ABD’li bilim adamları, melodilerin zihni meşgul etmesinin sebebini buldu. Dinlenen şarkının beynin işitsel korteksini doldurduğunu ve parça bitse de beynin uzunca bir süre nağmeyi devam ettirdiğini belirledi. Bu takıntıdan kurtulmak için de 6 pratik çözüm önerdi.
Arabanızla işe doğru gidiyorsunuz ve en sevdiğiniz radyo kanalını dinliyorsunuz. Radyoda, Fikret Kızılok’un ‘Bu kalp seni unutur mu?’ şarkısı çalıyor. Arabanızı park edip iniyor ve işe başlıyorsunuz. Ancak "Bu kalp seni unutur mu?" bölümü halen aklınızda. Akşama kadar beyninizde bu sözler yankılanıyor, bir türlü kafanızdan atamıyorsunuz. Niçin şarkılar kafanızda ayrılmaz bir şekilde takılıp kalıyor?
Howstuffworks.com isimli sitede yer alan haberde, uzmanlar, suçlunun earworm (insanın aklına takılıp kalan, devamlı tekrar eden melodi, şarkı) olduğunu söylüyorlar. Bunun bir çeşit bilişsel kaşınma ya da beyin kaşınması yaratan duygulardaki parazitik olduğunu belirtiyorlar.
Bir şarkıyı dinlediğimizde, bu şarkı beynin işitsel korteks denilen bölümünü tetikliyor. Dartmouth Üniversitesi’nden araştırmacılar, nesneleri araştırmak için benzer bir şarkının parçasını çaldıklarında, katılımcıların işitsel korteksinin otomatik olarak şarkının kalanıyla ya da diğer sözlerle dolduğunu gördüler. Beyin şarkı sona ertikten uzunca bir süre sonra bile şarkıyı söylemeye devam ediyor. Bunu bozmanın tek yolu şarkıyı kafanızda defalarca tekrarlamak. Maalesef, sivrisinek ısırığı gibi sen ne kadar çok kaşırsan o kadar çok kafana takılıp kalıyor.
Bunun yanında, şarkıların kafamıza takılıp kalmasıyla ilgili başka teoriler geliştiren araştırmacılar, takılıp kalan şarkıların bastırmaya çalıştığımız düşüneceler gibi olduğunu söylüyor. Cincinnati Üniversitesi İş Yönetimi Koleji’ndan James Kellaris, bir araştırma yaptı ve yüzde 99’umuzun bir ya da daha fazla bu tuzağa düştüğümüzü buldu. Kellaris, kadınların, müzisyenlerin, yorgun ve stresli insanların bu kafaya takılmalara daha yatkın olduklarını söylüyor.
Şarkıyı kafamızdan nasıl uzaklaştırabiliriz?
1. Başka bir sarkı söyleyin ya da herhangi bir müzik aleti çalın.
2. Beyninizi oyalayacak bir etkinlik bulun.
3. Şarkının hepsini dinleyin.
4. Beyninizi diğer şarkıdaki melodiyi almak için radyoyu açın ya da CD çalın.
5. Şarkıyı bir arkadaşınla paylaşabilirsiniz.
6. Şarkıyı kafanızın dışında resmedin ve beyninizi buna verdiğinizi düşünün.
Şarkı aklınıza takıldığında herhangi bir sorun yoktur. Ancak olmadığı halde müzik sesi duyarsanız, bir psikoloğa ya da ruhsal sağlık uzmanına başvurun. Çünkü bu, gerçekten çalmadığı halde müziği duymakla kendini gösteren obsesif bozukluk olan endomusia’nın belirtileri olabilir.