Erkeklerde dördüncü sıklıkta görülen mesane tümörleri (idrar kesesi tümörleri), mesane (idrar kesesi) kanseri, mesanenin duvarını oluşturan dokulardan kaynaklanan kötü huylu tümörlerdir. Sık sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma, kanama, idrar kaçırma, ani sıkışma, gibi belirtilerle kendini gösterir. Mesane kanserinin bazı türlerinde hastalığın yegane tedavisi mesanenin (idrar kesesi) çıkarılması ile sağlanabilir. Hasta mesanenin alınması gereken durumlarda bu ameliyatı geciktiriyorlar, bunun en önemli sebebi de torba taşıyacak olmaları. Ancak böyle bir şeyin olmayacağını bildiklerinde ameliyat kararını çok daha erken veriyorlar, bu da hastalıktan kurtulma oranını büyük ölçüde artırıyor. Bağırsaktan mesane (yapay mesane) yöntemi hastaların daha konforlu hayat sürmeleri için, normal idrar deliğinden idrar yapabilmelerini sağlayan bir ameliyattır. En önemli avantajı hayat kalitesini düşürmemesi ve sosyal olarak kabul edilebilir olmasıdır” diyor. Prof. Dr. Tahir Karadeniz mesane kanseri tedavisini anlattı.
Mesane (İdrar Kesesi) kanseri sebepleri nelerdir?
Mesane, idrar kesesi diye isimlendirilen her iki böbrekten idrar yolları (üreterler) vasıtası ile gelen idrarı depolayan küreye benzeyen bir organdır. Bu organın iç yüzeyinden kaynaklanan kötü huylu tümörlere mesane (idrar kesesi) kanseri denir. Mesane kanseri, erkeklerde kadınlardan daha fazla görülür. Bilinen nedenlerin başında sigara ve bazı fabrika çalışanlarında kimyasal maddelerle temas gelir.
Belirtileri nelerdir?
En önemli belirtisi idrardan ağrısız kanama olması ve pıhtıların gelmesidir. Bunun dışında kanserin tiplerine bağlı olarak devamlı ağrılı idrar, devamlı idrar yaparken sonuna doğru yanma tabir edilen şikayetler de görülür. Bazen bu kanama gözle görülmeyebilir ama idrar tahlilinde rastlanır.
Teşhis (tanı) nasıl konulur?
Batın ya da Üriner Sistem Ultrasonografisi ile çoğu zaman mesanede kitle teşhisi kolayca konabilir, ayrıca damardan ilaç verilerek yapılan üst ve alt batın BT (Bilgisayarlı Tomografi) ile de tanıya gidilebilir. Ancak bazen bu tetkiklerle kesin bir şey söylenemez ise o zaman teşhis kameralı videolu bir sistemle idrar kesesine idrar deliğinden girip idrar kesesinin içini görme yöntemiyle konulur. Teşhis konulduktan sonra endoskopik kamera ile Kapalı TUR Tm (Trans Urethral Resection Tm) ameliyatı yapılır.
TUR Tm Ameliyatı nasıl yapılır?
Genel Anestezi ya da bölgesel anestezi ile yapılabilir. İdrar deliğinden girilerek mesaneye ulaşıp kanserli bölümü mesanenin bütün tabakalarından da örnekler alacak şekilde özel bir elektrikli cihazla keserek çıkartılır. Ameliyattan ertesi gün hasta ayağa kalkar genellikle 2. veya 3. gün idrar sondasını çıkarıp taburcu olur.
Radikal sistektomi ameliyatı ne zaman gerekir?
Bu ameliyatta mesane, prostat, alt idrar yollarının bir kısmı, meni keseleri ve civardaki büyük damarlarının etrafındaki lenf dokuları çıkarılır. Eksiksiz yapıldığı takdirde 6-8 saat sürer, ameliyat sonrası hasta gerekirse en az 24 saat yoğun bakımda kalır, ertesi gün odasına alınır. Genellikle 10-14 gün sonra hastaneden çıkarılır.
Lenf dokusu çıkarmak ve sayısı neden önemlidir?
Radikal sistektomi ameliyatının belki de en önemli bölümü burasıdır. Lenf dokularını çıkarabilmek özel bir eğitim ve tecrübe gerektirir. Ancak bu ameliyatta ne kadar çok sayıda lenf düğümü çıkarılır ise hastaların yaşam süresi o kadar uzar ve lenf dokularında kanser varlığında ilave kemetorapi için hastalığın gerçekten ne kadar ilerlediği ya da ilerlemediği net biçimde ortaya konabilir.
Mesane çıkarıldıktan sonra hastalar nasıl idrar yapar?
En sık kullanılan yöntem “İleal konduit”dir. İki idrar borucuğu (üreterler) 12-15 cm’lik bir ince bağırsak parçasının bir ucuna bağlanır, bağırsak parçasının diğer ucu da karın cildine bağlanır. Üreterlerden (idrar boruları) bu bağırsak parçasına gelen idrar, cilde yapışan bir torbaya dolar ve torba doldukça hastalar torbayı boşaltır. Ortalama 2-3 günde bir cilde yapışan torbanın değiştirilmesi gerekir. Bu eski yönteme önemli bir alternatif “ortotopik mesane” diye adlandırılan yapay mesane (bağırsaktan mesane) yöntemidir.
Bağırsaktan yeni mesane ameliyatının avantajları nelerdir?
Mesanenin alınması gerekliliği doğmuş ise böyle büyük bir ameliyata hastanın karar vermesi çok kolay olmamakta ve bu gecikme hasta hayatını çok olumsuz etkilemektedir. Bağırsaktan mesane (yapay mesane) yönteminin en önemli avantajı “hayat kalitesini düşürmemesi” ve “sosyal olarak kabul edilebilir olması”dır. Hastaların daha konforlu hayat sürmeleri için, normal idrar deliğinden idrar yapabilmelerini sağlamak için uygulanan bir ameliyattır. Bağırsaklardan bir bölüm ayrılıp küre şekline sokulur ve böbreklerden gelen her iki idrar yolu buna bağlanır, bu yeni mesanenin bir tarafı da penis içi idrar yoluna bağlanır. Ameliyatın 15-18. günleri arası hastanın idrar sondasını çıkarılıp yeni mesaneleri ile idrar yapma eğitimi verilir. İdrar yapmayı öğrenmek yaklaşık 4-5 gün sürer, bu süreç sonunda hastalar yeni mesanelerini tamamen boşaltabilirler.