Eğer haftada iki-üç kez ya da daha sık mide yanmasından veya benzeri bulgulardan şikayet ediyorsanız, bu aslında reflü denen önemli bir sorunun göstergesi olabilir. Ayrıca göğüs kemiğinizin altında bir ağrı, dilinizin arkasında acı bir tat, ağza acı mide sıvısı gelmesi, gece öksürükleri, ses kısıklığı ve hattâ tekrarlayan zatürriye ve yutma güçlüğü gibi belirtiler görülebilir. Her 100 kişiden birinin doktora gitme sebebi olan reflü hastalığının nedeni, mide içeriğinin yemek borusuna geçmesini önleyen kapak gibi büzücü kasın bozukluğudur.
Mide ile yemek borusu arasında bir kapak işlevi gören bu büzücü kasın fazla gevşemesi sonucunda, mide asidinin ve sindirim enzimlerinin yemek borusuna geri kaçmasıyla yemek borusu tahriş olur ve reflü belirtileri ortaya çıkar. Mide yapı olarak şiddetli aside karşı korumalıdır ve dayanıklıdır; yemek borusunda ise bu koruma yoktur, bu nedenle mideye zarar vermeyen asit, yemek borusunu tahriş eder.
Tedavi edilmeyen reflü, ciddi sağlık sorunlarına sebep olabilir. Reflü şikâyetinde muhakkak doktorunuza danışmalısınız. Reflü denen durumun doktor tarafından tanısı konulduktan sonra, hem ilaçla hem de bazı yaşam tarzı değişiklikleriyle tedavi edilmesi gerekir. Yaşam tarzı değişikliği olarak ilk adım, eğer fazla kilolu iseniz makul bir kiloya inmektir, çünkü fazla kilolar, yemek borusu kapağı üzerindeki basıncı artırarak onun gevşemesine yol açar.
Midenizi çok doldurmayın
Öğünlerde aşırı yemek mideyi zorlar ve mide içeriğinin yemek borusuna geçmesine neden olur. Midenizi şişirecek şekilde yemek yemenizin reflü şikâyetlerini artıracağı kesindir. Doğrusu mideyi çok doldurmamaktır. Yenilenlerin cinsi reflü şikâyetlerinde etkili olabilir, ama bu kişiden kişiye değişmektedir. Reflü belirtilerine sık neden olan gıdalar arasında yağlı besinler (patates kızartması gibi), çikolata, domates, nane, kola, greyfurt ve portakal suyu sayılabilir. Baharatlı yemekler de bazı kişileri rahatsız edebilir.
Hamilelikte şikâyetler artar
Hamilelikte mide yanması gibi şikâyetler artar, çünkü bu dönemde artan hormonlar yemek borusu kapağını gevşetici rol oynar ve büyümekte olan bebek de mideye baskı yapar.
Yemek borusu kapağı üzerinde gevşetici etki yaptığından ve yemek borusuna kaçışı kolaylaştırdığından alkolden kaçınmak gerekir. Alkol adeta mide asidi için yemek borusunun kapısını açan anahtardır ve reflü semptomlarını artırır. Alkol gibi sigaradaki nikotin de yemek borusu kapağını gevşetebilir. Bazı ilaçlar da reflüyü artırabilir. Kullandığınız ilaçları muhakkak doktorunuza bildirin ki, o size içlerinde reflü şikayetlerini tetikleyep olup olmadığını söyleyebilsin.
Reflünün tedavisi uzun bir süreçtir
Reflüde yaşam tarzı değişiklikleri her zaman yeterli olmayabilir. Reflü tedavisi için çeşitli tedavi yöntemlerinden hangisinin size uygun olduğuna doktorunuz karar verecektir. Reflünün uzun süreli tedavisi gerekir, tedavi kesildiğinde, yaşam tarzı değişiklikleriyle kontrol altına alınamayan semptomlar, genellikle yeniden alevlenir. Reflü önlenemiyorsa veya yemek borusunda hasara neden olmaya başlamış veya olmuşsa doktorunuz ameliyat önerebilir.
Yakın zamandaki bir araştırmaya göre haftada bir kez mide yanması şikâyeti olanlarda yemek borusu kanseri, hiç şikâyeti olmayanlara oranla, sekiz kat daha sık görülüyor. 20 yıldan uzun süre şiddetli mide yanması şikâyetleri olan ve doktor kontrolünde ciddi tedavi görmemiş hastalarda ise, kanser 40 kat kadar daha sık görülüyor. Bu nedenle reflü şikâyetlerinde önemli değil geçer dememeli, muhakkak doktorunuzun görüşü ve önerileri alınmalı.
Ne zaman ve nasıl yattığınız önemli
Yemeklerden sonra ne zaman ve nasıl yattığınız reflü bakımından çok önemlidir. Mükellef bir akşam yemeğinden bir saat sonra yatmanız reflü şikayetlerini davet anlamına gelir. Yemekten en az iki saat sonra yatılmalıdır. Yatağın başucunun ayaklarının altına tuğla veya tahta bloklar konularak 15-20 cm yükseltilmesi yediklerinizin ait olduğu yerde, yani midede kalmasını sağlar ve reflü şikayetlerini azaltır. Başı bildiğimiz normal yastıkla yükseltmek ise uyku sırasında aşağı kayıp mide bölgemizden katlanmaya sebep olacağından, tam tersine şikayetleri artırır. Bu iş için özel olarak yapılmış reflü yastıkları vardır, doktorunuz öneriyorsa onları deneyebilirsiniz. Akşam yemeğinden sonra, yapılacak kısa yürüyüşlerin de yararı olabilir.