“Şakaklarıma kar mı yağdı, ne var, benim mi Allah’ım bu çizgili yüz, ya o gözler altındaki mor halkalar, neden öyle düşman görünürsünüz, yıllar yılı dost bildiğim aynalar” dizeleriyle yaşlılığa dem vuran şiirin tam aksine, yüzlerinde her ne kadar yaşadıkları yılların derin izlerini taşısalar da yaşları 100’ün üzerinde olan yaklaşık 20 ihtiyar delikanlı ve kadın, uzun yaşamanın sırlarını anlattı.
Hemen bir çok insanın bildiği ve 35 yaşına geldiğinde daha çok okuduğu Cahit Sıtkı Tarancı’nın ‘’Otuz .eş Yaş” şiirinde her ne kadar ömrün yarısı 35 olarak söylenmiş olsa da Türkiye’nin geçmişinden bugüne mirası olan 120’lik delikanlılar ve kadınlar, yaşları 100’ün üzerinde olmasına rağmen oldukça dinç görünürken, hem oruç tutuyor hem de kimseden yardım almadan yaşamaya devam ediyorlar.
Çocuklarına dahi “yaşlı” denilen bu ihtiyar delikanlı ve kadınların bir çoğu onlarca torunu ve torununun torununu severken, yaylalardaki evlerinde şu günlerde Ramazan Bayramı’nı kutlamaya hazırlanıyor.
Balkan Savaşları, 1. ve 2. İnönü Savaşları ile 1. Dünya Savaşı’na da şahitlik eden ve Türkiye’nin adeta hafızası konumunda olan yaşlılarımız, her ne kadar şu anda büyük bir huzur içinde gülümsemeye devam etseler de yüzlerinde yaşadıkları yokluk ve savaş yıllarının derin izlerini taşıyor. Yaşlı teyze ve amcalar, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş yıllarındaki o zor dönemlere tanıklık ederken, zorlu yaşam koşullarını kimi annesiz kimi ise babasız göğüsleyerek bugünlere kadar gelmeyi başarabilmişler.
Uzun yaşam merkezinin sırrı, zeytinyağı
“Uzun yaşam merkezi” olarak bilinen Aydın’ın Nazilli ilçesi, 100 yaşına yakın veya üzerinde 60’ın üzerinde insanın yaşadığı bir ilçe.
103 yaşındaki Kübra Girgin de Nazilli’de yaşıyor. 4 çocuk sahibi olan Girgin’in 22 torunu var. Çocuklarıyla yaşayan Girgin, günlük işlerinin hepsini kendi yapıyor.
Girgin, uzun yaşamın sırrını, “doğal yaşam ve zeytinyağı” mucizesiyle açıklıyor.
Asırlık ikizlerin sırrı: keçi sütü
Türkiye’nin “en yaşlı tek yumurta ikizleri’ olduğu belirtilen 98 yaşındaki Esma Telliel ile Hediye Demircioğlu kardeşler de Aydın’ın Nazilli ilçesinde yaşamlarını sürdürüyor.
Doğal besinler tüketmeye gayret eden “asırlık ikizler”, zeytinyağı tükettiklerini, keçi sütü ve keçi eti sevdiklerini anlatıyor, “az uyuyun, çok çalışın” öğüdü veriyor.
Esma Tellioğlu, “Hiçbir şeyi dert etmeyin, oluruna bırakın. Kafanıza takarsanız, dert sizi yaşlandırır” tavsiyesinde bulunuyor.
“Uzun yaşam merkezi”nin sakinlerinden Ayşe Çörtük (103), Mihriye Tokgöz (100), Emine Demirel (101) ve Dudu Eren de (103) uzun yaşamın sırrını yine zeytinyağı ve doğal beslenme olarak açıkladı.
Mehmet Dede ‘Türkiye’nin en yaşlısı’ ünvanına aday
İhtiyar delikanlı Mehmet Tatar 124 yaşında. Kahramanmaraş’ın Türkoğlu ilçesi Gazi Osman Paşa Mahallesi’nde yaşıyor. Tatar’ın Türkiye’nin en yaşlı insanı olmaya aday olduğu belirtiliyor.
Yörük olan Tatar, 90 yaşına kadar çobanlık yapmış. Tatar için uzun yaşamın sırrı; doğal hayatın içinde olmak ve keçi sütü.
Bir başka Kahramanmaraşlı Fatma Solmaz’da 1894 doğumlu ninelerden. Günlük hayatını yardımsız sürdürebilen Solmaz’ın ilerleyen yaşına rağmen ciddi bir sağlık sorunu yok.
Solmaz da sağlıklı ve uzun ömrün sırrını “doğal besinler, ayran ve yaylaların soğuk suları” olarak özetliyor.
AA