Tuz Nedir?
Tuz, yiyeceklere lezzet katan ve koruyucu görevi gören bir kimyasaldır. Ağırlıkça yaklaşık %60’ı klorür ve %40’ı sodyumdur. İşlenmemiş gıdaların neredeyse tamamı (sebzeler, meyveler, kuruyemişler, etler, tam tahıllar ve süt ürünleri gibi) düşük sodyum içerir. Yediğimiz tuz, kasların gevşemesine ve kasılmadına, sinir uyarılarına yardımcı olur ve aldığımız mineralleri ve suyu dengeler.
Ne Kadar Tuza İhtiyacınız Var?
Vücudumuzun az miktarda sodyuma ihtiyacı vardır. Her gün yaklaşık 1.500 miligram kadar. Ama ortalama bir Amerikalı mesela yaklaşık 3.400 mg sodyum alıyor. Çok fazla tuz felce, kalp hastalığına ve yüksek tansiyona yol açar. Peki çok fazla tuz alıp almadığınızı nasıl anlarsınız?
Şişkinlik yapar
Şişkinlik, çok fazla tuz almanın en yaygın kısa vadeli etkilerinden biridir. Vücudunuzun su tutmasına yardımcı olur, böylece ekstra sıvı birikir. Yiyeceklerin sodyum oranının yüksek olması için tadı tuzlu olmak zorunda değildir. Sandviçler, pizzalar, simitler ve konserve çorbalar sinsi tuz kaynaklarıdır. Tükettiğiniz gıdanın tuzlu olduğunu bazen hiç hissetmeyebilirsiniz.
Kan Basıncınızı Yükseltir
Yüksek tansiyona sahip olmanızın birçok nedeni olabilir, ancak bunlardan biri çok fazla sodyum tüketmenizdir. Kan basıncındaki değişiklik böbrekleriniz aracılığıyla gerçekleşir. Çok fazla tuz, ihtiyaç duymadığınız sıvılardan kurtulmanızı zorlaştırır. Bunun sonucunda kan basıncınız yükselir.
Ödem Olur
Şişme vücudunuzda çok fazla sodyum olduğunun işareti olabilir. Yüzünüz, elleriniz, ayaklarınız ve ayak bilekleriniz gibi vücut bölgelerinizin şişmesi muhtemeldir. Her zamankinden daha şişkinseniz, ne kadar tuz yediğinize bir bakın.
Susuzluk hissedersin
Susadıysanız, bu çok fazla tuz yediğinizin bir işareti olabilir. Böylesi bir durumda susuz kalırsınız. Vücudunuz hücrelerinizden su çeker ve kendinizi çok susamış hissedersiniz. İçeceğiniz su bu tuzun nötralize edilmesine yardımcı olur ve hücrelerinizi tazeler.
Kilo alırsınız
Su vücudunuzda tutulduğunda kilo alırsınız. Bir hafta, hatta birkaç gün içinde hızlı bir şekilde kilo aldıysanız bunun nedeni çok fazla tuz almanız olabilir. Günde 2 kilodan veya haftada 4 kilodan fazla kilo almışsanız, son birkaç gün içinde yediğiniz yiyecekleri düşünün ve tuzu azaltmak için değişiklikler yapmaya çalışın.
Uyku düzeniniz bozulur
Yatmadan önce çok fazla tuz tüketirseniz uykunuzun bozulmasına neden olabilirsiniz. Belirtiler, huzursuz uykudan geceleri sık sık uyanmaya, sabahları dinlenememiş hissetmeye kadar değişebilir.
Mideniz Rahatsız Olur
Diyetinizdeki çok fazla tuz susuz kalmanıza neden oluyorsa, mideniz bunu hissedecektir. Mideniz bulanabilir veya ishal olabilirsiniz. Mideniz bulanıyorsa veya kramplarınız varsa, son birkaç gün içinde ne yediğinize bakın ve tuzu nasıl azaltacağınızı düşünün. Bol su içmek hücrelerinizi yeniden nemlendirmenize ve kendinizi daha iyi hissetmenize yardımcı olabilir.
Fazla Tuzun Uzun Vadeli Etkileri
Dikkat edilmesi gereken pek çok kısa vadeli etki olmasına rağmen, çok fazla tuz tüketmenin uzun vadeli etkileri de vardır. Fazla tuz tüketme sebebiyle genişlemiş kalp kası, baş ağrısı, kalp yetmezliği, yüksek tansiyon, böbrek hastalığı, böbrek taşları, osteoporoz, mide kanseri ve felç gibi durumların ortaya çıkabileceğini unutmayın.