Yüzyılın teorisi böyle kanıtlandı

Buluşlar
Bilim adamları, yıllardır kilometrelerce uzunluğa ulaşan L şeklindeki tüneller boyunca lazer ışıkları yollayarak dalgalanmaları saptamaya çalışıyordu Bilim dünyasında 20’nci yüzyılın en büyük dâ...
EMOJİLE

Bilim adamları, yıllardır kilometrelerce uzunluğa ulaşan L şeklindeki tüneller boyunca lazer ışıkları yollayarak dalgalanmaları saptamaya çalışıyordu

Bilim dünyasında 20’nci yüzyılın en büyük dâhisi olarak kabul edilen Albert Einstein’ın bundan tam 101 yıl önce ortaya koyduğu Özel Görelilik Kuramı (İzafiyet Teorisi) çerçevesinde, tüm evrene yayıldığı kabul edilen yerçekimi dalgaları nihayet gözlenebildi.

Keşfi yapan LIGO (Lazer Interferometer Yerçekimi Dalgası Gözlemevi) İşbirliği adlı uluslararası ekip Dünya’dan 1.3 milyar ışık yılı uzaklıktaki iki karadeliğin çarpışmasıyla oluşan uzay-zaman eğriliğindeki bükülmeyi tespit ettiklerini duyurdu. “Yüzyılın buluşu” olarak tanımlanan keşfin gerçekleştirildiği LIGO tesisleri, önceki günkü duyurudan hemen sonra dünya basınına kapılarını açtı. 22 yıl önce inşasına başlanan dev detektörlerin yer aldığı tesisler ABD, İtalya ve Almanya’da kurulu. LIGO İşbirliği’nde görev alan çeşitli ülkelerden bilim adamları, yıllardır kilometrelerce uzunluğa ulaşan L şeklindeki tüneller boyunca lazer ışıkları yollayarak uzay-zamanın dokusundaki dalgalanmaları saptamaya çalışıyordu.

Sabah’ın haberine göre dalgaların izi, interferometre denen aletlerle ölçülen, bir atomun büyüklüğünden kat kat ufak değişimlerde arandı. Sonunda ilk gözlem, Dünya’ya bir milyardan fazla ışık yılı uzaklıkta iki kara deliğin çarpışması sırasında yapıldı. 

14 EYLÜL 2015 SAAT 13.51 

Kara deliklerin birleşmesi sırasında gelen ilk sinyal, ABD’de Washington ve Louisiana eyaletlerindeki iki ayrı LIGO laboratuvarında birden, 14 Eylül 2015’te, saat 13.51’de saptandı. Dalgaları ilk fark eden, LIGO ekibi üyesi 32 yaşındaki İtalyan bilim adamı Marco Drago oldu. Yapılan incelemeler alınan verilerin doğruluğunu kanıtlıyordu. Böylelikle, interferometreler bir milyar yıldan fazla bir süre önce yaşanan olayı şimdi kaydedebilmiş oldu. Bilim dünyasında bu keşfe dair yaşanan ilk heyecan bu değil. Daha önce de 2014 yılında Antarktika’daki BICEP-2 teleskobuyla çalışan araştırmacılar ilk keşfi yaptıklarını sanmış ancak kısa bir süre sonra yanlış analiz yapıldığı ortaya çıkmıştı. 

İNSANLIK EİNSTEİN’I 100 YIL SONRA ANLADI

Bilim dünyasına yepyeni bir pencere açan buluşun ardından haklılığı 100 yıl sonra kanıtlanan Albert Einstein’ın teorisini kendi el yazısıyla kaleme aldığı 46 sayfalık metin basına açıldı. Kudüs’teki İbrani Üniversitesi bünyesinde yer alan Albert Einstein Arşivleri tarafından kamuoyuna sunulan metin Görelilik Kuramı’nın ilk açıklamasını barındırıyor. Konuyla ilgili konuşan arşiv yetkilisi Roni Grosz, “Einstein bu teoriyi sadece kalem ve kâğıt ile bulmuştu. Ancak insanlığın cihazlar geliştirerek bunu anlayabilmesi tam 100 yıl sürdü” dedi.