Avrupa ve ABD’de paniğe yol açan aromalı, şık ambalajlı sigaralar Türkiye yolunda! Dünya, çocukları ve gençleri hedef alan aromalı sigaraya karşı savaş açarken hazırlanan yeni yönetmelik taslağı alarm zillerini çaldırdı.
Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu‘nun (TAPDK) yeni yönetmelik taslağı tartışma yarattı. Hazırlanan taslakta ‘aromalı sigara tehlikesi’nin önünün açıldığını savunan Sigara ve Sağlık Ulusal Komitesi (SSUK) Başkanı Prof. Dr. Elif Dağlı uyardı; ‘Bu şekilde geçerse çocuk ve gençler için büyük tehlike oluşturacak’
Dağlı, şirketlerin Türkiye piyasasına aromalı sigaraların girmesini sağlamak için TAPDK’ya baskı yaptığını öne sürerek ‘Aromalı sigaralar, gerek paketleme tekniği gerekse tat olarak gençleri ve çocukları hedef alıyor’ dedi. Dağlı, TAPDK’nın sigara üreticisi şirketlerle flört ettiğini öne sürdü.
Dağlı, sorunun Uruguay’da 170 ülkenin katılımıyla gerçekleştirilecek Taraflar Konferansı’nda gündeme geleceğini duyurdu. Elif Dağlı, ‘Çok uluslu büyük sigara üreticilerinin paravan örgütü’ olarak nitelediği Uluslararası Tütün Üreticileri Derneği’nin (ITG), ABD’nin Kentucky Eyaleti’nde yapılacak toplantısına TAPDK yetkililerinin de davet edildiğini söylüyor. Dağlı, ‘Böyle kritik bir zamanda Uruguay toplantısı öncesinde ABD’ye gitmek son derece sakıncalı ve şüphe uyandıran bir durum. Tütün Kontrol Çerçeve Sözleşmesi’ne göre sigara firmaları ile kamu görevlileri ve STK’ların birlikte çalışması yasak. Kanun çiğneniyor’ diye konuştu.
Sigarada kullanılan katkı maddelerine sağlıkçıların karşı çıkmasının haklı bir neden olduğunu belirten Dağlı, ‘Aroma işini öyle abarttılar ki içine çilek koyuyorlar, muz koyuyorlar. Türkiye’de bu sigaralar henüz yaygınlaşmadı. Dünyada başka bir yerlerde bunların yasaklanmasına çalışılıyor. Yani yolun başındayız ve tam önlem alma noktasındayız. Bu sigaraların içinde alkol de var. Muz paketleri gibi yapılmış sigaralar yapıyorlar. Kadınlara özel kutular, çocuklara şeker kutusundan hiçbir farkı yok. Zehri allayıp pulluyorlar. Ölümcül bir maddeyi süsleme izni kimsenin olmamalı’ şeklinde konuştu.
Yüzde 15’İ kaçak
Emniyet Genel Müdürlüğü’nün 2009 yılı faaliyet raporuna göre, 2008 yılında ele geçirilen kaçak sigara miktarı 10 milyon 669 bin 357 paket. Bu rakam, 2009’da 10 milyon 149 bin 605 pakete ulaştı.Türkiye’de kaçak sigara tüketiminin aylık 400 milyon paket olduğu sanılıyor. Sigara tüketiminin yüzde 10 ila 15’inin kaçak olduğu tahmin ediliyor.
TEHLİKEYİ FARK EDİN
Halk Sağlığı Uzmanları Derneği Başkanı Prof. Dr. Hilal Özcebe de aromalı sigaraların özellikle gençleri hedef aldığını söyledi. Dünyada aromalı sigaralara karşı bir karşı duruşun olduğunu belirten Özcebe, ‘Gelişmiş ülkelerin bu konuda set çektiğini görüyoruz. TAPDK’nın da halkın sağlığı ile ilgili karalarlar alırken dikkatli olması gerekiyor. Aromalı sigaraların gençlerin sigaraya başlamasında büyük rol oynayacağını düşünüyorum. Bu nedenle tehlike büyük. Fark edelim’ diye konuştu.
Aromalı sigarayla mücadele eden ülkeler
Aromalı sigara ile mücadele eden ülkeler ve kararları ise şöyle:
AVUSTURYA: Bazı eyaletlerde sigaradaki meyve şekerleme tatlarını yasakladı.
TAYLAND: İdari düzenleme ile meyve ve şekerleme tadı taşıyan sigaraların pazarlanmasına izin vermedi.
ABD: Ulusal yasayla meyve, şekerleme, baharat (örneğin karanfil), alkollü içecekler gibi tatların eklenmesini yasakladı.
KANADA: Ulusal yasa ile tütünden imal edilmiş sarma kağıdı, tatlandırıcı ve katkı maddelerini yasakladı.
FRANSA: Bir tebliği ile sigaralarda vanilya dahil çeşitli tatlandırıcıların kullanımı sınırlandı.
AB: Avrupa Komisyonu tütün ürünlerinde cazibe yaratan maddelerin (aroma) kullanımı kontrol altında.
‘TUZAĞA DÜŞMEYİN’
Dünya Akciğer Vakfı İletişim Danışmanı Rebecca Perl, Türkiye’ye sigara ve sağlık konusunda doğru iletişimi anlatmak için geldi. Perl, şöyle dedi: ‘Katkı maddelerinin ve aromaların katılması gençler ve çocuklara ulaşmak için bulunmuş bir yoldur. Gençler ve çocuklar elde edilmeye çalışıyor. Tuzağa düşmeyin.’