Bu bir moda haberi değil. Ancak 2013’te hangi figürün çok moda olacağını hemen söyleyelim: Salyangoz.
Salyangoz desenini aksesuvarlardan kıyafetlere hatta mobilyalara kadar pek çok yerde, sokakta ve ünlülerin, tanınmış simaların üzerinde göreceğiz. Bu akımı başlatan kişi ise Türkiye ’de modaya yön veren bir ailenin ikinci kuşak temsilcisi Canan Yaka. Ancak bu bir moda akımı da değil, bir yaşam biçimi. Hızlandıkça insani değerlerini yitiren günümüz yaşantısına karşı salyangozun sembolize ettiği bu toplumsal hareketin adı: Hayata Yavaş.
Canan Yaka’nın fikir annesi ve tanıtım elçisi olduğu, TOÇEV’in (Tüvana Okuma İstekli Çocuk Eğitim Vakfı) yürüttüğü sosyal sorumluluk projesinin amacı koşturmaca, stres ve tüketim çılgınlığıyla geçen, uzun vadede tatminsizlik ve mutsuzluktan başka getirisi olmayan ‘hızlı yaşama’ karşı hayatı yavaşlatabilmek. Bunun için toplumsal farkındalık yaratmak başlıca hedef. TOÇEV’in rolü ise kampanyanın gelirlerini çocukların ve ailelerin eğitimine aktarmak.
Teşvikiye Palas’taki atölyesinde buluştuğumuz Canan Yaka bir-iki senelik değil, ömür boyu sürecek bir proje gerçekleştirmek istediklerini ifade ederek başlıyor söze. Hayat hızlandıkça artan tüketimin marifet gibi algılanmasının, toplumu dejenere ettiğini savunuyor Yaka. Özellikle gençlerin marka merakı ve ucuz mallara yöneliminin aslında uzun vadede daha çok masrafa yol açtığını anlatıyor. “Ruh tatmini kadar güzel bir şey yok insanda. Maddi tatmin dejenere ediyor insanları, çok paran olduğunda ne yapacağını şaşırıyorsun. Ne yediğin eskisi gibi keyif veriyor ne giydiğin eskisi kadar hoş gözüküyor gözüne. Son zamanlarda gençlik kaliteyi de unuttu. Gidiyor mesela ucuz diye bir sene içinde on tane birden kazak alıyor, onunu da birden giyiyor, tüketiyor. Her zaman giyebileceği iyi bir şey olsa eskimeyecek, iki kazakla daha ucuza mal etmiş olacak. Farkına varmadan bu ucuz tüketim insana çok para harcattırıyor.”
İlişkilerde de yavaşlık
Hızlı tüketim artık insan ilişkilerinde de ortaya çıkıyor. Bunun örnekleriyle sık karşılaştığını ifade ediyor Yaka; “Gelinlik dikiyorum, altı ay sonra kızı sokakta görüyorum, nasılsın yavrum diyorum, boşandım diyor bana. Ne zaman tanıdın adamı, evlilikten ne anladın, nasıl çabuk boşandın? Hiç düşünmeden hareket eden bir toplum haline geldik.” Peki, hayatı yavaşlatmak nasıl olacak? “Hayatı yavaşlatalım derken yaşamını yavaşlat demiyorum ama düşünerek yapmak, ani kararlar vermemek, fikirlerini hazmetmek, yaptığın işe emek vermek… Eski sanatçılara bakın, Türkan Şoray, Ajda Pekkan , Sibel Can ve daha nicesi hâlâ çok popüler. Çünkü hep yavaş yavaş, kademe kademe geldiler, o sahne tozunu yuttular, işi öğrendiler, emeğin ne olduğunu bildiler. Bu ailede de öyle.
Niye çocuğunu çok seversin çünkü emek veriyorsun. Aşkın tam karşılığı emektir ve emek vermediğin şey kalıcı olamaz hayatında.” Nereden başlamak gerektiği konusunda da doğrudan insanın kendisini işaret ediyor ünlü modacı: “Önce kendini sev. Kendini sevmeyen insandan hiçbir şey olmaz. Hayata düzgün bakacaksın, hayatın getirdiklerine isyan etmeyeceksin, olgunlukla karşılayacaksın. Her şerden bir iyilik doğar. Sana hayatın getirdiği kötülükleri de iyiye çevirmek senin elinde. Kızma, sev, sabret… Ver, sırf alma, ver. Bir alırsan beş ver…”
Şarkı Şehrazat’tan yorum Sibel Can’dan
Hayata Yavaş projesinin tanıtım şarkısı Şehrazat tarafından hazırlanmış. Seslendirecek olan ismi ise ilk kez Radikal okurlarıyla paylaşıyorlar; Sibel Can. Ünlü yorumcu, tüm sahne kostümlerini de açık arttırmayla satılarak çocuklar yararına kullanılması amacıyla Hayata Yavaş projesine bağışlamak istediğini söylemiş.
Her yere ‘yavaş hayat koçu’
TOÇEV’in tüm etkinlik ve çalışmalarına yansıyacak olan ‘Hayata Yavaş’ felsefesi, özel eğitimli koçlar tarafından eğitim süreçlerine dahil edilecek. Bu koçlar, projenin ulaşabildiği tüm köylerde, ilçelerde bulunacak. Köylerde, büyük şehirlere oranla daha ‘yavaş yaşayan’ çocukların şehirdeki çocukları eğitmesi gibi değişim modelleri de öngörülüyor. Annelerin bu konuda bilinçlendirilmesi de projenin en önemli adımlarından biri.
Yeni bir model geliştiriyoruz
Canan Yaka, beraberinde sekiz kişilik bir ekiple ‘Hayata Yavaş’ projesinin tanıtım, fikir geliştirme ve iletişim görevlerini yürütüyor. İşin maddi sorumluluğunu ve muhasebeyi ise tamamen TOÇEV’e bırakmışlar, maddi kısmından özellikle uzak durmak istediğinin altını çiziyor Yaka. Ürünlerin satışı ve destekçilerden, hayırseverlerden sağlanan gelirler TOÇEV aracılığıyla aile ve çocuk eğitiminde kullanılacak, gelirlerin aktarımını şeffaf bir platformdan takip etmek mümkün olacak. Organizasyon yapısıyla yenilikçi, öncü nitelikte bir sosyal sorumluluk modeli geliştirildiği ifade ediliyor. Tüm detayları yakında resmi basın açıklamasıyla paylaşılacak. Temelde ise farklı sektörlerden birçok markanın rol alacağı, fiyat etiketleri üzerinden gelir aktarılacağı, logolu ürün satışları ile destekleneceği ve farklı kanallardan mesajlar iletilerek toplumsal farkındalık yaratılacağı anlaşılıyor.
Radikal