Yaz mevsiminde serinlemek ve keyifli zaman geçirmek için sıkça tercih ettiğimiz havuz ve deniz, gerekli tedbirleri almadığımız takdirde kulak sağlığımızda önemli ölçüde hasar oluşturabiliyor. Örneğin havuza girerken kulak tıpaları kullanılmaması sonucu kulağa kaçan su, kulak yolunun hemen girişindeki ter veya yağ bezlerinden oluşan ve kulak kiri olarak bilinen koruyucu tabakayı yok ederek “dış kulak enfeksiyonu”na yol açabiliyor. Enfeksiyon nedeniyle kulakta gelişen kaşıntı, tıkanıklık ve ağrı da yaşam kalitesini olumsuz yönde etkiliyor. Acıbadem Maslak Hastanesi Kulak Burun Boğaz Uzmanı Doç. Dr. Bayram Veyseller, yaz mevsiminde alınacak basit önlemlerle aslında dış kulak yolu enfeksiyonundan korunmanın zor olmadığına dikkat çekerek, “Enfeksiyondan korunmak için kulağın kuru kalması çok önemli. Bunu sağlamanın en etkili yollarından biri de, banyo veya yüzme sonrasında kulaklarda oluşan nemi, düşük ayarda ve 30 santim mesafeden tutulan saç kurutma makinesi ile kurutmaktır” diyor.
Kirli havuzda yüzmek çok riskli
Dış kulak yolunu döşeyen derinin ve kulak zarının dış yüzeyinin iltihaplanması “dış kulak yolu enfeksiyonu” olarak adlandırılıyor. Normalde dış kulak kanalı kendi kendini temizleyebiliyor. Ancak bazı faktörler sıcak, karanlık ve nemli bir bölge olduğu için bakteri ile mantarların üremesini kolaylaştıran dış kulak kanalında enfeksiyon oluşumuna yol açabiliyor. Örneğin banyo yaparken veya havuzda kulak yoluna fazla miktarda giren suyun içeride kalması, ıslaklık sonucu mikropların, özellikle de mantarların bu bölgede yerleşmesine uygun ortam hazırlıyor. Buna bir de havuz veya denizin kirli olması eklenince, dış kulak kanalında bakterilerin ve mantarların üremesi kaçınılmaz oluyor. Ayrıca kulak parmakla ve pamuk uçlu çubuk gibi sert cisimlerle karıştırıldığında kulak yolunun cildinde oluşan çok küçük çatlaklardan da mikroplar girerek enfeksiyon oluşturabiliyor.
Enfeksiyonu önlemenin 5 yolu
Kulak Burun Boğaz Uzmanı Doç. Dr. Bayram Veyseller, yaz mevsiminin kabusa dönüşmemesi için almanız gereken önlemleri şöyle anlatıyor.
Kulağınızı, üzeri pamuk kaplı kulak çubuğu ve parmak gibi sert cisimler ile temizlemeyin.
Kulak kirini çıkarmaya çalışmayın.
Havuza veya denize girdiğinizde su geçirmeyen kulak tıpaları kullanın. Enfeksiyon sık sık tekrarlıyorsa yüzerken başlık kullanarak suyun kulaklarınıza kaçmasını engelleyin.
Suya maruz kaldıktan sonra kulak kanalının kuruması çok önemli. Yüzdükten veya duş aldıktan sonra başınızı ve kulak kepçelerinizi hareket ettirmeye çalışarak suyun dışarı akmasını sağlayın. Ardından kulaklarınızı temiz ve kuru bir pamukla ya da havlu ile içine bir şey sokmadan, dıştan kurulayın.
Düşük ayardaki saç kurutma makinesiyle kulak yolunu kurutmak da etkili bir yol. Saç kurutma makinesini düşük ayarda ve 30 santim uzakta tutarak kulağınızı kurulayın.
En tipik belirtileri kulaktaki ağrı ve kaşıntı
Kulak Burun Boğaz Uzmanı Doç. Dr. Bayram Veyseller enfeksiyonun hafif, orta ve şiddetli derecede gelişebileceğini vurgulayarak belirtileri şöyle sıralıyor:
Başlangıç evresi:
Kaşıntı, ödem, dolgunluk hissi ve ağrı gelişiyor. Kulak içindeki deri dökülüyor, beyaz ve hafif kirli akıntı oluşuyor.
Orta faz evresi:
Kaşıntı, kulak kepçesinde hassasiyet ve dışkulak yolunda ağrı şiddetini arttırıyor. Dış kulak yolu akıntıların yoğunluğunun artması ve ödeme bağlı olarak daralıyor.
Şiddetli enfeksiyon dönemi:
Ağrı dayanılamayacak düzeye ulaşıyor. Dış kulak yolu ödem, kızarıklık ve irinli akıntının artmasına bağlı olarak tıkanabiliyor. Enfeksiyon yaygınlığı sıklıkla kulağın dışına da ulaşıyor. Yüksek ateş gelişebiliyor, kulak önü ve arkası ile boyundaki lenf bezeleri şişebiliyor.
Hastanın tedaviye uyumu çok önemli
Dış kulak yolu enfeksiyonu tedavisinde amaç; enfeksiyonu yok ederek dış kulak yolunun bütünlüğünün sağlanması ve sağlıklı durumuna getirilmesi. Kulak Burun Boğaz Uzmanı Doç. Dr. Bayram Veyseller, tedavide ilk ve en önemli basamağın dış kulak yolunun travmatize edilmeden temizlenmesi olduğuna dikkat çekerek şu bilgileri veriyor: “Hastanın toleransı ve uyumu, kulak temizliğinin yapılabilmesinde önem taşıyor. Çünkü temizleme işlemi kısa süreli bile olsa çok ağrı yapabiliyor. Temizliğin sıklığı kanal tarafından üretilen salgı veya dökülmelerin miktarıyla uyumlu olarak değişebiliyor. Enfeksiyonun yok edilmesi için kulak temizleme işleminin yanı sıra yerel antibiyotik ve kortizonlu damlalardan da yararlanılıyor.”