Yaşam kalitesini bozan, ataklar halinde kendini gösteren şiddetli baş ağrısı olan migrenin tedavisi için ilk kez aşı geliştirilmesine yönelik klinik çalışmalardan olumlu sonuçlar elde edildi.
Yakın zamanda kullanıma girmesi öngörülen migren aşısı, seyrek atak yaşayanlarda atak sırasında, tekrarlayan ve sık görülen ağrı ortaya çıkanlarda ise aylık olarak hastaya uygulanabilecek. Aşının, üç-altı ay ya da bir yıl etkili olabilmesi için çalışmalar devam ediyor.
Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu toplam 13 ülkede eş zamanlı yürütülen migren aşısına yönelik bilimsel çalışmada, aralık 2016 ön sonuçları açıklandı.
Hastalar üzerinde çalışmaların yapıldığı Faz-3 aşaması, Avusturya, Belçika, Kanada, Çek Cumhuriyeti, Finlandiya, Almanya, Hollanda, Polonya, Slovakya, İsveç, Birleşik Krallık/Britanya (UK), Amerika Birleşik Devletleri ve Türkiye’de yürütüldü.
İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nöroloji Ana Bilim Dalı Algoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Derya Uludüz, hekime başvuruda ön sıralarda yer alan migren ve tedavi seçenekleri arasında yerini alacak aşı çalışmaları hakkında bilgi verdi.
Beyin zarı ve damarlarında meydana gelen iltihap sonucu kişide şiddetli baş ağrısına yol açan migrenin, toplumda en sık karşılaşılan problemlerden biri olduğunu belirten Uludüz, her şiddetli baş ağrısının da migren olarak tanımlanamayacağını ifade etti. Uludüz, ağrıya eşlik eden bulgulara, sürekliliğine ve süresine dikkat edilmesi gerektiğine dikkati çekerek, akşam saatlerinde görülen ağrıların tehlikeli olmadığını, ancak sabah uyanır uyanmaz başlayan ya da uykudan uyandıran ağrıların incelenmesi gerektiğini vurguladı.
Prof. Dr. Uludüz, migren tedavisinde cerrahi ve botoks uygulamalarının da yer aldığını belirterek, cerrahinin geri dönüşü olmayan yan etkilerinin söz konusu olabileceği için önerilmediğini vurguladı. Uludüz, botoks tedavisinin ise migrenli olgularda cilt altında toplam 31 noktaya yapıldığını ve yaklaşık 3-6 ay aralıklarla şikayetler tekrar ortaya çıkacağından tekrarlandığını anlattı.
‘Aşı, migrene çare olacak’
Migren tedavisinde kalıcı ve yan etkisi en az olan uygulamalar üzerine çalışmalar yürütüldüğünü ifade eden Uludüz, migren aşısı üzerine dünyada ilk kez bilimsel çalışmalara 2004’te başlandığını bildirdi.
Bu kapsamda, migren hastalarına ‘Calcitonin Gene-Related Peptide (CGRP)’ maddesi verildiğinde ağrı ataklarının tetiklendiğinin tespit edildiğini belirten Uludüz, şunları kaydetti:
‘Bunun üzerine CGRP’ye karşı geliştirilen antikorlar denilen aşılar uygulandığında ise hastalarda ağrıların geçtiği saptandı. 2006 yılında söz konusu maddenin migren üzerinde koruyucu olup olmadığı incelendi. 2014 yılında ise migreni ortadan kaldırmak için aşı geliştirilme çalışmalarına başlandı. Klinik çalışmaların ön sonuçları ABD’de açıklandı. Ön sonuçlara göre, aşı tedavisinden olumlu sonuçlar elde edildi. Sonuçlar, bu yılın haziran ayında paylaşılacak.
Migren aşısı, seyrek atak yaşayanlarda atak sırasında, tekrarlayan ve sık görülen ağrısı olanlarda ise aylık olarak hastaya uygulanabilecek bir tedavi şeklinde olacak. Şu anda yapılan araştırmalara göre, aşı ayda bir yapılacak. Aşının, üç-altı ay ya da bir yıl etkili olabilmesi için çalışmalar devam ediyor.’