Okulların açıldığı dönemde çocuklu aileleri bekleyen en büyük sorun okul korkusudur. Özellikle okula yeni başlayan çocuklarda görülen okul korkusu ilk birkaç hafta içerisinde çözümlenmezse okul fobisine dönüşebilir. Acıbadem Mobil Sağlık Uzman Psikoloğu Melis Demircioğlu, çocuklardaki okul fobisine engel olmak için yapılabilecekler konusunda aileleri bilgilendiriyor.
Okul fobisinin nedenleri
Acıbadem Mobil Sağlık Uzman Psikoloğu Melis Demircioğlu yaşanan okul korkusunun nedenlerini açıklıyor. Demircioğlu’na göre okul korkusunun arkasında çoğunlukla ebeveynlerin tutumları yatıyor. Okul fobisi yaşayan pek çok çocuğun anne-babasının, çocuğundan ayrılma konusunda yoğun korku ve endişe yaşadığı görülüyor. Çocuğuna karşı aşırı korumacı bir yetiştirme tarzı benimsemiş anneler, çocuğun anneye bağımlı bir kişilik geliştirmesine zemin hazırlayarak akranlarına göre daha geç özerklik kazanmasına neden olabiliyor. İlk kez okul hayatına başlayacak çocuklar için okul fobisinin yaygın sebepleri arasında güvenli alandan ayrılma korkusu ve özerkleşme kaygısı da yer alıyor. Okula başladığı döneme kadar anne ve babanın yanında daima güvende hisseden çocuk, okula başlaması ile birlikte güvenli alandan ayrılıyor. Bu durumda hem aile, hem de çocuk, kaygı duymaya başlayabiliyor. Buna ek olarak sosyal ilişkilerinde girişken olmayan, içine kapanık, arkadaş ilişkileri zayıf olan ve öğretmenden korkan çocuklarda okul fobisi daha sık görülüyor.
Çocuğunda okul korkusu olan anne-baba ne yapmalı?
• Eğer çocuğunuz sabah saatlerinde ya da okuldayken baş ağrısı, karın ağrısı ve mide bulantısı gibi rahatsızlıklar yaşadığını söylüyorsa onu yalancılıkla suçlamayın.Çocuğunuzu mutlaka bir doktora götürün ve muayene olmasını sağlayın. Bazen yoğun kaygı ve korkular bu esnada salgılanan hormonlar nedeniyle gerçekten fizyolojiyi etkileyebiliyor.
• Çocuğunuz okula gitmemek konusunda diretiyorsa onu yatıştırıp düzenli bir biçimde devam etmesini sağlayın. Başlangıçta bir korku ile başlayan bu durum ailenin doğru yaklaşımları ve kararlı tutumu sayesinde çok kısa sürede düzelebilir. Bu nedenle, yakınma devam etse de giyinme, kahvaltı etme gibi aşamalarda onunla tartışmaya girmekten kaçınarak okul hazırlığında ona yardımcı olmaya devam edin.
• Okul fobisi nedeniyle çocuğunuzu aşağılamak ya da ona ceza vermek yerine ona okulun önemini, faydalarını, güzel ve eğlenceli yönlerini anlatarak özendirici olmaya çalışın ve okula ısınması için ona zaman tanıyın.
• Eğer arkadaşlarından ya da öğretmeninden şikâyet ediyorsa vakit kaybetmeden öğretmeni ile konuşup çocuğunuzun okula uyumu ile ilgili bilgi almaya çalışın. Gerekirse okulun rehberlik servisinden de destek isteyin.
• Çocuğunuzu, duygularını ifade etmesi için gereken zemini hazırlayarak korkuları hakkında konuşmaya teşvik etmek bu sorunu yenmede önemli bir adımdır. Acil bir durum olursa ne yapması gerektiği, onunla kimin ilgileneceği, beklenmedik bir durumda ailenin ne kadar sürede okulda olabileceği gibi konularda bilgilendirilmesi çocuğu yatıştıracaktır.
• Okula yeni başlayan çocuklarda annelerin uzun süre boyunca her gün okula gelmeye devam etmesinin çocuğun adaptasyonunu güçleştirdiği unutulmamalıdır. Anne ya da babanın sadece okulun ilk günü çocuğunu okula bırakması, teneffüslerde çocuğunu görmesi ve okul çıkışında çocuğunu alması uygundur. Ancak ikinci günden itibaren kademeli olarak teneffüslerdeki görüşmeler azaltılmalı ve çocuğun okula uyumu sağlanmalıdır. Birkaç gün sonra anne ve baba teneffüslerdeki görüşmeleri sonlandırmalıdır.