-
İspanya’daki Ulusal Onkolojik Araştırmalar Merkezi’nden doktor Manuel Serrano, Yaşlanma Emareleri adlı yeni yayımlanan araştırmayı yapan doktorlardan biri. Araştırmada uzmanlar zaman geçtikçe vücudumuzda yaşanan başlıca süreçleri listeledi.
-
Vatan gazetesinde yer alan habere göre; Serrano açıklamasında, “Bunlar kaçınılmaz faktörler. Yaşam biçimi ve genetiğe bağlı olarak bazı insanlarda daha çok, bazılarında da daha az görünür oluyor. Ama mutlaka yaşanıyor” dedi.
-
1. DNA’daki hasar birikiyor
DNA’mız hücreler arasında iletilen genetik kodumuz. Yaşlanmayla birlikte iletim sürecindeki hatalar artıyor. Ve bu hatalar hücrelerde birikiyor. Genetik istikrarsızlık, kök hücrelere zarar verebiliyor. Hatalar, kanserli hücrelere dönüşebiliyor.
-
2. Kromozomlar yıpranıyor
Yaşlandıkça hücrelerimiz bozuluyor. DNA zincirlerimizin ucunda kromozomlarımızı koruyan kapak gibi yapılar var. Tıpkı, ayakkabı bağının ucundaki plastik koruyucular gibi. Bunlara telomer deniyor. Yaşlandıkça bunlar yıpranıyor ve kromozomlar korumalarını kaybediyor. Araştırmacılar telomerlerin ömrünü uzatan telomeraz adlı enzimin seviyelerini artırmayı başardı. Uzmanlar, bu sayede yaşlıların daha sağlıklı bir yaşam sürdüğünü söylüyor.
-
3. Hücre davranışları etkileniyor
Vücutlarımızda DNA ifadesi adı verilen bir süreç yaşanıyor. Bu süreçte binlerce gen, hücrenin ne yapacağını belirliyor. Zaman ve yaşam biçimimiz bu talimatları etkiliyor. Bu nedenle hücreler yapmaları gerekenden farklı davranabiliyorlar.
-
4. Yenileme kapasitemizi yitiriyoruz
Hücrelerimizdeki hasarları önlemek için, vücutlarımız sürekli hücre stoğunu yenileme kapasitesine sahip. Ancak bu kapasite yaşlandıkça azalıyor. Daha sonra hücreler işe yaramayan ya da toksik proteinleri biriktiriyor. Bunların bazıları Alzheimer ve Parkinson ile kataraktla ilişkilendiriliyor.
-
5. Metabolizma kontrolünü yitiriyor
Zamanla hücreler, yağ ve şeker gibi maddeleri işleyemiyor. Hücrelerin alınan besinleri düzgün şekilde metabolize etme yeteneği kaybolunca, şeker gibi hastalıklar ortaya çıkıyor. Yaşlanmayla başlayan şeker hastalığı bu nedenle sık görülüyor.
-
6. Mitokondrilerin faaliyeti duruyor
Mitokondri, hücrelere enerji sağlıyor, ancak yıllar geçtikçe etkinliklerini kaybediyorlar. Mitokondrilerin iyi çalışmaması DNA’ya zarar veriyor. Bazı çalışmalarda, mitokondri faaliyetini tamir etmenin, memelilerde ömrü uzattığı görüldü.
-
7. Hücreler zombiye dönüşüyor
Bir hücre aşırı hasar görünce, diğer hasarlı hücrelerin üremesini önleyen bir araç olma özelliğini kaybediyor. Bölünmeye devam ediyor, ancak ölmüyor. Senescent hücre diye bilinen bu hücreler zaman ve yaşlanmayla birlikte birikiyor.
-
8. Kök hücrelerin enerjisi bitiyor
Yenilenme potansiyelindeki azalış, yaşlanmanın en karakteristik unsurlarından biri. Kök hücreler yoruluyor ve yenilenme fonksiyonlarını kaybediyorlar. Son yıllarda yapılan araştırmalar, kök hücreleri gençleştirmenin, vücudun yaşlanmayı gösterme biçimini geriye çevirdiğini gösteriyor.
-
9. Hücrelerin iletişimi sona eriyor
Hücreler sürekli birbirleriyle iletişimde, ancak bu zamanla azalıyor. Bu da iltihaplanmayı artırıyor ve “diyalog” önündeki sorunları büyütüyor. Sonuç olarak, patojenlerin ve habis hücrelerin varlıklarına karşı duyarlılıklarını kaybediyorlar.
-
Kaynak: Habertürk