Tohumları sertliğinden dolayı ancak kırılarak yenebilen Çemen, kanseri tedavi edici değil önleyici boyutuyla dikkat çekiyor…
Bilimsel adı ‘Trigonella foenum graceum’ olan ve Avrupa’da ‘fenugreek’ olarak bilinen çemen otu tohumları, birçok ülkenin geleneksel tıbbında, özellikle de antik Yunan ve Mısır’da şeker hastalığı, yüksek kolesterol, damar sertliği ve mide-barsak şikayetleri için yüzyıllardır kullanılmıştır. Antik Roma’da gladyatörlerin en önemli besinlerinden birini oluşturmaktaydı. M.Ö. 3700’de Çin’de Kral Shinnog devrinde balgam söktürücü olarak ünlenmişti. Ebers Parirüsü’nde ise ‘yanık ilacı’ olarak geçmekte. Firavunların dini törenlerinde kullanıldığı da kayıtlıdır. Bitkinin kullanılan kısmı tohumlarıdır ancak Hint Tıbbında yaprakları da kullanılır. Tohumlar çok serttir, kırılarak kullanılması gerekir. Tohumların bileşiminde, esas etkiden sorumlu olan saponin ve diosgenin, trigellonin alkaloidi, ftn, kolin, tananler yanı sıra demr, fosfor, lesitin, birkaç amino asit ve müsilajlar bulunur.
Anti kanser özellik
Bu mistik ve otantik bitkinin, son yıllarda kanser hastalığına karşı önleyici ve yardımcı etkileri dikkat çekmekte. Bu bitki hakkındaki son bilimsel çalışmaların sonuçları, bu baharatın içindeki bir aktif maddenin anti-kanser özelliğinin olduğu lehine, ancak bu etki kanser hastalığını tedavi edici boyutta değil, veriler daha çok önleyici olduğu yönünde. Bu çalışmalardan en dikkat çekici olanını özetlemeye çalışacağım sizlere bugün.
Etkin tohum
Bu çalışmada, çemen tohumlarındaki ana etken maddelerden, bir saponin bileşiği olan diosgenin’in kanser üzerine etkileri araştırılmış. Deney hayvanlarında ‘azoxymethane’ ile kalın barsak kanseri oluşturulmuş ve hayvanların barsaklarından düzenli olarak alınan parçalarla kanser oluşumunun her aşaması tek tek incelenmiş. Barsak kanseri oluşumunun bir önceki aşaması olan ‘pre-neoplastik lezyonlar’ ın kansere dönüşümünde bu aktif maddenin etkisine bakılmış.
Lezyonları önlüyor
Bu çok önemli… Çünkü insan vücudunda da aynı şekilde, önce kanser-öncesi-lezyon diye tanımladığımız lezyonlar oluşur ve bunlar belli bir süreç sonrasında kansere dönüşürler. Yani kanserin daha bu aşamadayken önlenmesi çok daha etkili ve kolaydır.
Vücuda koruma kalkanı oluşturuyor
Deney sonuçları göstermiş ki çemen otu tohumlarındaki ‘diosgenin’ doza bağımlı bir şekilde, bu lezyonların kanserleşmesini önlüyor. Ayrıca aynı çalışma bünyesinde, bu maddenin insan kalın barsak kanseri hücre kültürü üzerindeki etkilerine de bakılmış ve diosgeninin bu hücrelerde ‘apopitoz’ yani ‘hücre intiharı’ na sebep olduğu gözlemlenmiş. Bu veriler bu baharatın mutfağımızdaki ‘korunma kalkanlarından’ biri olmayı hak ettiği yönünde, siz ne dersiniz? Sağlıcakla kalın, doğaya güvenin.
Beyaz Gazete