Şıklığa şıklık katar, kıyafetlerimizi tamamlarlar. Eskiden annemizin, teyzemizin, komşumuzun vazgeçemediği altın, nadiren de gümüş takıları olurdu ve 1-2 takı tüm elbiselerle kullanılırdı. Bugün ise her kıyafet için ayrı seçilen onlarca kolye, küpe ve bilezikle birlikte çanta, ayakkabı, fular gibi aksesuarlar var. Erkekler bile ayakkabı, kemer, cüzdan, çanta, saat ve telefon kılıflarını birbirleri ile uyum içinde kullanmaya dikkat ediyor. İnsanlar artık bakkala giderken, yürüyüşe çıkarken dahi takıp takıştırmayı ihmal etmiyor. Hal böyle olunca, ‘Aksesuar kullanımının bu kadar artmasının altında yatan sebep nedir?’ sorusu geliyor akla.
‘Çantamı gören, bana yol veriyor’
Aksesuar tasarımcısı Özlem Tuna‘ya göre; aksesuarlar, kişiliğin bir nevi yansıması. Bazen statü sembolü haline geliyor, bazense yalnızca kıyafetin tamamlayıcısı. Günümüzde birçok kadın, kendisine sunulan aksesuarları satın alıp, daha sonra onlara kıyafet uydurmaya çalışıyor. Bu duruma gelinmesinde tabii ki aksesuarlardaki çeşitlilik, her kesime göre fiyat seçenekleri ve dayatılan toplumsal algı etken. Tuna, "Bu toplumsal algı sonucunda, insanlar ait oldukları değil; ait olmak istedikleri sınıfa özgün takıları tercih ediyor." diyor. Böyle olunca bir çantaya, ayakkabıya ya da saate binlerce dolar para ödeyen kişiler oluyor. Hâlbuki çantanın işlevi yanımızda bulunması gereken eşyaların taşınmasını sağlamak, ayakkabınınki ayağımızı korumak, saatinki ise zamanı göstermek. Günümüzde ise farklı amaçlara hizmet eder hale geldiler. Örneğin çantalar artık ihtiyacınız olabilecek eşyaları değil; sizin özel hayatınızı, kişiliğinizi taşıyor. Amerika’da yaşayan ünlü çanta tasarımcısı Emre Ertürk, bu durumu şöyle özetliyor: "Bazen pespaye bir eşofmanla çıkıyorum 5. caddeye. Ama omuzumda beyaz bir laptop çantası ya da nefis bir messenger çanta (spor model laptop çanta) varsa hangi binada olursam olayım asansörden ilk ben girerim. Bunu tamamen insanların o anda kaliteli stilimden aldığı enerjiyle bana geçiş vermesine bağlıyorum. Herkes sorar bana ‘Çantanız çok şık, nereden aldınız?’ diye. Eşofmanımın pespayeliği görünmez bile."
Tezat oluşturan bir başka durumsa sırf ucuz olduğu için alınan fakat bir kez bile kullanılmadan kenara atılan aksesuarlar. Bilinçsizce yapılan alışverişler ile dolaplarda kullanılmayan aksesuarlar çoğalıyor. İster çok para verilerek satın alınsın, ister ucuz bulunduğu için tercih edilsin, her ikisi de tüketim çılgınlığının göstergesi aslında.
Aksesuarlarla ilgili farklı bir boyut daha var. Barbaros Şansal, Özlem Süer gibi birçok modacı, en ünlü markaların bile kıyafetten daha çok aksesuardan kazandıklarını ifade ediyor. Onlara göre; tekstil sektöründe hizmet veren firmanın, ayakkabı, çanta, saat vs. üretmesi kalitenin düşmesine sebep oluyor. Özlem Tuna‘nın bu konu ile ilgili görüşü şöyle: "Takı, ayakkabı, çanta gibi aksesuarların üretimi ayrı prensip gerektiriyor. Ayakkabı ve takı, vücutta taşınacağı için ergonomisi iyi düşünülmeli. Bu konuda tecrübesiz firmaların aksesuarları çoğu zaman iyi sonuç vermiyor. Bence tekstil sektöründekiler ve takı firmaları birbirini tamamlayan koleksiyonlar yapabilecekleri projeler oluşturmalı."