Sınav dönemlerinde artan stres, psikolojik ve fiziksel yorgunluk vücut direncini düşürüyor. Uzmanlar, sınav başarısında güçlü bir bağışıklık sisteminin önemli rol oynadığını söylüyor.
Dinlenememek, yetersiz, kalitesiz uyku, vücudun ve beynin kendini yenilemesini ve güçlenmesini engelliyor. Bu durumun, sınav stresi yaşayan çocukları ve gençleri hastalıklara açık hale getirdiğini belirten KBB ve Baş-Boyun Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Orhan Altıntaş, “Bağışıklık sisteminin bozulması eğitimdeki başarıyı da düşürür. Bunları dikkate alınca özellikle imtihanlar öncesi dönemlerde iyi dinlenmek, iyi beslenmek ve vücut direncini arttıracak ek önlemler almak gerekir, çünkü güçlü bağışıklık sistemi okul ve sınav başarısında çok önemli rol oynar” diyor.
Dünyada her yıl 6 milyon çocuğun yetersiz beslenme ve enfeksiyonlar yüzünden öldüğünü belirten Op. Dr. Orhan Altıntaş, şunları söylüyor:
“Bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardım edecek proteinin yeterli oranda alınması önemlidir. Özellikle biyolojik değeri yüksek olan süt, süt ürünleri ve yumurta gibi proteinleri tüketmek gerekir. Vücuda giren yabancı maddelerin etkisizleştirilmesi, dışarıya atılması veya yok edilmesi görevini üslenen bağışıklık sistemi; çevremizdeki çok sayıdaki virüs, bakteri, mantar ve parazit gibi mikropların zarar verici etkilerine karşı bizi korur. Mesela; grip ve nezle yapan mikroplar çok yaygındır ve çok çabuk bulaşır. İlk yapılacak şey gripli kişilerden uzak durmak, öksürenlerin ve aksıranların bulunduğu kalabalık yerlere gitmemek ve bulunmamaktır. Bu mikroplar burun ve boğazımıza ellerimizden bulaştığından, ellerimizi sık sık yıkamak faydalıdır. Hastalıktan korunmanın yolu vücut direncinin ve bağışıklık sisteminin en iyi durumda olmasıdır. İyi beslenmek, dinlenmek, stresten uzak durmak ve sigara içmemek önemlidir. Bağışıklık sistemini güçlendiren doğal bağışıklık artırıcıları da özellikle salgın dönemlerinde kullanmakta fayda vardır.”
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ GÜÇLENDİRİN
C vitamini, çinko, propolis gibi doğal besin takviyelerinin antioksidan özellikleriyle bağışıklık hücrelerini serbest radikallerin zararından koruduğunu, yanı sıra kalp-damar hastalıkları, kanser ve katarakta karşı da koruyuculuk sağladığını belirten Dr. Altıntaş, vitaminlerin etkin kullanımıyla ilgili olarak da şunları söylüyor:
“C vitamini ve çinkonun yetersizliğinde bağışıklık sisteminin çeşitli bileşenleri bozulur. Ayrıca C vitamini, sigaranın akciğerlerdeki lenfositlere vereceği zararı da önler. Bu tür besin takviyelerinin mineral içerikleri ile bağışıklığı güçlü tutmada önemli rolü vardır. Vücutta enfeksiyon olduğu zaman bağışıklık hücrelerinin çoğalması ve hücreleri harekete geçiren kimyasal maddelerin salgılanması için minerallere, özellikle de çinko, demir, bakır ve selenyuma ihtiyaç duyulur. Mineraller olmadan vitaminler görev yapamazlar. Mineraller kemik, diş, yumuşak doku, kas, kan ve sinir hücrelerinin yapısında bulunur. Hormon üretimi, sinirlerden mesaj iletimi gibi birçok biyolojik reaksiyonu hızlandırıcı rol oynarlar. Kalsiyum, iyot demir, magnezyum, fosfor, potasyum, selenyum, sodyum ve çinko en önemlileridir.’’
SINAV STRESİ VÜCUT DİRENCİNİ ETKİLİYOR
Op. Altıntaş, fazla yorgunluk, stres, uykusuzluk ve travmaların vücutta protein yıkımına ve böylece direncin azalmasına neden olduğunu söylüyor: “Mevsimsel ve hormonal değişiklikler de bağışıklık sistemini zayıflatan faktörlerdendir. Bağışıklık sisteminin zayıflamasıyla hazır bekleyen mikroplar vücutta hastalık yapmak için harekete geçerler. Sınavların yoğunlaştığı dönemlerde çocuklarda ve gençlerde hem psikolojik hem de fiziksel yorgunluk ve stres vücut direncini ileri derecede bozar.”
GÜÇLÜ BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİN AVANTAJLARI
• Enfeksiyonların şiddetinin azaltılması (özellikle risk gurubu olan bebekler, okul çağındaki çocuklar ve yaşlılar için önemlidir.)
• Soğuk algınlığı, nezle ve diğer enfeksiyonlara yakalanma olasılığını azaltılması,
• Kanser hücrelerinin yok edilmesi,
• Zararlı atıkların vücutta birikiminin önlenmesi,
• Vücudun çevredeki radyasyon ve benzeri kirlilikten korunması,
• Yaşlanma sürecinin yavaşlatılması.
Güçlü bağışıklığın avantajlarını böyle sıralayan Op. Dr. Orhan Altıntaş, hangi besinin hangi vitamini içerdiği konusunda ise şunları söylüyor:
“B6 vitamini bağışıklık ve sinir sistemlerinin düzenli çalışmasına yardım eder. Folik asit vücudu savunmak için savaşan alyuvarların yapımında görev alır. Limon, portakal, mandalina, maydanoz, kivi ve greyfurt bol miktarda C vitamini, ayçiçek yağı, badem, ceviz ve fıstık türleri de E vitamini bulundurur. Sarı-turuncu, kırmızı, koyu yeşil sebze ve meyvelerde bol miktarda bulunan beta karoten de vücutta A vitaminine çevrilerek yarar sağlar. Beta karoten havuç, ıspanak, kabak, domates, brokoli, marul, patates, kayısı ve kavunda da vardır. A vitamini kandaki beyaz hücre aktivitesini artırarak kanser hücreleriyle savaşmaya yardım eder. Serbest radikallere karşı ilk savunma hattımız olduğu düşünülen C ve E vitaminini ve beta-karoten içeren besinleri de sıkça tüketmeliyiz. Vitaminler ve mineraller vücudun kendisi tarafından üretilemeyeceği için yiyeceklerle alınmaları gerekir.”
Ntvmsnbc