Bozulmadan yüzlerce yıl muhafaza edilebilen bal, kendisini koruyabilmek için şekerlenerek, sertleşiyor. Halk arasındaki, şekerlenen balın sahte olduğu ya da bozulduğuna yönelik inanışlar ise gerçeği yansıtmıyor. Şekerlenen balı eski haline getirmek için tek yöntemin, 45 dereceyi geçmemek şartıyla, balı benmari usulü eritmek olduğu belirtiliyor.
Tarih boyunca doğal ilaç olarak kullanılan, antik çağdan bu yana kadınların yüz maskesi yapmak için güzellik reçetelerine eklediği bal, raf ömrü en uzun gıdaların başında yer alıyor. Bal, nem ve güneş ışığı gibi çeşitli dış etkilere maruz kalmadığı sürece, bozulmadan yüzlerce yıl saklanabiliyor. Arıların topladığı çiçeğe göre balın glikoz ve früktoz oranı değişiyor, glikoz oranı yüksek olan bal daha erken şekerleniyor. Yüzyıllarca bozulmadan saklanabilen bal, kendisini koruyabilmek için birkaç ay içinde şekerleniyor. Balın şekerlenmesinin doğal bir olay olduğunu ve balın kendisini koruyabilmek için bir sene içinde kristalize olabildiğini söyleyen Honeyci’nin kurucusu ve 32 yıllık bal üreticisi Ahmet Bağran Aksoy, benmari usulü eritilerek eski haline getirilebilen balın, kaynatılmamasına dikkat etmek gerektiğinin altını çizdi.
Sahte bal şekerlenmez
Gerçek balın kristalize olduğunu ancak donan her balın gerçek olmadığını vurgulayan Ahmet Bağran Aksoy, “Hakiki çiçek balı çabuk donar. Ancak glikoz şurubu ve esans eklenerek bal adı altında satılan sahte ballar kristalize olmaz. Bal, binlerce yıl bozulmadan kalabilmek için kendisini korumaya alır ve bu nedenle kristalleşir. Kristalize olan bal, besleyici özelliğinden ve lezzetinden hiçbir şey kaybetmez. Özellikle Avrupa ülkelerinde kristalize bal kullanımı oldukça yaygın.” dedi.
Termometreyle sıcaklık kontrol edilmeli
Şekerlenen balın ısıtılırken, yüksek sıcaklığa maruz kalmamasına da dikkat edilmesi gerektiğini belirten Aksoy, “Balı eski haline getirmek için tek yöntem benmari usulü eritmektir. Ancak bal, kaynamadan, yavaş ve çok dikkatli bir şekilde ısıtılmalıdır. Eğer bal, bir anda yüksek sıcaklığa maruz kalarak, kaynarsa; aromasını, enzimlerini ve besleyici değerlerini kaybeder. Isıtma mutlaka gerekiyorsa, balın ısısının 45 derecenin üzerine çıkmaması için termometre ile sıcaklık kontrol edilmeli. Isıttığınız balı uzun süre sıcak tutmak doğru değil. Bu nedenle yeniden kavanozlara koymadan önce balın hızlı bir şekilde soğutulması gerekir” ifadelerini kullandı.