Depresyondaki insanların günlerini hep yatarak geçirdiği ve normal günlük yaşantılarını devam ettiremedikleri düşünülür. Herkes depresyonu aynı şekilde geçirmiyor. Bazı kişiler depresyonda olduklarının farkında bile değildirler. Birinin hem neşeli olup, gülümseyen bir yüze sahip olması, günlük işlerini aksatmaması ve aynı zamanda da depresyonda olması çok ihtimal dahilinde görülmez. Bu tür vakalara ‘gülümseyen depresyon’ vakası denir.
Başkalarına mutlu görünüp, yüzünde daima bir tebessüm varken içten içe acı çekerler. Maskeli depresyon olarak da bilinen gülümseyen depresyon genelde fark edilmez. Bundan muzdarip kişiler duygularını önemsemez ve onları hep hasıraltı ederler. Bu kişiler depresyonda olduklarının farkında bile olmayabilirler ya da zayıf görünme korkusuyla depresyon belirtileri yaşadıklarını kabul etmezler.
Sizce kaç insan dışarıya mutlu görünürken her gün depresif düşüncelerle mücadele ediyor? Uzman Klinik Psikolog ve Hipnoz Uzmanı Mehmet Başkak, bipolar rahatsızlıktan (iki uçlu duygu durum bozukluğu) ve şizofreni olan kişi sayısından en az 10 kat daha fazla olduğunu söylüyor.
Psikolog Mehmet Başkak, gülümseyen depresyonun belirtileri, teşhis ve tedavi yöntemleri hakkında şu bilgileri verdi:
BELİRTİLERİ
“Gülümseyen depresyonun en belirgin özelliği üzüntüdür. Yüzdeki gülümseme ve dıştan görünüş kişinin gerçek duygularını saklamak için arkasına sığındığı bir savunma mekanizmasıdır. Bir kişi mutsuz sonla biten bir ilişki, ailevi sebeplerle yaşadığı türlü iç sıkıntılar, kariyeriyle ilgili yaşadığı zorluklar ya da hayatta kendisine doğru bir hedef belirleyememiş olma gibi sebeplerle üzüntü yaşayabilir. Bu üzüntü aynı zamanda sürekli devam eden sıkıntılar, hiçbir şeyden zevk almama, her şeyin anlamsız gelmesi ve hayatta bir şeylerin yolunda gitmediğine dair olumsuz başka bir duygu da olabilir.
Gülümseyen depresyonun diğer sık görülen belirtileri huzursuzluk, korku, öfke, yorgunluk, sinirlilik, umutsuzluk ve çaresizliktir. Bu tür ya da diğer klasik depresyondan muzdarip kişiler aynı zamanda uyku problemi de yaşayabilir, keyif veren aktiviteler yapmaktan mutlu olmayabilir ve libido seviyelerinde düşüş gözlemleyebilirler. Herkesin tecrübe ettiği şey farklıdır. Bu belirtilerin bir tanesini ya da birkaçını yaşamak mümkündür.
İNTİHAR TEHLİKESİ
Gülümseyen depresyonu anlamanın başka bir yolu da onu bir maske gibi düşünmek. Gülümseyen depresyondan muzdarip kişiler dış dünyaya yaşadıkları bu sorunla ilgili en ufak bir ipucu vermezler. Bu kişilerin genelde tam zamanlı bir işleri vardır, bir evin ve ailenin sorumluluklarını yerine getirirler, spor yaparlar ve nispeten aktif bir sosyal yaşamları vardır. Maskelerini taktıkları sürece, insanların arasında her şey mükemmel hatta bazen kusursuz görünür. Bununla birlikte bu kişiler maskelerinin altında, üzüntü, panik atak, düşük özgüven, tatminsizlikle ortaya çıkan keyifsizlik, hayatı rutin bir alışkanlık olarak algılama ve hedefsizlik, uykusuzluk ve hatta bazı durumlarda intihar düşünceleriyle mücadele ederler.
İntihar özellikle gülümseyen depresyondan muzdarip kişiler için ciddi bir tehdit olarak ortaya çıkar. Genelde bilindik ve ağır depresyon geçiren kişilerde intihar düşünceleri ortaya çıkabilir fakat bu kişilerin duygularına göre hareket etmek için enerjileri yoktur. Buna rağmen, gülümseyen depresyondan muzdarip kişiler bir intihar planı yapmak ve bunu uygulamak için gerekli enerji ve kabiliyete sahiptirler. İşte bu yüzden gülümseyen depresyon, bilindik, ağır depresyondan daha tehlikeli olabilir.
TEDAVİSİ KOLAY
Siz ya da tanıdığınız biri gülümseyen depresyondan muzdaripse, sevindirici olan şu ki, bu depresyon türüyle baş edebilmeniz için yardım alarak aşmanız mümkün. Gülümseyen depresyon en iyi tedavi edilebilen ruhsal problemlerden biri. Psikoterapi ya da hipnoterapi (hipnoz) ile bu zihinsel durumu başarılı bir şekilde tespit etmek ve sizi üzüntülü halinizden çıkarmak mümkün. Eşiniz ya da sevgiliniz veya yakın bir arkadaşınızın gülümseyen depresyondan muzdarip olduğundan şüphe duyabilirsiniz ve bu kişi bunu kabul etmeyebilir. Hatta konuyu ona ilk açtığınızda, size sert bir tepki de gösterebilir. Bu tamamen normal. Bu kişiler çoğunlukla gülümseyen depresyon nedir hiç duymamışlardır ve depresyon kelimesi onlara biraz ağır gelebilir. Ayrıca bu kişiler yaşadıkları durumla ilgili yardım almayı bir zayıflık belirtisi ya da çok aşırı düzeyde rahatsızlık yaşayan kişilerin başvurması gereken bir yöntem olarak görebilirler.
İÇİNİZİ BOŞALTIN
Danışmanlık hizmeti ya da psikoterapi, hipnoterapi gibi destekler almanın yanı sıra, gülümseyen depresyon yaşayan kişiler işe ilk olarak etraflarında olan kişilere kendilerini açarak başlayabilirler. Aileden yakın birini, bir arkadaşını kişinin kendine bir dert ortağı seçmesi ve bu kişiyle duygu ve endişelerini paylaşmayı bir rutin haline getirmesi gibi. Bunu yaparken kişinin kendisini karşı tarafa yük oluyor gibi hissetmemesi önemlidir. Biz bazen etrafımızdaki kişilerin bize destek olduklarında mutlu olabilecekleri gerçeğini göz ardı ederiz, her ne kadar kendimiz aynı şeyi başkaları için yaptığımızda bunun bizi mutlu ettiğini bilsek de. Açılmak ve duyguları paylaşmak depresif düşüncelerle başa çıkabilmenin en önemli adımı.
Kendinizi boşlukta hissetmenize sebep olan şeyin ne olduğunu inkar ettiğiniz ya da onun varlığını kabullenmekten kaçındığınız sürece, yaşadığınız problemi çözmek neredeyse imkansız hale gelecek. Depresif duygu ve düşünceler gerektiği şekilde ele alınmadığı zaman, bunlar üst üste yığılır ve daha kötü hale gelirler. Önemli olan bu duygu ve düşünlere ulaşmaktır.”
KUTU—
SAHTE BİR GÜLÜMSEME SAĞLIĞINIZ İÇİN ZARARLI OLABİLİR
“En son ne zaman iş yerinizdeki çalışma arkadaşlarınıza sahte bir gülümsemeyle selam verdiniz? Evdekilere, arkadaşlarınıza normal görünürken aslında yalnız kaldığınızda ne kadar zamandır içten içe bir çökkünlük hissediyorsunuz? Bazılarına göre, bu durum, yani içinizdeki mutsuzluğu maskelemek için yüzünüze sahte bir gülümseme takmanız, çalışma hayatının bir gerekliliği olabilir ya da sevdikleriniz üzülmesin diye de yapıyor olabilirsiniz. Ama sahte gülümsemeler sağlığınız üzerinde beklenmedik etkilere neden olabilir. Mutsuzluğunuzu gizlemek için takındığınız gerçek ve içten olmayan bir gülücük içinde bulunduğunuz ruh halinin daha da kötüleşmesine sebep olabilir. Özellikle duygularını saklamak, kadınlar üzerinde erkeklere nazaran daha büyük bir baskı oluşturabilir.”