Medical Park Bahçelievler Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Hayri Gözlükgiller; okullar açılırken çocuklara yapılması gereken sağlık kontrollerini anlattı:
Okul çağındaki çocukların başarısındaki sihir hiç şüphe yok ki onların sağlıklı olmalarıdır. Okuldaki başarısı, çocukların sağlık durumlarıyla çok yakından ilgilidir. Okula başlayacak olan çocukların, okullar açılmadan önce mutlaka ayrıntılı bir muayene için doktor kontrolünden geçmeleri gerekir. Özellikle çocukların görme, işitme, kansızlık çinko eksikliği ve ağız diş sağlığı gibi problemleri karşısında okulda uyum konusunda ciddi sorunlar yaşanmaktadır. Yoğun ders programları başlamadan yapılacak check- up, çocukların başarılarını etkileyecek hastalıkların önceden bilinmesini sağlayarak önlem alınmasını kolaylaştırıyor.
Kapsamlı bir kan sayımı yaptırın
İlk önce yapılması gereken tam teşekküllü bir fizik muayenesidir. Akciğerlerde bir sorun olup olmadığına mutlaka bakılması gerekir. Ayrıca mutlaka kapsamlı bir kan tahlili yaptırılmalı. Çünkü kandaki birtakım eksiklikler çocuğun okul başarısını direkt etkileyebilir. Çocuğun okul başarısızlığı, kendiyle ilgili bir yetersizlikten değil, kandaki bazı değerlerin eksikliğinden kaynaklanabilir. Bunun iyi araştırılması gerekir.
Çocuğa, okul öncesi yapılacak kapsamlı bir kan sayımında çok önemli sonuçlara ulaşılabilir. Örneğin; çocukluk çağında karşımıza çıkan ve genellikle atlanan sorunlardan biri kansızlıktır. Kansızlık, demir eksikliğine bağlı olarak ortaya çıkar. Bu durumda da çocuklar okulda dikkatsiz ve başarısız olur. Anneler, çocuklarında kansızlık olup olmadığını gözlerinin içine bakarak anlayabilirler. Kansızlık sorunu olan çocuğunun gözünün için bembeyaz olur. Kansızlığın birçok nedeni olabilir. Bu nedenle önce nedeni araştırılmalı ve nedene göre tedavi uygulanmalı. Ayrıca kandaki çinko, selenyum, molibten, A , B12 vitamini ve H vitamini (biyotin) eksikliği de okul başarısını olumsuz şekilde etkiler. Tüm bunlar bir kan tahliliyle belirlenebilir. Bu nedenle çocukların tam kan tetkikleri kesinlikle atlanmamalıdır.
Tırnak ve saçlarını izleyin
• Soyut zeka için selenyum: Selenyum eksikliği zeka seviyesi için çok önemlidir. Soyut düşünme yeteneğini olumsuz yönde etkiler; örneğin üç boyutlu resim yapamazlar. Kalem tutmakta zorlanırlar çünkü ince motor hareketlerini yapamazlar. Selenyum; pırasada, ıspanakta ve enginarda yoğun bulunur.
• Dikkat dağınıklığına karşı molibten: Molibten eksikliği aşırı sinirlilik, hırçınlık ve dikkat eksikliğine yol açar. Kerevizde çok yoğun bulunur.
• A vitamini ile keskin gözler: A vitamini eksikliği; görme problemine bağlı olarak okul başarısızlığına yol açar. Havuçta bolca bulunur.
• Güçlü hafıza için B12: Çocukta B12 vitamini eksikliği; unutkanlık, dikkat dağınıklığı ve hırçınlık yapar. Ispanakta, kırmızı ette ve soğanda yoğundur.
• Yoruluyorsa dikkat: Demir eksikliği de dikkat dağınıklığına ve yorgunluğa neden olur. Kırmızı ette, karaciğer ve dalakta yoğun bulunur.
• Unutkansa biotin testi: H vitamini (biotin) eksikliğinde; saç dökülmesi, ciltte beyazlama, egzamalar ve unutkanlık oluşur. Bolca ceviz ve karaciğer yenilmeli.
• Tırnak ve saçlarını izleyin: Çinko eksikliğinde tırnaklarında kırılma ve saç dökülmesi vardır. Sebzelerde, ceviz ve fındıkta bolca bulunur.
Aşılarını tamamlayın
Okul çağındaki ve okul öncesi yeni okula başlayacak olan çocukların aşılarının mutlaka tam olarak yapılması gerekir. Grip aşısı, bütün çocuklara doktorunun onayıyla yapılabilir. Özellikle sonbahar ve kışın okulda sık sık hastalanan çocuklara mutlaka aşı yapılmalıdır. Bağışıklık sistemi kuvvetlenir. Grip aşısı için Ekim ayını geçirmemek gerekir.
Parazit dikkatsizlik yapar
Çocuklarda hijyen alışkanlığı tam olarak sağlanamadığı için ve bazı okullarda hijyen konusunda hala sorunlar yaşandığı için çocuklara mutlaka dışkıda parazit olup olmadığına da bakılmalıdır. Parazit; çocuklarda halsizlik, kansızlık ve dikkatsizlik yapar. Parazitler; çocuklarda çinko, demir ve selenyum gibi elementlerin emilimini engellediğinden dikkat eksikliği yapar.
Gözlerini ve kulaklarını kontrol ettirin
Görme ve işitme konusunda da mutlaka ayrıntılı muayene şarttır. Çünkü okulda çocukların başarısını etkileyen en büyük kriterlerden bir tanesi görme ve işitmedir. Görme ve işitme konusunda sorun yaşayan bir çocuğun başarılı olması çok zordur. Bu çocuğu psikolojik olarak da ciddi olarak etkiler. Özellikle ailede görme kusuru ya da işitme kaybı olan çocukların mutlaka düzenli kontrolleri şarttır. Görme ve işitme çocuğun okuldaki uyumunu da etkiler.
Diş muayenesini ihmal etmeyin
Okula başlayacak çocukların diş doktoruna da muayene olmaları gerekir. 5-6 yaş arası dönemde süt dişlerinin yerine kalıcı dişler alır. Bu yüzden çürüksüz, sağlıklı dişlere sahip olmak için düzenli olarak diş hekimi kontrolüne gidilmelidir. Diş hekiminin yanı sıra aile de çocuklarına günde mutlaka 2 kez diş fırçalama alışkanlığını öğretmelidir.
Ergenlikte hormonlarını takibe alın
Okul öncesi sağlık kontrollerini sadece çocuklar için değil, ergenlik dönemindekiler için de mutlaka yaptırmalıyız. Özellikle buluğ çağına giren kız ve erkek çocuklarda fiziksel birçok değişiklik yaşanır ve bunlar birtakım psikolojik etkiler de yaratır. Ergenlik, kız çocuklarda 8 -13 yaşlar, erkeklerde 9-14 yaşlar arasında gerçekleşebilir. Biyolojik değişikliklerin tamamlanması 3-5 yıl sürer.
Bu dönemde kız ve erkek çocukları arasındaki farklılıklar iyice belirginleşir. Kızlarda memelerin büyümesi, pubis (genital bölge) ve koltuk altı kıllanması, adet görmesi görülürken; erkeklerde genital organların büyümesi, koltuk altı, pubis, vücutta ve yüzünde kıllanma, ses kalınlaşması gibi değişiklikler olur.
Bu dönemde oluşan biyolojik değişikliklerle beraber ruhsal gelişme ve psikososyal değişiklikler de meydana gelir. Bazı çocuklar bu dönemi psikolojik olarak zor atlatabilirler. Bu nedenle onlara bu durumun normal olduğu anlatılmalıdır. Ergenliğe girişte ve ergenlik süresince, kız ve erkek çocuklar mutlaka fiziksel olarak bir hekim tarafından görülmeli ve gerekli hormon tetkikleri yapılmalıdır.
yazete