Atatürk Üniversitesi’nde (AÜ) bir grup bilim adamı tarafından yapılan çalışmada, taş ve ağaçlarda oluşan likenlerin (yosun), ülser tedavisinde olumlu sonuç verdiği belirlendi.
AÜ Tıbbi ve Aromatik Bitki ve İlaç Araştırma Merkezi Müdürü ve Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Aslan, biyokimya, farmakoloji, sistematik botanik ve biyoloji bölümlerinden oluşturulan 10 kişilik bilim adamı ekibinin, ”Bazı liken türlerinin antienflomatör etkilerinin araştırılması” isimli çalışmada, halk arasında yosun olarak bilinen likenlerin, ülser tedavisinde olumlu sonuç verdiğini tespit ettiklerini bildirdi.
Likenlerin iki farklı türünde yaptıkları çalışmaların olumlu sonuç verdiğinin altını çizen Aslan, şunları kaydetti:
”3 yıl önce başladığımız çalışmalar kapsamında, önce farelerde ülser oluşturduk. Hayvanlara değişik maddeler vererek, ülser oluşmasını sağladık. Ardından bu liken ekstrelerini, çeşitli dozda hayvanlara yedirdik ya da enjeksiyon yoluyla verdik. Daha sonra bu hayvanlarda ülser tamamen iyileştiğini belirledik. Bu bilim dünyasında bir ilk niteliği taşımaktadır. Çalışmamız, makale olarak da uluslararası dergilerde yayımlandı.”
PATENT ALINMASI
Doç. Dr. Aslan, artık tek arzularının yaptıkları çalışma için patentin alınmasını sağlamak olduğunu söyledi.
Deneylerle ispatladıkları ve sonucundan emin oldukları çalışmanın, ilaç haline gelebilmesi için daha fazla bilgiler elde edilmesi gerektiğini ifade eden Aslan, şöyle devam etti:
”Çalışmamızın ilaç haline gelmesinde ne kadar miktarda likene ihtiyaç var? Bu bölgeden temin edilebilir mi? Bunları bilemiyoruz. Ülkemiz, endemik bitkiler dediğimiz nadir bitki türleri açısından çok zengin. Bitki çeşidi açısından çok dolu. Hammadde olarak bile bu bitkileri yeteri derecede inanın satamıyoruz. Umarız çalışmamız, tıp alanında insanlara fayda sağlayabilecek şekilde değerlendirilebilir.”
KOLONYA VE PARFÜMDE DE ETKİLİ
Doç. Dr. Aslan, likenlerden farklı bir olumlu etkisinin ise kolonya ve parfüm yapısında belirlendiğini söyledi.
Yaptıkları deneylerde, likenlerin kolonyanın kokusunda daha uzun süreli kalıcılık sağladığını ve bakterileri öldürdüğünü tespit ettiklerini ifade eden Aslan, şunları kaydetti:
”Liken kullanılan kolonyalarda, özellikle el ve yüz bölgelerinde bulunan çok sayıda bakterinin yok edilmesinde daha etkili olduklarını belirledik. Normalde kolonyanın kokusu 5 dakika gidiyorsa, likenlerden elde ettiğimiz ekstreyi kattığımızda, bu sürenin iki üç katına çıktığını gördük. Bu çalışma sabun veya deterjanlarda da uygulanabilir. Çünkü ciddi bir antibakreriyal etkisi var. Bu likenin devrim niteliği taşıyan başka bir önemli etkisidir.”