Akdeniz ikliminin hakim olduğu Batı Anadolu illeri başta olmak üzere, Orta Anadolu’da Tokat ve civarında, Doğu Karadeniz ve Güneydoğu illerinde doğal olarak yetişen Gebreotu (Gebereotu), çalımsı yapıda, dik ve yatık olarak büyüyen dikenli bir bitkidir.
Kapari.com ve Maranki.com’dan alınan bilgiye göre, kapari, Fosfor, potasyum ve kalsiyumca zengin kalkerli ve killi toprakları seven ve güneşten hoşlanan bir bitki olması nedeniyle, güneye bakan yamaçlarda kandiliğinden yetişir ve iyi gelişir.
Capparaceae familyasından olan gebereotunun Capparis spinosa ve C. ovata olmak üzere iki türü mevcuttur.
Doğada kendiliğinden yetişmekte olan gebereotunun üretimi genellikle tohumla olmaktadır. Tohumlar Ağustos ve Eylül aylarında karpuzcuk şeklinde olan meyvalardan elde edilir.
Karpuzcukların içindeki mercimekten küçük olgun kahverengi tohumlar, suyla yıkanıp güneşte kurutulur. Bu tohumlar, ince elekten elenmiş eşit orandaki yanmış koyun gübresi, orman toprağı ve yıkanmış dere kumundan oluşan harçla hazırlanan fidan yastığına Mart ayı sonunda ekilir.
Fidelik, topraktan 10-15 cm yükseklikte düz hazırlanacağı gibi, 15-20 cm mesafeli ve 10 cm derinlikte karıklar açılarak da hazırlanabilir. Karık şeklinde hazırlanan fidelikte tohumlar karık sırtına ekilir ve karık içine su verilir.
Yabancı ot ve mantari hastalıklardan korunmak için fidelik düzenli olarak süzgeçle sulanmalı ve üzeri gerektiğinde plastik örtü ile örtülmelidir.
Tohumlar normal şartlarda 25-30 günde çimlenir. Çıkıştan sonra yaz boyunca ot alımı, sulama ve ilaçlama düzenli olarak yapılmalıdır. Fideler, sürgünleri kuruduktan sonra toprak seviyesinden Kasım-Aralık ayı içinde kesilip, kalan kısmının üzeri toprakla örtülmelidir.
Çiçek tomurcuklarında bol miktarda vitamin ve protein vardır. Yapılan bir çalışmada 100 g çiçek tomurcuğunda kuru madde olarak; 67 mg fosfor, 9 mg demir, 24 mg protein, 12 mg selüloz ve 2 mg lipid tesbit edilmiştir.
Gıda, kozmetik, boya ve ilaç sanayiinde kullanılan kaparinin yurt dışına ihracı genellikle salamura şeklinde olmaktadır. Konserve olarak hazırlanan kapari; turşu, salata, pizza üstü, balık ve av etleri yanında garnitür olarak yenilmektedir.
Doğadan toplanan tomurcuklar bir kavanoz içerisinde % 20’lik tuzlu suda üç ay bekletilip sonra bire bir oranında sirke içine konulup on gün sonra yenildiğinde aroması ve lezzeti çok beğenilmektedir.
Güneş seven, sıcak bölge bitkisi olarak bilinen gebereotu, yurdumuza önemli miktarda döviz getiren bir bitkidir. Yaz aylarında, atıl işgücünün değerlendirilmesi yönüyle işsizliği azaltması ve toplayıcılarına yeterli gelir sağlaması büyük bir avantajdır.
İspanyollar, yılda 20 milyar dolar kazandıkları tomurcukları nedeniyle kapari bitkisini “Milli Bitki”ilan edip devlet korumasına almışlardır.
Kaparinin faydaları
-Ağrı kesici özelliği vardır.
-Sindirim sistemini düzenler
-Kabızlık gidericidir.
-İdrar söktürücüdür.
-Balgam söktürücüdür.
-Solucan ve parazit düşürücüdür.
-Romatizma rahatsızlıklarına iyi gelir.
-Felçten korur.
-İskorbit hastalığında kullanılır
-Kan bozukluklarına faydalıdır
-Gut hastalığına iyi gelir.
-Antitümör etkilidir.
-Mide rahatsızlıkları, ülsere iyi gelir
-Hemoroid hastalarına fayda sağlar.
-Dalak büyümesinde faydalıdır.
-Kalça rahatsızlıklarında kullanılır.
-Özellikle kanser hastalarında trombosit sayısını yükselttiğinden faydalıdır.
-Karaciğer fonksiyonlarını düzenleyicidir.
-Multipl Skleroz (MS) hastalığında faydalıdır.
UYARI: Kapari kullanımı bilinmezse zararları da olabilir. Kapari bitkisi oldukça faydalıdır. Ama bir o kadar da zehirli bitkidir. O yüzden ya işlenmiş olanını, ya da tablet halinde satılanları almak gerekir.Direk toplar toplamaz asla tüketilmemelidir.gölgede kurutularak zehiri alınmalıdır.