Osmanlıda çıkan iç isyanlar;
İÇ İSYANLARIN NEDENLERİ:
•Osmanlı 17. Yy.’ a gelindiğinde en geniş sınırlarına ulaşmıştı.Buna rağmen siyasal ve ekonomik sorunlar devleti güç durumda bırakıyordu
• Osmanlı’yı uzun yıllar uğraştıracak olan iç isyanların sebepleri şunlardır:
1. Savaşların uzaması
2. 17. Yy.’da göreve gelen birçok devlet adamı ve padişahın yetersiz oluşu.
3. Memurların göreve gelmesinde rüşvet ve kayırmanın rol oynaması.
4. Toprak yönetiminin bozulması.
5. Tımarlı sipahilerin ihmal edilmesi.
6. Avrupa’daki bilim ve teknik gelişmelerine ayak uydurulmaması.
7. Osmanlı parasının değer kaybetmesi.
İSTANBUL İSYANLARI:
• İstanbul isyanları yeniçeriler ve sipahiler tarafından çıkarılmıştır.
• Bu isyanlara bazı devlet adamlarının ve ulemanın da karıştığı görülmüştür.
NEDENLERİ:
1. Yeniçeri ve sipahilerin maaşlarının zamanında verilmemesi.
2. Kapukulu teşkilatının(yeniçeri ve sipahiler) bozulması
3. Kapukullarının kendilerine ters düşen padişah ve devlet adamlarını uzaklaştırmak istemesi.
4. Culus dağıtımında aksaklıkların yaşanması.
SONUÇLARI:
1. Merkezi otorite sarsılmıştır.
2. İsyan sonucunda ilk defa bir padişah öldürülmüştür.
3. Ayaklanmalardan dolayı devlet merkezinde huzur ve asayiş bozuldu.
AŞRA İSYANLARI(CELALİ İSYANLARI):
• 17. YY’da Anadolu da çıkan isyanlara genel olarak CELALİ İSYANLARI denir.
NEDENLERİ:
1. Tımar sisteminin bozulması.
2. Halktan alınan vergilerin yükselmesi.
3. Halktan kanunsuz vergiler alınması.
4. Devşirme asıllı devlet adamlarının Anadolu da halk ile kaynaşamaması.
5. Merkezi otoritenin zayıflaması.
6. Kadı ve sancakbeylerinin halktan usulsüz para almaları
SONUÇLARI:
1. Anadolu da huzur bozuldu.
2. Ekonomik hayat durgunlaştı.Vergi toplanamadığı için devlet gelirleri azaldı.
3. Ayaklanmaların bastırılması için bazı asiler öldürülmüş;bazılarına da devlet görevi verilmiş,bu durum yeni ayaklanmalara zemin hazırlamıştır.
EYALET İSYANLARI:
Nedenleri:
1. Merkezi otoritenin bozulması.
2. Bazı eyalet yöneticilerinin Osmanlı’dan ayrılmak istemesi.
3. Büyük devletlerin eyalet yöneticilerini koruması.
4. Yerel yöneticilerin olumsuz tutumları.
• Eflak,Boğdan,Erdel,Yemen,Bağdat,Mısır,Trablusgarp eyaletlerinde isyanlar çıkmıştır.
• İsyanlar sonunda bazı yöneticiler bağımsız duruma gelmiştir.
• Avrupalılar bu isyanlara destek vermiştir.
