Unutmayın; hamilelikte ilk doktor ziyaretine gebe kaldıktan sonra gitmek yeterli değildir. Sağlıklı bir gebelik dönemi geçirmek, rahat bir doğum yapabilmek ve sağlıklı bir çocuk sahibi olabilmek için hamile kalmaya karar verildiğinde en az 3 ay öncesinde doktorla görüşmek önemlidir.
“Muayenenin ilk aşaması görüşmedir” diyor Anadolu Sağlık Merkezi Kadın Sağlığı uzmanlar… Bu görüşmede yaş, meslek, kaçıncı evlilik olduğu gibi bazı bilgiler öncelikle alınır. Daha sonra kalp hastalığı, diyabet, karaciğer hastalığı, böbrek hastalığı, tiroid hastalıkları gibi sistemik hastalıklar olup olmadığı sorgulanır. Jinekolojik ve gebelik öyküsü ayrı ayrı incelenir. Bu ilk görüşmede, hem anne hem de baba adayının aile geçmişleri sorgulanır, genetik geçiş gösteren herhangi bir anomali ya da hastalığın olup olmadığı araştırılır ve böyle bir durum varlığında genetik biriminden danışmanlık almanız önerilir. Öykü sonrası genel fizik muayene ve jinekolojik muayene yapılır. Son 1 yıl içinde pap-smear testi yapılmadı ise pap-smear testi yapılır. Pelvik organların durumuna bakılır. Muayenede ayrıca boy, kilo ve kan basıncı tespiti yapılır.
Bilinen herhangi bir hastalığı olmayan kadınlarda gebelik öncesi rutin testler
*Tam kan sayımı
*Tam idrar tetkiki
*Anne ve babanın kan grupları
*Toksoplazma ile ilgili testler
*Rubella (kızamıkçık) ile ilgili testler
*Hepatit B ile ilgili testler
*Açlık kan şekeri
*Kromozom incelemeleri (akraba evliliği yapmış olanların ve genetik hastalığı düşündüren sakatlıklara sahip bebek doğurmuş olanların yaptırması önerilir)
*Sistemik bir hastalık varlığında ise ilgili branş hekiminden konsültasyon istenir ve birlikte takip ve tedavi edilir.
Gebelikte yapılan kan tetkikleri
*Tam kan sayımı ve kan grubu tayini
*Tam idrar tahlili ve idrar kültürü
*Açlık kan sekeri
*HBs Ag (sarılık taşıyıcılığını gösterir)
*HIV testi
*Sifiliz (VDRL) (Frengi olarak bilinen, cinsel yolla bulasan bir hastalıktır)
*TORCH (Toksoplazma, su çiçeği, kızıl, kabakulak, bel soğukluğu gibi hastalıklar, Sitomegalovirüs, Herpes simpleks tip 2 bakılabilir)
*Şeker yükleme testi (50 gram glukoz ile 24 – 28. gebelik haftasında)
*Indirekt Coombs testi (Rh uygunsuzluğu olan çiftlerde)
*Tiroid fonksiyon testleri
Ultrasonografi
Bebeğin ve plasentanın tam görünüşü elde edilir. Ultrasonografi hem anne hem de bebek için güvenli kabul edilmektedir. Ne için yapıldığını bilmek isterseniz:
*Bebeğin boyutunu ve gebelik haftasını tespit etmek
*Bebeğin ve plasentanın konumunu belirlemek
*Bebek ve plasentadaki fiziksel sorunları kontrol etmek
*Çoğul gebelikleri tespit etmek
*Diğer tanısal testler yardımcı olmak
Bunların dışında bebekte bir problem varlığını ve riskini araştırmak için
*11-14. gebelik haftası arasında ultrasonografi ile ense plisi ölçümü ve ikili tarama test
*16-18. gebelik haftası arasında Alfa Feta Protein testi
*20-24. gebelik haftasında ultrasonografik fetal anomali araştırması ve fetal biyometri (2. düzey ultrasonografi) yapılır.
*Yapılan ikili veya üçlü test sonuçları pozitif (riskli olan) tespit edildiğinde, anne yaşı 35 üzerinde olduğunda, daha önceki gebelikte genetik hastalık, Down *sendromlu bebeği olanlarda girişimsel testlere başvurulması ve karyotip analizi yapmak gerekebilir.
*CVS (Koriyon Villus Sampling) (10-12. gebelik haftasında yapılır, erken dönemde sonuç verir. Yüzde 1-3 oranında bebeği kaybetme riski vardır)
*Amniosentez (ideal olarak 16 – 18. gebelik haftası arasında yapılır, bebeğin içinde bulunduğu sıvıdan bir iğne yardımıyla sıvı alma işlemidir ve yaklaşık yüzde 1 düşük riski mevcuttur.)