Armadent Ağız ve Diş Sağılığı Polikliniği Uzmanlarından Dt. Büşra Bozacıoğulları hızla yayılan ağız kanseri konusunda teşhisten tedaviye bilinmesi gerekenleri anlattı.
Ağız içinde, gırtlak, bademcikler, özellikle alt dudak olmak üzere dudaklar veya tükürük bezlerinde meydana gelen kanser; ağız kanseridir.
45 Yaş Üstü ve Özellikle Erkekler Dikkat
Özellikle 45 yaş üstü kişilerde ve erkeklerde görülme sıklığı fazla olan ağız kanserinde, diğer tüm kanserler gibi erken teşhis çok önemli. Hastalığın erken teşhisi ile birlikte, vücudun diğer bölümlerine yayılması, konuşmada güçlük, yüzde şekil bozukluğu gibi durumları önlenebilir, tedavi süreci kolaylaşır.
Ağız Kanserinin Belirtileri
Kişi aşağıdaki soruları yanıtlayarak hastalığın kendisinde bulunma olasılığını sorgulayabilir:
• Ağız içinde veya etrafında beyaz veya kırmızı renkli alanlar var mı?
• Ağız içinde hassas, tahriş olmuş, kabarık veya kalınlaşmış alanlar var mı?
• Ağızdaki yaraların 1 aydan fazla sürme veya etken kalktığında da iyileşmeme durumu söz konusu mu?
• Ağızda veya boğazda tekrarlayan kanamalar var mı?
• Seste boğukluk veya boğazda yutulamayan cisim hissi var mı?
• Çiğneme ve yutma güçlüğü çekiyor musunuz?
• Dil ve çene hareketlerinde zorlanıyor musunuz?
• Dil veya ağzın diğer bölgelerinde his kaybı, uyuşukluk söz konusu mu?
• Alt veya üst çenede meydana gelen şişlikler var mı? Ve bunun sonucu mevcut protez uyumunun bozulması durumu gözleniyor mu?
Sigara Kullananların Özellikle Dikkat Etmesi Gerekenler
Özellikle sigara kullanan kişilerin ısı ve kimyasal maddelerle birlikte ağzı kaplayan epitel dokuda kalınlaşma belirtisine çok dikkat etmesi gerekiyor. Bu dokunun su emmesiyle birlikte oluşan beyaz lezyonlar kanser açısından maalesef büyük bir önem taşıyor. Beyazlıkların kanama yapması hâlinde bir an önce diş hekimine başvurmak gerekiyor.
Ağız Kanserinin Nedenleri
Herhangi bir hastalığa yakalanmayı kimse istemez. Ancak her hastalığa yol açan belli başlı nedenlerin olduğu da apaçık ortada. Tüm hastalıklarda olduğu gibi, ağız kanserinin başlıca nedenleri konusunda da bilgi sahibi olmak gerekiyor. Gelin, bu nedenleri beraber inceleyelim:
• Ağızda kronik travmaya sebep olabilecek her türlü durum
• Ağza uyum göstermeyen hareketli protezler
• Kötü yapılmış veya keskin kenarlı dolgu, kuron veya köprülerin dil veya yanağı sürekli tahriş etmesi
• Alkol, sigara veya bu ikisinin birlikte kullanımı
• Kalıtımsal etkenler
• Ağız hijyeni eksikliği
Ağız Kanserinin Tedavi Aşaması
Tedavide sıklıkla kanserden etkilenen dokuların tümüyle çıkarılması, kemoterapi, radyoterapi veya bunların birlikte kullanımı gerekmektedir. Operasyon sonrasında çıkarılan dokuların yerini doldurmak için çene-yüz protezlerine başvurmak gerekebilir. Konuşmanın etkilenmesi söz konusu ise konuşma terapistinden yardım almak gerekebilir. Süreci yıpratıcı bulan kişiler için de psikolojik yardım almak faydalı olabilir.
Tedavi Esnasında Ağız Sağlığı
Tedaviye başlamadan önce kişinin mutlaka ağız muayenesi yapılmalı ve tüm tedavileri bitirilmelidir. Çürük dişlerin tedavileri yapılmalı, enfeksiyon kaynağı olabilecek dişler çekilmelidir. Çürüksüz dişlere koruyucu dolgu uygulaması ve florün çeşitli preparatlarıyla diş çürüğüne karşı önlem alınabilir.
Tedavi sırasında ağız sağlığına özen göstermemek zaten zor olan süreci daha zor hâle getirir. Bu yüzden ağız bakımı çok iyi olmalıdır. Dişler fırçalandıktan sonra diş ipi kullanılmalı ve yumuşak dokular, dil, yanak da fırçalanarak maksimum hijyen sağlanmalıdır.
Tükürük salgısını artırmak amacıyla doktor tarafından reçete edilen ilaçlar kullanılmalı ve şekersiz sakız çiğneyerek de buna katkıda bulunulmalıdır.
Alkol ve sigara kullanılmamalıdır.
Ağız Kanseri Riski Nasıl Azaltılır?
Ağız kanseri riskini azaltmak için, önlem olarak yapılacak şeyler var! Neler yapılacağını maddeler hâlinde inceleyebilir, hemen uygulamaya geçebilirsiniz.
• Sigara, pipo gibi tütün ürünlerinin kullanmayınız, tütün çiğnemeyiniz.
• Alkol kullanıyorsanız, aşırıya kaçmayınız.
• Hem alkol hem de tütün ürünlerini kullanan kişilerde ağız kanseri riski alkol ve tütün ürünlerini kullanmayan kişilere göre 15 kat fazladır. Alkol ve sigarayı birlikte kullanmayınız.
• Meyve ve sebzeli zengin diyetle besleniniz.
• Düzenli olarak diş hekimine gitmeyi ihmal etmeyiniz.
• Ağızda sebepsiz yere çıkan yaralar ve bunların sık oluşup uzun süre geçmemesini önemseyiniz.