Damar sertliği doğduğumuz an başlayan ve ölüme kadar devam eden bir süreçtir. Bu süreçten tüm atardamarlar nasibini alır ve hangi organın damarı tıkanırsa, o organa ait hastalık ortaya çıkar. Kalp damarı tıkanırsa kalp krizi, beyin damarları tıkanırsa felç, bacak damarları tıkanırsa gangren riski ortaya çıkar.
Bu hastalıklar ortaya çıkana kadar kişi tamamen sağlıklı görünebileceğini söyleyen Liv Hospital Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Murat Aksoy “Tanıdığınız, dışarıdan gayet sağlıklı görünün birinin ölüm haberini aldığınızda aklınıza gelen ilk soru “neden”dir. O kadar sağlıklı görünen bir kişinin ölümüne yol açan süreç acaba nedir? Bu sorunun cevabı sıklıkla ateroskleroz denen damar sertliğidir. Bu nedenle hayatımızın ilk yıllarından itibaren vücudumuza iyi bakmamız ve bu sessiz tehdidi uzakta tutmamız için yapmamız gerekenler var” diyor ve alınacak önlemleri sıralıyor.
Sigaradan uzak durun:
Sigara kalp-damar hastalığı için çok önemli bir risk faktörüdür. Kesinlikle içilmemelidir ve pasif içicilikten uzak durmak gerekir.
Diyet yapın:
Genel olarak kepekli ürünler, meyve-sebze ve balık tercih edilmelidir. Her gün toplamda 5 porsiyon meyve ve sebze yenmelidir. Örneğin 3 porsiyon sebze 2 porsiyon meyve gibi. İşlenmiş gıdalardan uzak durup doymuş yağlar yerine zeytinyağı gibi doymamış yağ asitleri tercih edilmelidir. Günlük tuz miktarı 3 gramın altında olmalıdır.
Fiziksel aktivite şart:
Haftada 5 gün yarım saat yürüyün. Her türlü egzersiz kalp damar hastalığı riskini azaltır.
Kilonuzu ortalamada tutun:
Kilo verme, kan basıncı ve kan yağları üzerinde ve koroner kalp hastalığını azaltıcı etkiye sahiptir. Kilo fazlalığı olan ve obezlerin mutlaka kilo vermesi gereklidir. Bel çevresi kadınlarda 80 – 88 santim, erkeklerde 94-102 santim ise daha fazla kilo alınmamalıdır. Hem kilo alma hem de obezite kalp hastalığından ölüm riskini artırır.
Yüksek tansiyona dikkat edin:
Kan basıncı yüksekliği tüm hastalar için yaşam riskli bir seyir takip eder. Hedef kan basıncı 140/90 mm Hg’nin altında olmalıdır. Yüksek kan basıncı olan hastalar, fizik aktivitelerini artırmalı, kilolarını azaltmalı, alkol ve tuz alımını kısıtlamalı, meyve-sebze ve az yağlı süt ürünleri tüketmelidir.
Kolesterol mühim mesele:
Hedef kan yağı LDL kolestroldür. Ayrıca HDL kolestrolü düşük ve trigliseridleri yüksek olanlar riskli birey sınıfına girer. Diyetle bu değerlerin normal kan değerlerine indirilmesi hedeflenir.
Diyabete dikkat:
Diyabeti olanlar, diyabeti olmayanlara göre kadınlarda 5, erkeklerde 3 kat daha risklidir. Kalp damar hastalıklarından korunmak için diyabetli hastalar kan şekerlerini normal ölçülerde tutmalıdır.