Babası DEAŞ tarafından öldürülen Muhammed Salim her gün çantasındaki kağıt mendilleri satmak ve dilenmek için evinden çıkıyor.. Tek amacı annesine destek vermek…
Irak kuvvetleri, ardında çok sayıda kurban bırakan ve 9 ay boyunca süren kanlı savaşın ardından 10 Temmuz 2017’de, 3 yıl boyunca DEAŞ işgali altındaki Ninova vilayetinin büyük şehirlerini ‘özgürleştirdiğini’ duyurdu. Fransız Haber Ajansı AFP’nin haberine göre Musul özgürleştirilmeden önce DEAŞ, ardından da başta ailelerini kaybettikten sonra dilenmeye başlayan çocuklar olmak üzere birçok olumsuzlukla karşı karşıya kaldı.
Musul’un batısındaki Yunus Peygamber Kavşağı’nda yüzü güneşten kararmış olan 12 yaşındaki Salim “Kâğıt mendil satıyorum. Her gün sabah 7’den gece saat 10’a kadar çalışıyorum” dedi.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Musul’u özgürleştirme operasyonlar başlamadan önce babası DEAŞ militanları tarafından öldürülen Muhammed annesiyle yalnız kalmış. Annesine yardımcı olmaya çalışan Muhammed, annesine destek olmaya çalışıyor. Musul’da yaşları 6 ila 18 arasında erkekler ve kızlar için iki yetimhane bulunuyor.
Resmi istatistiklerin neredeyse yok olduğu Irak gibi bir ülkede çok sayıda örgüt savaşın topluluklar ve nüfus üzerindeki etkilerini kaydetmeye çalışıyor.
‘Yetimin Sevinci’ adlı örgütün Ninova sorumlusu Kaydar Muhammed konuya ilişkin yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Özellikle Musul’da ve vilayet genelinde yetimlerin sayısı hakkında resmi bir veri bulunmuyor. Kayıtlara göre 6 bin 200 yetim var. Bunların 3 bin 283’ü ebeveynlerini Musul’daki son olaylarda kaybetti.”
Bugün Musul caddelerinde, özellikle de kavşaklarda ve ışıklarda, göz ardı edilemeyecek kadar çok çocuk dolaşıyor. Oldukça zayıf olan ve eski püskü kıyafetler içinde dolaşan bu çocuklar gerek arabaların camlarını silerek gerekse su ya da kağıt mendil satarak dileniyor.
10 yaşındaki Ali Bunyan da o çocuklardan biri… AFP muhabirine ailesinin tamamının öldürüldüğünü ve Musul’a yapılan bombalı saldırı sonucu evlerinin yıkıldığını söyleyen Ali yaşadıklarını anlatırken gözyaşlarına boğuluyor…
Diğer dilenen çocuklar gibi Ali Bunyan da kaldığı yer hakkında konuşmayı reddederek, “Şu anda akrabam yok. Yaşım küçük olduğu için bir işte de çalışamıyorum. Hayatta kalabilmek için dilenmek zorundayım. Eğitimimi tamamlamam için bana sahip çıkacak bir aile bulmayı umut ediyorum” diyor.
Iraklı yetkililerin 2017’nin ağustos ayında kontrolü sağladığını açıkladığı Ninova bugün hizmet, yönetim ve sosyal alanlarında zorluklarla karşı karşıya. Şu anda özellikle eğitimden mahrum kalan ve sayıları giderek artan yaklaşık 3 bin çocuğa yönelik herhangi bir program bulunmuyor.
Ninova Valiliği Konseyi üyesi Halef el-Hadidi yaptığı açıklamada “Şu ana kadar özellikle caddelerde farklı türde istismarlara maruz kalan çocuklar için herhangi bir proje ya da gerçek bir çalışma yok” dedi.
Dilendirilen çocuklar
Musul’da dilenen çocuklar olgusu, halka açık yerlerde dilenmelerine izin verilmesi karşılığında kâr paylaşımı yapan çeteler tarafından yönetilen bir sisteme dönüşmüş durumda.
Şeker fabrikasında çalışan 35 yaşındaki Musul sakini Ebu Hamid yaptığı açıklamada şunları aktardı:
“Bir gün bir klinikte oturmuş randevu saatinin gelmesini bekliyordum. Resepsiyon görevlisi gözümün önünde küçük dilenciyi kovdu. Dilenci çıktığında bana çocuğu haftalık olarak anlaştığı miktarı vermeyi reddettiği için kovduğunu söyledi.”
Sosyal alanda araştırmalar yürüten Fatıma Halef de konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede şu ifadeleri kullandı:
“Musul’da devam eden durum çocukları suiistimallere karşı savunmasız bıraktı. Eğer sokakları terk ederlerse toplumda faydasız bireyler olacaklar. Belki de bazıları suça karışacak. Bu nedenle ilgili makamlar bu olguyla zorunlu eğitimden başlayarak mücadele etmelidir.”
Musul’da çalışan 30 yaşındaki Galib Ahmed sorunla mücadeleye piramidin tepesinden, çocukları dilendiren ve onları sömüren çetelerden başlanması gerektiğini söylüyor. Ahmed açıklamasında “Bu olgu suç ve terör projesidir. Bu, yozlaşmış ve psikolojik olarak bozulmuş nesil yaratır” uyarısında bulunuyor.