Tedavi edilmediğinde; çeşitli romatizmal hastalıklara, işitme kayıplarına, böbrek yetmezliklerine ve ciddi kalp hastalıklarına neden olabilen bademcik ve geniz eti, özellikle çocukluk çağı başta olmak üzere en çok yapılan ameliyatlar arasındadır.
Tıp alanında yaşanan gelişmeler sayesinde, yapılan ameliyatların tekniği de gelişmiştir. Özellikle lazer tekniğinin kullanılması, ameliyatları tümüyle değiştirmiş ve pek çok yeni açılım sağlamıştır. ENT Tıp Merkezi Kulak Burun Boğaz uzmanlarından Op. Dr. Orhan Altıntaş “Bademcik ve Geniz Eti Ameliyatları” hakkında aydınlatıcı bilgiler veriyor.
Bademcik ve geniz eti ameliyatlarında, lazer tekniğinin devreye girmesi, radyo frekans, kobülasyon ve termal welding denilen yöntemlerin kullanılması ameliyatları tümüyle değişmiştir ve birçok avantaj sağlamıştır.
Bademcik ve geniz eti ameliyatları, genel anestezi altında yapılmalıdır.
Bademcik ameliyatları çok özel durumlar dışında genel anestezi uygulanarak yapılmaktadır. Daha önceleri lokal anestezi uygulanarak da yapılabilen bu ameliyatlar genel anestezideki gelişmeler, ameliyathane imkanlarının artması, yeni teknolojilerin kullanılması ile genel anesteziyi rutin hale getirmiştir.
Yapılan bademcik ameliyatlarının büyük çoğunluğu halk arasında lazer olarak adlandırılan termal welding sistemiyle yapılmaktadır. Bademcik dokusunu normal bıçakla ya da makasla kesmek yerine yeni cihazları kullanarak, alınacak dokuyu kanatmadan kesmek veya çıkartmak mümkündür. Bu yöntemin en önemli avantajı ise kanama olmaması ve bademciğin tamamen alınmayacağı durumlarda bir kısmını çıkartmaya olanak sağlamasıdır. Geniz eti ameliyatında da benzer modern yaklaşımlar vardır. Kobulasyon ya da radyo frekans kullanılabilir. Fakat bademcik ameliyatlarındaki kadar fazla bir üstünlüğü yoktur. Şimdilik geniz eti ameliyatında klasik yöntem uygulanarak da aynı sonuçlar alınmaktadır.
Tedavi edilmeyen geniz eti hastalıkları ve büyümeleri işitme kayıplarına yol açabilir.
Bademcik ve geniz eti ameliyatları özellikle çocukluk çağında son derece önemlidir. Geniz eti büyümesi; burun solunumunu azaltır, gece yeteri kadar oksijen alınımını etkiler, aynı zamanda kulaklarda sıvı birikimi yaparak işitmeyi bozabilir. Özellikle 1,5-2 yaşında büyümeye başlar ve birçok çocukta vardır, fakat bazılarında çok büyür. Burnun tıkanmasına, iyi nefes alamamaya, geniz akıntısına ve sık nezle-grip gibi burundan kaynaklanan enfeksiyonlara neden olabilir. Bunların yanında kulakta sıvı birikmesi de görülebilir. Kulakta sıvı birikmesi uzun dönemde; işitme kaybı, zarda çökme ve yapışmalara neden olur. İşitme azalır. Çocuklarda bu tür problemler var ve ilaçla tedavilere cevap vermiyor ise mutlaka geniz eti alınmalıdır.
Sık bademcik iltihapları, birçok romatizmal hastalığa ve ciddi böbrek problemlerine neden olabilir.
Bademciklerde oluşabilecek en önemli sorun, kronik enfeksiyon odağı haline gelmesidir. Mikroplar bademciklere yerleşip kronikleşerek ilaçla tümüyle ortadan kaldırılamaz hale geldiğinde vücuda zarar vermeye başlar. Kalpte, eklemlerde ve böbreklerde romatizmal hastalıklara (kalp kapakçık hastalığı, romatoid artrit, nefrit vb.) neden olabilir. Bu durumlarda eğer bademcik normal görevini yapamıyorsa, mikroplara karşı koruyucu sistemi harekete geçiremiyorsa ve mikropları içinde barındırıyor hale gelmişse mutlaka alınması gerekir.
Oluşabilecek diğer sorun ise bademciklerin iltihap olmasa bile aşırı büyük olmasıdır. Sıklıkla geniz etinde büyüme ile birliktedir. Bazen bademcikler ve geniz etleri o kadar büyüktür ki yutmaya, nefes almaya, gece nefes alınmasına engel olabilir. Uyku ve iştah aşırı etkilenir. Baş ve boyunda ciddi gece terlemeleri olabilir. Uzun dönemde çocuğun çene, diş ve yüz yapısını bozar. Eğrilikler ve ağız kapanma sorunları oluşur. Bu durumda da ameliyat şarttır.
Gerekli durumlarda 3 yaşından önce de bademcik ve geniz eti ameliyatı yapılabilir.
Bademcik ve geniz eti ameliyatının temelde bir yaşı yoktur. Çünkü bademcikler 3 yaşına kadar görev yaparlar. 3 yaşından sonra görevleri giderek azalır, ergenlik döneminde tümüyle ortadan kalkar. Geniz etinin bilinen çok belirgin bir görevi yoktur. Kimi çocuklarda daha 3 yaşına gelmeden de ciddi sorunlar oluşabilir. Bu durumda 3 yaşını beklemeden, daha öncesinde de bademcik ve geniz eti ameliyatı yapılabilir.
Star