BBC Türkçe’nin haberine göre sayıları 150’yi bulan dünyanın önde gelen bilim insanı Rio Olimpiyatları’nın Zika virüsü salgını nedeniyle başka bir yere taşınması ya da ertelenmesi çağrısında bulundu.
Dünya Sağlık Örgütüne (WHO) bir açık mektup yazan bilim insanları virüsün oyunların Rio’da öngörüldüğü gibi 5-21 Ağustos tarihlerinde düzenlenmesinin “etik olmayacağını” belirtti.
Uzmanlar WHO’ya ayrıca Zika virüsü konusundaki tavsiyelerini gözden geçirmesi çağrısı yaptı.
Zika, hamile kadınlara bulaşması halinde bebeklerin kafa deformasyonuyla doğmasına yol açabiliyor.
Uluslararası Olimpiyat Komitesi Zika nedeniyle oyunların ertelenmesi ya da başka bir yerde yapılmasına gerek olmadığını söylemişti.
Sivrisineklerle yayılan hastalık bir yıl önce Brezilya’da ortaya çıktı. Virüs daha sonra 60’dan fazla ülke ve bölgeye yayıldı.
Uzmanlar Zika’nın belirtilerinin hafif olmasına karşın bebeklerin kafa deformasyonuyla doğmasına yol açtığını ve ayrıca yetişkinlerde nadir görülen ve bazen öldürücü de olabilen bir nörolojik hastalığa neden olabileceğini söyledi.
‘Virüsün yayılması hızlanabilir’
Mektuba aralarında Oxford, Harvard ve Yale gibi üniversitelerin de bulunduğu kurumlardan doktorlar ve tıbbi etik uzmanı imza attı.
Uzmanlar Brezilya’daki sivrisinek öldürme programlarının işe yaramamasını ve ülkenin “zayıflayan” sağlık sistemini oyunların ertelenmesi ya da başka bir yere taşınması için nedenler arasında saydı.
Mektupta “Oyunları izlemek için dünyanın dört bir yanından gelecek 500 binden fazla yabancı turist gereksiz bir risk altına sokuluyor. Turistler virüsü kapıp evlerine döndüğünde hastalığı da yayabilir” denildi.
En büyük riskin de virüsü kapabilecek atletlerin Zika salgınının görülmediği yoksul ülkelere geri dönmesi olduğu vurgulandı.
Uzmanlar WHO’nun IOC’yle ortaklığı nedeniyle bir çıkar çakışması olduğuna da dikkat çekti.
Zika virüsünü küresel bir acil durum ilan eden WHO henüz mektupla ilgili bir açıklama yapmadı.
Daha önce de bazı kamu uzmanları, yüzbinlerce kişinin Rio’ya gitmesinin virüsün yayılmasını hızlandıracağı ve beyin özürlü bebeklerin doğmasına yol açacağı uyarısı yapmıştı.
Virüsün geçmişi
Zika virüsü 1947’de Uganda’nın Zika Ormanı’nda yaşayan maymunlarda keşfedildi.
Virüsün insanlarda görüldüğü ilk vakaya 1954’te Nijerya’da rastlandı.
Zika, uzun süre hiç görülmediği ve kamu sağlığına büyük bir tehdit oluşturmadığı için uzmanlarca görmezden gelindi.
Virüs 2007’de Mikronezya’nın Yap Adası’nda bir salgına yol açana dek bilim insanlarının dikkatini çekmedi.
Geçen yıl ise Karayipler ve Latin Amerika’daki vakalarda bir patlama görüldü.
Zika Virüsü; soğuk algınlığına benzer ağrılar, ateş, gözlerde yanma, eklem ağrıları ve deri döküntüsü gibi belirtilere ortaya çıkıyor. Ancak bazı insanlarda hiçbir belirti görülmüyor.
Virüs nadiren sinir sistemini etkileyip felce yol açabilen Guillian-Barre Sendromu gibi hastalıklara da neden olabiliyor.