın tarihe göz atmakta yarar var.
İKİ DÜŞMAN AİLE
İki düşman ailenin çatışması-düşmanlığı yıllardır sürüyor:
Bir yanda Al Sani ailesi/Katar var.
Diğer yanda Suud ailesi/Suudi Arabistan var.
Neredeyse hiçbir konuda anlaşamazlar:
– Filistin‘de Suudiler El Fetih’i mi destekliyor; Katarlılar Hamas’ı destekler!
– Mısır‘da Suudiler Selefileri mi destekler, Katarlılar İhvan’ı destekler.
Suudiler amansız İran düşmanı ise Katarlılar iyi ilişkilerden yanadır.
Suudiler, Katar’da iki kez darbe planladı, başarılı olamadı.
Katar merkezli El Cezire‘nin ise Suudilerin içini karıştırmak için yayın yaptığı biliniyor. Bu sebeple Suudiler sık sık elçilerini geri çekiyor. Hele…
İki aile arasındaki kan davası “Arap Baharı” ile sertleşti. Katar, Müslüman Kardeşler’e destek verdi. Hedefi Suudileri yıkmaktı.
B.Obama her iki aileye de mesafeliydi. D.Trump‘ın seçilmesi ve Beyaz Saray‘da damat Jared Kushner‘in ağırlığının artmasıyla Suudiler şımardı. Suudi Arabistan, BAE, Mısır, Bahreyn, Trump’ın koltuğa oturuşunun altıncı ayında/ 5 Haziran 2017’de Katar ile diplomatik ilişkilerini sonlandırdıklarını; hava sahalarını kapattıklarını; 14 gün içinde vatandaşlarının Katar’ı terk etmelerini, Katarlıların da ülkelerinden ayrılmalarını duyurdu. Sebep: Katar’ın “terör gruplarını desteklemesi” idi!
Ablukayı Erdoğan kırdı; Katar’ın yanında yer aldı. Askeri üs kurdu; zırhlı araç gönderdi.Vs. İtibarıyla… Suudiler ile Erdoğan’ın ilişkisi kesildi. (Erdoğan, 2003-2017 sürecinde 16 kez gittiği Suudi Arabistan’a bu krizden sonra adım atmadı ya da “davet almadı” diyebiliriz.)
İşte…
Türkiye’de Katar hediyesi uçak meselesi konuşulurken ne oldu?
Cemal Kaşıkçı, Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosluğu’nda katledildi.
Ortadoğu kanlı boğuşmaların yaşandığı coğrafya ama meseleyi salt “Suudi barbarlığı” ile açıklamak bana pek yeterli gelmiyor. Kafam tuhaf çalışıyor: Aklımda hep “hediye uçak” var! Yoksa hediye değil miydi?