Oliver Stone, tarih profesörü Peter Kuznick’le birlikte ‘ABD’nin Gizli Tarihi’ adlı bir belgesel hazırladı. Oscarlı yönetmenin sadece ABD değil, Türkiye’nin de tarihi ve bugününe ilişkin de tespitleri var. Hürriyet’te yayınlanan röportajda Belgeseli hazırlama nedenleri arasında ‘Okulda öğretilmeyen bir gerçek tarihin olduğunu’ söyleyen Stone, özellikler Amerikalıların kendi tarihleri hakkında çok az şey bildiğinin altını çizdi.
ABD İKİNCİ DÜNYA SAVAŞINDAN BERİ YENİLİYOR
Projenin ortağı tarihçi Huznick belgesellerinde Bazıları gazetelerin ilk sayfasında çıksa da gözardı edilen gerçekleri anlattıklarını söylerken Amerika’nın dünyadaki ‘Süper Güç’ algısına şu teziyle karşı çıktı: “Amerikalılar tarihlerini öğrenmedi. Böyledir; kazananlar tarihe, kaybedenlerden daha az dikkat eder. Oysa Amerika’nın İkinci Dünya Savaşı’ndan beri kazandığı savaş yok. Kore’de kazanamadık. Vietnam’da fena yenildik. Afganistan ve Irak’ta da başarılı olduğumuz söylenemez.”
DÜNYA FARKLI BİR YER OLABİLİRDİ
Yönetmen Stone ABD’nin gerçekte yenilmiş olduğu bu savaşların tümünün İkinci Dünya Savaşı’ndan itibaren Amerikan devletindeki militarizmin belirtileri olduğuna dikkat çekti ve “Dünya farklı bir yer olabilirdi. Genç insanlara, onu göstermek gerek” ifadelerini kullandı.
YENİ UYANDIK: KAYBETMİŞİZ
Ayrıca Stone bombalarla büyüdüğünü ve haklı olduklarına inandırıldıklarını söylerken “Vietnam’da haklıyız” diyordum, doğru olanı yapıyorduk. Komünizmle savaşıyorduk, biz iyiydik. Bu belgesel aynı zamanda kendi uyanışımla ilgili. Cehalet için mazeret üretemezsiniz. Amerikalılar İkinci Dünya Savaşı’nı bilmiyor. Kazandıklarını düşünüyorlar çünkü Steven Spielberg filmleri izlemişler ve ‘D Day’le ilgili kitaplar okumuşlar” şeklinde konuştu.
İşte Stone’nin Türkiye ile ilgili dikkat çeken görüşleri:
ABD ÖZGÜRLÜKLER ÜLKESİ FALAN DEĞİL
“Amerika özgürlükler ülkesi” diyorlar. Değil. Yanlış bir şekilde terörizmden söz ederseniz, yanlış kişiyle görülürseniz ilelebet hapse atılır, kendinizi dünyanın başka bir yerinde buluverirsiniz. Bu diktatörlüktür. Türkiye’de de olsa diktatörlük. Burada da öyle.”
TÜRKİYE ÇOK ÖNEMLİ BİR OYUNCU OLDU
Amerika’nın Saddam Hüseyin ve Afganistan planları ortaya çıktığında Türkiye bu sürecin bir parçası olmadı. Askerlerimizi Türkiye’ye yerleştirmemizi engelledi. Türkiye son yıllarda birçok açıdan Amerika’yı çok şaşırttı. Ve bölgesinde önemli bir oyuncu haline geldi.
TÜRKİYE’NİN GAZZE DURUŞU ÇOK ŞEREFLİ
Gazze konusunda da Türkiye çok şerefli bir duruş sergiledi, özellikle de askerler filoyu bastığı zaman. Barış gönüllüleri Gazze’ye gitmeye çalışıyordu. Şu anda Türkiye’de ne oluyor bilmiyorum, Suriye olayını anlamıyorum, benim için spekülasyondan ibaret, çünkü haberleri güvenilmez buluyorum.
ERDOĞAN’IN SURİYE TAVRINI ANLAMIYORUM AMA BİR SEBEBİ OLABİLİR
Esad’ın gitmesi gerektiğine dair bir sürü haber geliyor. Suriye’de herkes bıkıp usanmış, onu istemiyormuş… Doğru da olabilir, yanlış da. Benim yaşıma gelince, her şeye inanmıyorsunuz. Beni şaşırtan Erdoğan’ın Suriye’ye bu kadar karışması. Belki bir sebebi vardır.
AMERİKA KONTROL EDEMİYOR GÜÇ TÜRKİYE’DE
Amerika artık orada olan şeyleri kontrol edemiyor. Ama kontrol edebileceğimizi düşünmeye devam ediyoruz. Oysa dünya, bölgesel güçlerle daha barışçı bir yer olur. Çin, Rusya, Türkiye, Brezilya, Venezüella, Afrika ülkeleri… Hepsinin eko sistemleri içinde kendi yollarını bulmalarına izin verilmeli.
ERDOĞAN ABD DESTEKLİ GENERALLERİ DEVİRDİ
Türkiye gelişen bir ülke. Erdoğan ilginç bir istisna ve büyük değişim yarattı. Amerika destekli birçok generale, darbe vurdu. Belki daha çok demokrasi olmalı. Ama belki de Türklerin güçlü bir kişiye ihtiyaçları var. Demokrasi çok belirsiz bir şey. Çünkü bazen bedelini ödediğini sandığın şeyi alamıyorsun.
Hürriyet