Kapalı alanlarda sigara yasağı, 19 Temmuz’da genişletiliyor. Halk sağlığı için büyük önem taşıyan uygulamayı vatandaşların yüzde 93’ü destekliyor. Yeni dönemde restoran, lokanta, kahvehane, kafeterya ve birahane gibi eğlence yerleri dahil bütün kapalı mekanlar ‘tam dumansız hava sahası’ kapsamına alınacak. Yılda 100 bin vatandaşını sigaraya bağlı hastalıklardan kaybeden Türkiye, dünyada yasağı kapsamlı şekilde uygulayan 6. ülke olacak. Belirtilen alanlarda sigara içenlere 69 TL, içiren işletmelere de 560 liradan 5 bin 600 TL’ye kadar para cezası verilecek. Kamuda yasağa göz yuman yetkililere de disiplin cezası uygulanacak.
Sağlık Bakanı Recep Akdağ, son bir yılda vatandaşların yüzde 93’ünün uygulamayı onayladığını belirtiyor. Yasadan geri dönüşün ya da taviz verilmesinin imkansız olduğunu vurgulayan Akdağ, yasaktan en çok sigara sektörünün zarar göreceğini söylüyor.
Yasağın işletmeleri zor durumda bırakacağı ileri sürülüyor. Ancak Bakan Akdağ gibi, uzmanlar da buna katılmıyor. 9 Eylül Üniversitesi’nden Doç. Dr. Oğuz Kılınç, yeni dönemde iş yerlerinin kazançlı çıkacağını şöyle ifade ediyor: "Hastalarımıza ‘sigara içilen alanlardan uzak durun’ diyoruz. Artık herkes gönül rahatlığıyla her yere gidebilecek. İşletmeler de kaybetmek yerine kazanacak."
19 Temmuz’dan itibaren kapalı alanlarda ‘özel bölüm’ oluşturulamayacak. Özel işletmelerin bahçeleri ya da kapı önlerinde yasağın nasıl uygulanacağı genelge ile netleşecek. Sağlık Bakanlığı’nca illerde oluşturulan ‘Tütün Kontrol Kurulları’ denetim yapacak. Ülke genelinde sigaranın zararları ve bırakılması konusunda eğitim seferberliği başlatılacak. Reklam panolarına ilanlar verilecek. Cezaları ise kamu görevlileri, kolluk kuvvetleri, zabıta, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu, RTÜK, belediye encümeni ve mahalli mülki amirler kesecek.
YASAK OLAN YERLER
‘Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kullanımı’ hakkındaki kanuna göre özel kişilere ait lokanta, restoran, kahvehane, kafeterya, birahane, bar, disko, her türlü eğitim, sağlık, üretim, ticaret, sosyal, kültür, spor amaçlı birden çok kişinin girebileceği binaların kapalı alanları, taksi, dolmuş, otobüs, demiryolu, denizyolu ve havayolu toplu taşıma araçları, kamuya ait tüm kapalı mekanlar, alışveriş merkezleri, okulöncesi eğitim, dershane, özel eğitim-öğretim dahil ilk ve ortaöğrenim kurumları ile kültür-sosyal hizmet binalarının kapalı ve açık alanlarında sigara içmek yasak.
YILDA 100 BİN KİŞİYİ SİGARADAN KAYBEDİYORUZ
Yaklaşık 22 milyon kişinin sigara kullandığı Türkiye’de bu zararlı alışkanlığın maliyeti yılda 23,5 milyar TL. İstatistik Kurumu’nun 2006’da yaptığı araştırmayla kıyaslandığında, yasağın uygulanmaya başlandığı 19 Mayıs 2008’den itibaren sigara kullanım oranı yüzde 2,6 azaldı. Sigara, kansere yol açan 4 binden fazla kimyasal madde barındırıyor. Erkeklerde kansere bağlı ölümlerin yüzde 35, kadınlarda ise yüzde 15’inin sebebi. Akciğer kanserine bağlı ölümlerin yüzde 90’ı da sigaraya bağlı.
DENETİME ENGEL OLAN CAFE ÇALIŞANLARINA HAPİS CEZASI
İzmir Karşıyaka 4. Asliye Ceza Mahkemesi, 19 Temmuz’da başlayacak sigara yasağı öncesinde örnek bir karara imza attı. Kentteki bir alışveriş merkezinde yer alan kafeteryanın iki çalışanını, sigara denetimine engel oldukları gerekçesiyle 6’şar ay 20 gün hapis cezasına çarptırdı. 11 Haziran’da verilen bu önemli karar, yasağın uygulanamayacağını iddia edenlerin tezlerini çürüttü. Süreci değerlendiren Sigara ve Sağlık Ulusal Komitesi Dönem Başkanı Prof. Dr. Elif Dağlı, devletin sigara yasağı konusunda son derece net tavır almasına karşın, bazı çevrelerin ‘bu düzenlemeler uygulanamayacak’ şeklinde atmosfer oluşturmaya çalıştıklarını vurguladı. Dağlı, "Kanunları uygulatmayacağını söylemek de suç. Türk insanı kanunlara saygılıdır, bazı işletme sahiplerinin kışkırtıldığını düşünüyoruz." dedi. Dünyada sigara içmeyenlerin sayısının, içenlerden daha fazla olduğuna dikkat çekerek, şöyle devam etti: "Sigara yüzünden kapalı mekanlara giremeyen çok sayıda kişi, yasağın ardından işletmelere giderek sanıldığının aksine müşteri sayısını artıracak.