Geçtiğimiz haftalarda Sağlık Bakanı Recep Akdağ‘ın domuz gribi ile ilgili önlem alınmaz ve gerekli aşılar yapılmazsa ülkemizde 21 milyon kişinin hastalanacağını ve 5 binden fazla kişinin de buna bağlı olarak hayatını kaybedebileceğini açıklaması ülkenin gündemine oturdu.
Virüsün yayılmasını önlemek için okulların bir süre kapatılabileceğini, eğitimlerin televizyondan devam edebileceğini duyurması ise kimilerinin önemsemediği virüsün ne boyutta olduğunu anlatmaya yetti. Ankara, İstanbul ve Diyarbakır‘daki okullarda görülen vakalar, başta medya olmak üzere eğitim kurumları ve sivil toplum örgütlerini virüse karşı alınması gereken tedbirleri anlatmaya yöneltti. Okullarda, üniversitelerde, derneklerde hijyenin nasıl sağlanacağı noktasında insanlara seminerler veriliyor.
Peki bu virüsten korunmak için ne yapabiliriz? Uzmanlar, tokalaşma yoluyla dahi bulaşabilen virüse karşı en iyi çözümün ellerin temizliği olduğunu belirtiyor. İkinci domuz gribi dalgasının başlayacağını duyan vatandaş önlemlerini almaya başladı bile… Sadece vatandaş mı, sabun firmaları da önlem alanlar arasında. Alışveriş merkezlerinde ve billboardlarda sabunların, anti-bakteriyel jellerin, kolonyalı mendillerin reklamlarını görür olduk.
Yolda yürürken, otobüste otururken gördüğümüz ‘domuz gribine yakalanmamak için ellerin temizliğine dikkat edin’ yazılı afişler ister istemez beynimize kazındı. Bütün bunlar toplumda sağlıklı ve temiz yaşama verilen önemi artırdı. Otobüslerde kolonyalı mendille tutunanları, her dakika anti-bakteriyel jel ile ellerini temizleyenleri görmek çok zor değil. Biz de salgınla birlikte kullanımında artış yaşanan, artık çantanızın olmazsa olmazı sabunun, anti-bakteriyel jelin, kolonyalı mendilin domuz gribini ne kadar engelleyebileceğini araştırdık.
Maske tak, gribi kafaya takma!
Henüz Türkiye’de yaygınlaşmamış olsa da maske, hastalığı başkalarına bulaştırmamanın ve hastalıktan korunmanın yolları arasında. Birçok ülkede toplu yaşam alanlarında kullanılan maske tozdan korunmak için kullandıklarımızdan değil. Dünya Sağlık Örgütü’nün enfeksiyonu önlemek için tavsiye ettiği maskeler, NIOSH Koruma sınıfı N95 veya muadili olan FFP2 koruma sınıfındaki yani % 94 filtreleme performansına sahip. Kullanımı da hastalığın seviyesine göre değişiyor. Şüpheli vakalarda FFF1, öksüren hastalarda FFF2, medikal ortamda temas söz konusu ise FFF3 kullanmanız gerekiyor.
Maskeler mikrobu yüzde 80’den yüzde 99’a kadar filtreleme özelliğine sahip. Salgın risk haline geldiğinde maske kullanmamız sağlığımızı koruyabiliyor. Ülkemizde maske kullanımı ise, yıllardır bu işi yapan Dragel firmasının yaptığı açıklamaya göre dünya ile aynı oranda artış göstermiş.
Domuz gribine karşı nelere dikkat etmeliyiz?
Prof. Dr. Bülent Yücel: "Salgından korunmanın iki yolu var. Bunların biri hastaneleri, ikincisi toplumu ilgilendiriyor. Toplumsal önlemler ilk etapta yapılması gerekenler arasında. El yıkamaya çok özen göstermeliyiz. Bu noktada gösterdiğimiz titizlik bizi virüsten yüzde 50 korur. Beslenmemize dikkat etmeliyiz, bağışıklık sistemini güçlendirmeliyiz. Uykusuz kalmamalıyız. Ayrıca insanlar ile yakın temastan uzak durmalı, hatta tokalaşmayı bile kesmeliyiz. Basit ama duyarlılığı fazla olan bu virüse karşı anti-bakteriyel ürünler kullanmak gribin bulaşmasını önleyebilir. Bu ürünleri kullanırken de kozmetik ruhsatlı olanlara pek güvenmemeliyiz. Öğrencilerin ise şüpheli durumlarda okula gitmemesi yapılması gerekenler arasında."
Anti-bakteriyel jellerin satışı arttı
Çoğu eczanenin raflarında bile görmediğimiz jelleri, domuz gribinden sonra kullanmaya başladık. Bazı okul aile birlikleri öğrencilerin anti-bakteriyel jel alması yönünde karar bile çıkarttı. Hatta promosyon olarak kupa, top veren akaryakıt ve benzin istasyonları hijyen sağlayıcı ürünleri müşterilerine vermek için sabun firmalarıyla görüşme yapıyor. Anti-bakteriyel jel, domuz gribinden korunmanın yolu olarak gösterilen hijyeni, suyun sabunun olmadığı yerde sağlayan bir temizlik ürünü. Ekim ayında yeni bir anti-bakteriyel jeli pazara sokan Uni Wogi Antibacterial firması, jeli klinik olarak test ettiklerini ve 10 saniye içinde % 99,99 oranında 15 saat süreyle etkili olduğunu belirtiyor. Başka bir sabun firması, Protex anti-bakteriyel jellerin satışının yüzde 12 arttığını söylüyor.
Herkesin kullandığı sabunlara dikkat!
Temizliğin öneminin sıkça vurgulandığı şu günlerde domuz gribine karşı alınması gereken birinci önlem, ellerimizi sıkça yıkamak. Sabun ile el yıkamak ise halk sağlığının en temel unsuru. En erişilebilir, karşılanabilir "kendi kendine aşı" olarak görülüyor. Protex’in yaptığı araştırmaya göre, dünyada her evde sabun bulunmasına rağmen gerekli ve doğru zamanlarda el yıkama oranının en fazla yüzde 34 olduğu belirtiliyor. El yıkamak, sağlığımız için bu kadar etkiliyken özellikle şu sıralar yapmamız gereken, doğru sabun tercihinde bulunmak ve herkesin kullandığı sabunları kullanmamak olacaktır. Anti-bakteriyel sabunlar sıradan sabunlara oranla 10 kat daha fazla etkili olunca, 7’den 70’e herkes çantasında özellikle bu sabunları taşımaya başladı. Bundan kârlı çıkanlar ise rakamlarında artış olan sabun firmaları oldu.
Antibakteriyel ürünler, domuz gribine çare olabilir mi?
Antiseptik mendiller mikropları yok ediyor
El hijyenini sağlamak için kullanılan ürünlerden biri olan antiseptik ve anti-bakteriyel mendiller, ellerde bulunan zararlı mikroorganizmaları yok edici özellik taşıyor. Sadece eczanelerde bulabileceğiniz bu mendiller, virüslere karşı etkin koruma sağlıyor. Mendilleri tuvaletten çıktıktan, öksürdükten, hapşurduktan, yemekten ve hayvanlara dokunduktan sonra kullanmanın mikrop bulaşma riskini azaltması, domuz gribine karşı korunmamızı da artırıyor. Hal böyle olunca sadece bu mendillere değil, her yerde satılan kolonyalı mendillere dahi alaka artmış durumda. Bu yüzden kullandığımız mendillerin mikropları yok edici özelliği olup olmadığına dikkat etmemiz gerekiyor.
Yüzey temizleyicilere bakteri öldüren dezenfektan katıldı
Salgından korunma yolları hakkında bilgilendirilmeler yapılırken, vücut hijyeninin yanında mekan temizliği de gündeme geldi. Muhakkak herkes evinin, işyerinin temizliğine dikkat ediyor. Fakat bu sefer grip korkutucu olunca mekan temizliğinde kullandığımız deterjanlara bakterileri yok edici dezenfektanlar eklendi. "Desem Ox" yer ve yüzey temizleyicisi ve "Nocosprey" ortam temizleyicisi, geçtiğimiz günlerde piyasaya sürülenler arasında. Hastanelerde, ambulanslarda, kreş ve okullarda, toplu taşıma araçları ve evimizde kullanabileceğimiz ürün, yaşam alanlarımızı bakterilerden temizliyor.