Pastırmadan turşuya, tereyağından yumurtaya, özlediğimiz pek çok tadı serbest bırakan, kalori hesabı yapmayan Karatay diyeti gerçeğini merak ediyor musunuz?
Prof. Dr. M. Canan Efendigil Karatay’ın kendi adını verdiği diyet, bugüne kadar “bir kibrit kutusu peynir”, “iki yemek kaşığı fasulye” gibi tarifler içeren diyetlerden farklı olduğu iddiasıyla ortaya çıkıyor. Çoğu diyette yasaklanan kırmızı et, tereyağı, yumurta, pastırma, kuru fasulye ve turşu ve kuruyemişleri bilimsel gerçeklerle serbest bırakıyor. Pudra.com, Karatay diyetinin detaylarını inceledi. Bakalım, bu diyeti diğer diyetlerden ayıran özellikler neler?
Beslenme ile hücresel/hormonal fonksiyon bozuklukları arasındaki yakın ilişkiye odaklanan Prof. Dr. Canan Efendigil Karatay, “Eğer kilo vermek ve verdiğiniz kiloda kalmak istiyorsanız; kilo verirken halsizlik, bitkinlik, isteksizlik ve yorgunluk hissetmeden, mutlu ve enerjik bir şekilde yaşamayı arzuluyorsanız; unutkanlık şikâyetlerinden kurtulmayı, düşüncelerinizin berraklaşmasını ve yaptığınız işe kolaylıkla konsantre olmayı hedefliyorsanız bu diyeti uygulayabilirsiniz” diyor.
Hayy Kitap’tan çıkan “Bilimsel Gerçeklerle Kilo Vermenin ABC’si / Karatay Diyeti” adlı kitapta bu diyetin diğer diyetlerden farkı şöyle anlatılıyor:
“Karatay Diyeti’nin diğer diyetlerden daha rahat uygulanabilir ve farklı olmasının temelinde, düşük glisemik indeksli besinlerin tüketilmesinin öne çıkması yatar.”
Glisemik indeks nedir?
Glisemik indeks (Gİ), herhangi bir yiyeceğin içinde bulunan karbonhidrat miktarına göre hesaplanır. Karbonhidrat içeren bir yiyecek kana geçtiğinde, kan şekerini yükseltme hızını gösterir.
Rafine edilmiş ve işlenmiş hazır yiyeceklerin glisemik indeksleri oldukça yüksektir.
Düşük glisemik indeksli besinlerin vücudumuza yararları nelerdir?
Gün boyunca kan insülini düşük kalır ve dalgalanma göstermediği için acıkma hissi olmaz. Uzun sürse tokluk hissedilir.
Ara öğün olarak göbekte biriken yağı ve iç depolarımızı kullanırız.
Yağlarımız depolanmaz, daha hızlı yıkılarak giderek azalır, karaciğer ve göbek yağımız erir ve göbek çevremiz incelir. Kilolarımızı rahatlıkla verir, tekrar geri almayız.
İsteksiz, sinirli, sıkıntılı ve umutsuz duygular içinde olmayız.
Kaslarımız erimez, su kaybımız olmaz.
Karaciğerde biriken yağımız eridiği için, karaciğerimiz sağlığına kavuşarak normal çalışır.
Metabolizmamızda yavaşlama olmaz, hızlı çalışır.
Kan yağlarımız normalleşir, HDL yükselir, depo yağ şekli olan trigliseridler düşer.
Bağırsaklar düzenli çalışır.
Leptin hormonu gerçeği
Prof. Dr. Karatay, kilo vermede en kritik hormonun “leptin” hormonu olduğunu söylüyor. Leptin hormonu, beyaz yağ ve pankreas hücrelerinde üretilip salgılanan, insan vücudunda beyaz yağ hücreleri tarafından depo edilen bir hormon.
Tokluk hissi verme, açlığı bastırma, yediklerimizin yeterli olup olmadığını beyne iletme gibi çok önemli görevleri var. Leptin, insülin hormonuyla birlikte vücudumuzun yakıt ve enerji düzeyini idare edip düzenliyor.
Neden az yesek de zayıflayamıyoruz?
Sık sık bir şeyler atıştırılması ya da çok büyük porsiyonlar tüketilmesi sonucu insülin hormonu fazla miktarda salgılanacağı için, kan insülin düzeyi uzun süre yüksek olarak kalacaktır. İnsülin hormonunun sürekli olarak salgılanması, leptin hormonunun da sürekli olarak salgılanmasına neden olur. İnsülin ve leptin hormonlarının dolaşımda uzun süre yüksek olarak kalması, bütün dokularda bulunan insülin ve leptin hormonlarının komutlarını algılayacak olan hücrelerin, bu hormonların komutlarını işitemez hale gelmelerine neden olur.
Leptin hormonu pankreasta bulunan hücrelere etki edemez ve insülinin salgılanmasını engelleyemez. Leptin hormonunun mesajını algılayamayan pankreas hücreleri, insülin salgılamaya ara vermeden devam edeceğinden, yağların depolanması da sürer. Bu durumda ne kadar az yesek de yavaş yavaş yağlarımız ve kilomuz artar.
Leptin ve insülin direncini kırmak için yapılması gerekenler
Fizik aktivite
Düşük glisemik indeksli gıdalar tüketmek
Sağlıklı yağları kullanmak (Tereyağı, hayvansal katı yağlar, balık yağı yani Omega 3, ısıl işlem görmemiş mısırözü ve ayçiçeği yağları yani Omega 6, zeytin ve fındık yağları yani Omega 9)
İşlenmiş gıdalardan uzak durmak (ilaç, yemek boyası, kimyasal katkı maddesi ve trans yağ içermeyen gıdalar)
Karatay Diyeti Örnek Menü
1.Gün: Pazartesi
Kahvaltı (08.00-09.00): İki adet yumurta (Suda haşlanarak rafadan ya da kayısı kıvamında hazırlanmış. Tereyağında peynirli omlet de yapılabilir.)8-10 adet tuzu alınmış yeşil ya da siyah zeytinBir avuç içi kadar beyaz peynir,4-5 adet gün kurusu kayısıŞekersiz bitki çayı, su ya da meyve çayıBir (ince belli) çay bardağı ceviz (Ekmek yerine beyaz peynirle birlikte yenebilir. Cevizler mümkünse yeni kırılmış olmalıdır.)
Öğle yemeği (13.00-14.00): Bir avuç içi kadar dana söğüş, bol salata ve zeytinyağlı fasulyeSalata olarak dilimlenmiş ya da rendelenmiş turp ve havuç veya mevsim salatası, doğal sirke, limon, az miktarda kristal kaya tuzu ve sızma zeytinyağı ile hazırlanmalıdır.Bir su bardağı tuzsuz ayranArzu edildiği kadar şekersiz bitki çayı ya da su
Ara öğün (şart değil) (15.00): Yarım su bardağı kadar ceviz, Şekersiz olarak sevdiğiniz herhangi bir çay ya da taze limonlu su
Akşam yemeği (18.00-19.00): Balık, yeşil soğan, roka ve turp (Salata bol miktarda hazırlanıp, içine, doğal sirke, limon, az miktarda kristal kaya tuzu ve sızma zeytinyağı ile birlikte tane keten tohumu ilave edilerek hazırlanmalıdır.)
2.Gün: Salı
Kahvaltı (08.00-09.00): Kayısı kıvamında suda haşlanmış iki yumurta (Saf tereyağı ya da zeytinyağı ile omlet veya menemen de yapılabilir)8-10 adet tuzsuz zeytin Bir avuç içi kadar beyaz peynir, 2-3 adet çarliston yeşilbiber, 5-6 adet minik domates. Şekersiz çay ya da süt. Bir (ince belli) çay bardağı fındık (Ekmek yerine beyaz peynirle birlikte yenebilir. Fındık mümkünse yeni kırılmış olmalıdır.)
Ara öğün (şart değil) (10.00): Yarım su bardağı kadar ceviz. Bol su ya da yeşil çay
Öğle yemeği (13.00-14.00): Bir tabak zeytinyağlı barbunya ya da etli sebze yemeği, Lahana ya da karnabahar salatası (Çiğ ya da buğulanmış olabilir) Bir su bardağı ayran ya da bir kase yoğurt
Ara öğün (şart değil) (15.00): Bir orta boy elma ya da mevsim meyvesiBir kase yoğurt (Mümkünse evde mayalanmış veya geleneksel usulle üretilmiş. Kesinlikle diyet olmayacak) Şekersiz çay ya da bir fincan Türk kahvesi, Nescafe olarak bilinen granül kahveler işlenmiş gıda oldukları için yasak
Akşam yemeği (18.00-19.00): Balık ızgara (Fırında veya buğulama usulü de pişirilebilir)Bir tabak pilakiRoka, yeşil soğan, maydanoz ve bir tatlı kaşığı keten tohumu (Tüm salatalara doğal sirke, limon, az miktarda kristal kaya tuzu ve sızma zeytinyağı ilave edilebilir.) İki kibrit kutusu kadar tahin helvası
3.Gün: Çarşamba
Kahvaltı (08.00-09.00): Kayısı kıvamında suda haşlanmış iki yumurta (Saf tereyağı ya da zeytinyağı ile omlet veya menemen de yapılabilir) Bir avuç içi kadar beyaz peynir, 2-3 adet tatlı kırmızı biber, Yeşil çay ya da sevilen bitki çayı, Bir çay bardağı (ince belli) Antep fıstığı, (Ekmek yerine beyaz peynirle birlikte yenebilir. Fıstıklar, tuzsuz ve mümkünse yeni kırılmış olmalıdır.)
Ara öğün (şart değil) (10.00): Tuzsuz yerfıstığı (Kavrulmamış ve mümkünse yeni kırılmış olmalı) Bol su ya da bitki çayı
Öğle yemeği (13.00-14.00): Bir bardak zeytinyağlı taze yeşil fasulye3-4 adet ızgara köfte1 kase yoğurtTurp ve havuç rendelenerek hazırlanmış salata ve bir tatlı kaşığı keten tohumu (Tüm salatalara doğal sirke, limon, az miktarda kristal kaya tuzu ve sızma zeytinyağı ilave edilebilir.) Bol su veya ayran
Ara öğün (şart değil) (15.00): Bir elma ya da armut 1 kase yoğurt
Akşam yemeği (18.00-19.00): 3-4 kalem kuzu pirzola ya da avuç içiniz kadar bonfile ızgara. Zeytinyağlı enginar ya da bir tabak taze baklaMevsim salatası ve bir tatlı kaşığı keten tohumu
4.gün: Perşembe
Kahvaltı (08.00-09.00): İki yumurta ile hafif ateşte tereyağı ile pişirilmiş peynirli omlet8-10 adet tuzsuz zeytin Bir avuç içi kadar beyaz peynir1-2 adet çarliston yeşilbiber ya da 1-2 adet salatalık, Taze maydanoz ve kırmızı biber, Yeşil çay ya da sevilen bir bitki çayı. Bir (ince belli) çay bardağı ceviz içi (Ekmek yerine beyaz peynirle birlikte yenebilir. Cevizler, tuzsuz ve mümkünse yeni kırılmış olmalıdır.)
Ara öğün (şart değil) (10.00): Bir avuç içi kadar tuzsuz yerfıstığı ya da badem içi (Mümkünse yeni kırılmış olmalıdır)Taze limon eklenmiş bol su ya da bitki çayı
Öğle yemeği (12.00- 13.00): Bir avuç kadar dana bonfile ya da 3-4 kalem kuzu pirzolası, Bir tabak zeytinyağlı pırasa 5-6 adet minik domates, Bir kase yoğurt ve bir tatlı kaşığı keten tohumu ve Bol su
Ara öğün (şart değil) (15.00): Bir ufak portakal veya mevsim meyvesi, Bir avuç içi kadar tuzsuz yerfıstığı ya da badem içi (Mümkünse yeni kırılmış olmalıdır)
Akşam yemeği (18.00-19.00): Balık ızgara, kırmızı kuru soğan, dilimlenmiş turp ve roka, Buğulanmış Brüksel lahanası ve rendelenmiş havuç ya da lahana salatası, Bir tabak piyaz ya da zeytinyağlı barbunya
5.Gün: Cuma
Kahvaltı (08.00-09.00): İki yumurta ile hafif ateşte tereyağı ile pişirilmiş omlet, 8-10 adet tuzsuz zeytin, Bir avuç içi kadar peynir, Taze maydanoz, tatlı kırmızı biber ve 1-2 adet salatalık, Şekersiz yeşil çay ya da sevilen bir bitki çayı, Bir (ince belli) çay bardağı Antep fıstığı (Ekmek yerine beyaz peynirle birlikte yenebilir. Fıstıklar, tuzsuz ve mümkünse yeni kırılmış olmalıdır.)
Ara öğün (şart değil) (10.00): Bir avuç içi kadar ceviz içi (Mümkünse yeni kırılmış)Bol taze limonlu su ya da bitki çayı
Öğle yemeği (12.00- 13.00): Bir porsiyon şiş kebap (Yanında pide, pilav ve patates yenilmeyecek)Taze yeşilbiber, domates, turp, maydanoz, soğan ve sumakBir kase yoğurt ve bir tatlı kaşığı keten tohumu, Bol su ya da ayran
Ara öğün (şart değil) (15.00): Bir elma ve avuç tuzsuz yerfıstığı (Kavrulmamış ve mümkünse yeni kırılmış)Taze limon eklenmiş su ya da şekersiz çay
Akşam yemeği (18.00-19.00): 3-4 kalem kuzu pirzolası, Mevsim salatası (Tüm salatalara doğal sirke, limon, az miktarda kristal kaya tuzu ve sızma zeytinyağı ilave edilebilir)Zeytinyağlı enginar ya da yoğurtlu semizotu salatası
6.Gün: Cumartesi
Kahvaltı (08.00-09.00): Pastırmalı yumurta, 8-10 adet tuzsuz zeytin, Bir avuç içi kadar peynir ve taze maydanoz ya da nane ile birlikte Şekersiz yeşil çay ya da sevilen bir bitki çayı, Bir (ince belli) çay bardağı Antep fıstığı (Ekmek yerine beyaz peynirle birlikte yenebilir. Fıstıklar, tuzsuz ve mümkünse yeni kırılmış olmalıdır.)
Ara öğün (şart değil) (10.00): Bir avuç içi kadar ceviz içi (Mümkünse yeni kırılmış) Taze limon eklenmiş bol su ya da şekersiz bitki çayı
Öğle yemeği (12.00- 13.00): Bir porsiyon bonfile ızgara, Taze yeşilbiber ve domates ya da kuru soğan, Yoğurt, semizotu ve bir tatlı kaşığı keten tohumu yağı, Bol su veya ayran
Ara öğün (şart değil) (15.00): Bir ufak boy portakal veya elma, Şekersiz yeşil çay
Akşam yemeği (18.00-19.00): Balık ızgara, dilimlenmiş beyaz turp, bol roka, domates ve taze yeşil soğan ile hazırlanmış salata (Tüm salatalara doğal sirke, limon, az miktarda kristal kaya tuzu ve sızma zeytinyağı ilave edilebilir)İki kibrit kutusu kadar tahin helvası
7.Gün: Pazar
Kahvaltı (08.00-09.00): Peynirli omlet ya da pastırmalı yumurta. Bir avuç içi kadar beyaz peynir8-10 adet tuzsuz zeytin Tatlı kırmızıbiber, domates ve salatalık, Şekersiz yeşil çay ya da sevilen bir bitki çayı Bir (ince belli) çay bardağı ceviz içi (Ekmek yerine beyaz peynirle birlikte yenebilir. Cevizler, tuzsuz ve mümkünse yeni kırılmış olmalıdır.)
Ara öğün (şart değil) (10.00): Bir avuç içi kadar ceviz içi (Mümkünse yeni kırılmış) Taze limon eklenmiş bol su ya da şekersiz bitki çayı
Öğle yemeği (12.00-13.00): Bir tabak kuru fasulye, bonfile veya biftek (bir avuç içi kadar) (Yanında pilav ve patates yenmeyecek)Bir adet kuru soğan, Çoban salatası (Tüm salatalara doğal sirke, limon, az miktarda kristal kaya tuzu ve sızma zeytinyağı ilave edilebilir), Bol su
Ara öğün (şart değil) (15.00): Bir avuç tuzsuz yerfıstığı (Kavrulmuş ve mümkünse yeni kırılmış) Şekersiz çay
Akşam yemeği (18.00-19.00): Balık ızgara,taze yeşil soğan, bol roka ve domates ,közlenmiş taze kırmızıbiber
ÖNEMLİ NOT: Her gün akşam saat 19.00-20.00′den sonra meyve dahil hiçbir şey yenilmemeli; bol su, taze limon eklenmiş olarak içilebilir ve mümkünse yatmadan önce 30-40 dakika kadar yürüyüş yapılmalıdır..
Pudra.com