Yaz aylarında havaların ısınması ile tatile gidip serinlemek için havuza ve denize girilirken, şiddetli kulak ağrısı ile sonuçlanan dış kulak yolu enfeksiyonları tatilin tadını kaçırabilir.
Peki ama tatil ve eğlencenin yerini bir anda çok sancılı kulak ağrılarına devreden dış kulak yolu iltihaplarına karşı nasıl önlem alınmalı? “Özellikle yaz aylarında çok sık ortaya çıkan dış kulak yolu iltihaplarına dikkat!” diyerek uyarıda bulunan Medical Park Fatih Hastanesi Kulak Burun Boğaz Uzmanı Op.Dr.Akın Erkan sorularımıza yanıt verdi.
Yaz aylarında havuza ve denize girerken nelere dikkat etmeli? En sık hangi sorunlar ortaya çıkıyor?
Kulağa su kaçması ile ortaya çıkabilecek sorunlar şöyle sıralanabilir:
* Dış kulak yolunda bulunan ve serumen denen salgı, soyulan kulak derisi ve dökülen kulak kılları ile birlikte ‘buşon’ denen sert bir tıkaç oluşturur. Bu tıkaç suyu emerek sünger gibi şişer ve kişinin kulağının aniden tıkanmasına sebep olur. Böyle bir sorunu önlemek için tatile gitmeden önce bir Kulak Burun Boğaz uzmanına muayene olup, kulak bakımı yaptırılmalıdır.
Kulağa su kaçırmak sakıncalı mıdır? Kulakları yıkatmak veya pamuklu kulak çubuklarını kullanmanın zararı var mı?
Bu soruya cevap vermeden önce kulakla ilgili bilinmesi gereken bir iki konuya dikkat edilmeli. Dış kulak yolunun ortamı hafif asidiktir. Bu asit ortam, bakteriler ve mantarlar gibi zararlı mikroplara karşı koruyucu bir bariyer oluşturuyor. Kulakta bulunan salgı bezleri tarafından üretilen serumen örtüsü de aslında kulak için yararlıdır. Bazen duymayı ve kulağın hava almasını engelleyecek şekilde fazla miktarda biriken serumen buşon hekim tarafından temizlenebilir ve hiçbir sakıncası yoktur. Sanıldığının aksine bu işlem kulakta alışkanlık yapmaz.
Ancak kulağın içini sürekli yıkamaya çalışmak ve kulağın nemli bırakılması, koruyucu serumen örtüsünün de yıkanmasına sebep olur. Ayrıca alkali olan sabun ve şampuan köpüğü ile kulak içi yıkanmamalıdır. Kulağın asit-baz dengesinin bozulmasına neden olur. Derinin koruyucu bariyeri bozulunca dış kulak yolu iltihabı oraya çıkar.
Kulak temizleme çubukları ile sık sık kulağı karıştırmak oradaki sinir uçlarını uyararak daha çok salgı üretilmesine ve kulaklardaki serumenin geriye doğru itilip kulak zarına yapışmasına neden olabilir. Bu durumda kulak ağrısı veya tıkanmaya neden olabilir. Ayrıca bu şekilde dış kulak yolunu kaşımak nörodermatit denen ve sinir uçlarının uyarılmasından kaynaklanan kulak kaşıntısına neden olabilir. Kaşımak kaşıntıyı tetikler, buda daha çok kaşımak ve dış kulak yolu derisinde yaralar oluşup enfeksiyon kapmasına neden olabilir.
Banyo veya yüzme sonrası kulak bakımı nasıl yapılmalı? Korunmanın bir yöntemi var mı?
Dış kulak yolu iltihabı daha çok yüzme sonrası görüldüğünden ‘Yüzücu Kulağı’ diye adlandırılır.
Dış kulak yolunda bulunan ancak havuzdan da bulanabilen psödomonas adlı bakteri nemli ve sıcak ortamlarda üremeyi sever. Kötü kokulu yeşil renkte kulak akıntısı, kulak kaşıntısı ve ağrıya neden olabilir.
Islak ve nemli bırakılmış kulak yolunda mantar oluşabilir. Bu da kulakta kaşıntı, akıntı ve sulanma hissi, bazen ağrı ve tıkanıklığa neden olabilir. Kulak zarında delik olan kişiler kulağı sudan korumak ve ıslak bırakmamak için özel kulak tıkaçları kullanabilirler. Vazelinle yağlanmış kulak pamuğu kullanılabilir.
Yüzücüler için tasarlanmış kulak tıkaçları piyasada mevcut. Ancak yüzme sırasında normal kişilerin bunları kullanmaları şart değil.
En iyisi yüzme sonrası kulağın nemini temiz bir havlu ve işaret parmağı yardımı ile aldıktan sonra kulak içine saç kurutma makinesi tutarak kurutmak.
Çok derine sokmadan ve nazikçe kulaktaki nemi almak için pamuklu çubuklar kullanılabilir. (Küçük çocuklarda çok önerilen bir yöntem değildir)
Kulak kenarında içinde veya arkasında pullanma oluyorsa nemlendirici krem sürülebilir.
İşitme cihazı kullananlar yazın nelere dikkat etmeli?
İşitme cihazı ve kulaklık kullananlar yazın mutlaka cihazın hijyenine dikkat etmeleri, kulak havalanmasını sağlamak için arada cihazı çıkarmaları, kulak bakımını düzenli yaptırmaları ve kulakta iltihap varsa tedavi sonuna kadar cihazı kullanmamaları gerekmektedir.
Dış kulakta iltihap olup olmadığını nasıl anlayabiliriz? Ne zaman doktora gitmemiz gerekiyor?
Kulak deliğinin hemen önünde bulunan çıkıntı şeklindeki kıkırdak (tragus) dokunmakla hassas ve ağrılı ise dış kulakta enfeksiyon var demektir. Ayrıca kötü kokulu akıntılar varsa hemen hekime başvurmaları gerek.
Dalış yapmak isteyenler öncesi dikkat edilecek konular nelerdir? Hangi durumlarda dalış sakıncalıdır?
Dalış niyeti ile yola çıkanlara önerim mutlaka önceden bir sistematik chek-up yaptırmaları. Daha önce dalış deneyimi olanlar ise soğuk algınlığı, nezle ve sinüzit gibi durumlarda mutlaka tedavi olduktan sonra dalış yapmalarıdır.